titel

Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons

De catastrofale gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog werpen een schaduw over Honeggers Derde symfonie. Het stuk is gecomponeerd in de maanden na de geallieerde overwinning, maar de overheersende sfeer is nog altijd dubbelzinnig en zeker niet triomfantelijk. De inleiding van alle drie de delen met een titel uit de katholieke Mis voor de Doden was waarschijnlijk geïnspireerd door Brittens Sinfonie da Requiem van 1940, maar de muzikale taal blijft geheel in de typische stijl van de componist. In de opening/Dies irae', schildert Honegger geweld, woestheid en wanhoop, in sterk contrast met de tedere smeekbedes in het volgende langzame deel 'De profundis clamavi.' In de finale 'Dona nobis pacem'zet hij deze emotionele tegenstellingen met overweldigend effect tegenover elkaar. Eerst is er een andere treffende weergave: de oorlogsmachine met barbaarse mars die ontaardt in een apocalyptische climax. Uit de smeulende resten komt de zwakste hoop voor de toekomst, een fluit en eenzame soloviool klinken hoog boven de zachte textuur en roepen een ongelooflijk ontroerend vredesvisioen op.

Herbert von Karajans uitvoering uit 1969 met het Berliner Philharmoniker op DG blijft een van de aangrijpendste opnamen, maar het werkelijke effect van Honeggers orkestratie zou in moderner geluid ongetwijfeld beter uitkomen. Daarom opteer ik de relatief recente live-uitvoering van Mariss Jansons en het Koninklijk Concertgebouworkest, uitgegeven op hun eigen label. Niet alleen wordt het stuk met onvoorstelbare virtuositeit gespeeld, Jansons heeft ook volledig besef van de opbouw en bepaalt exact het juiste tempo van de emotionele verhaallijn om maximaal effect te sorteren.

nr = 6330

nr1 = 6