prev 1001 Klassieke uitvoeringen next

kop

Berliner Philharmoniker
o.l.v. Herbert von Karajan


In het begin van de Tweede Wereldoorlog werden het Weense Operahuis en Dresden door geallieerde bommen verwoest. Voor Richard Strauss, die in Nazi-Duitsland was gebleven en het barbaarse regime verachtte, was dit de druppel in de systematische vernietiging van door hem aanbeden cultuur. Hoewel hij pertinent weigerde zich op welke manier dan ook te uiten over de vreselijke gebeurtenissen die hij had gezien, gaf hij nu in elk geval een reactie in de vorm van een 'studie voor drieëntwintig soloviolen': Metamorfosen. De titel refereert naar een term van de geniale Duitse schrijver Goethe, ter omschrijving van zijn veranderende denkpatronen, en een laat gedicht van Goethe werd gevonden tussen de partituurschetsen.

Toen Strauss in april 1945 Metamorfosen bijna had voltooid, realiseerde hij zich dat een van zijn weelderige thema's veel leek op de begrafenismars in het langzame deel van Beethoven's Derde symfonie,'Eroica', dus citeerde hij het in de contrabassen aan het eind, met de woorden 'In Memoriam' eronder. Ondanks de sombere toon van het begin en slot, is dit stuk meer dan rouw en smart. In een typisch overdadig middenstuk reikt een liefdevolle omarming van dingen uit het verleden tot extatische hoogte, om aan de kant te worden geveegd door een krachtige herhaling van de plechtstatige akkoorden waarmee het stuk begon.

Herbert von Karajan maakte drie opnamen van dit opvallende gedenkstuk. De eerste, opgenomen in verwoest Wenen in 1948, had een speciale diepgang, zonder twijfel omdat die zich het dichtst bij Strauss' inspiratiebron voor Metamorfosen bevond. Toch kenmerken Von Karajans twee Berlijnse opnamen zich door een nog krachtigere uitvoering door de beste strijkers van de wereld.

nr = 6324

nr1 = 6

Metamorphosen, Tod und Verklärung (1983) 

Wat er in de wereld gebeurt, is door niemand precies te begrijpen.

Goethe gedicht, geciteerd naast Metamorfosen

Gramophone Monthly Choices

Métamorphoses nocturnes (2022) 

Appassionato o.l.v. Mathieu Herzog

Buitengewoon strijkersgeluid hier van het ensemble van het voormalige Ébène Quartet-lid.

⪢ Naar Gramaphone-pagina Feb. 2022

Richard Strauss: Tone Poems, Vol. 5 (2017) 

SWR Symphony Orchestra, Baden-Baden and Freiburg o.l.v. François-Xavier Roth

Dramatische details, bruisende energie en uitstekend geluid maken dit een geweldige aanvulling op de SWR Symphony Orchestra Strauss-serie van François-Xavier Roth.

⪢ Naar Gramaphone-pagina April 2017

Shostakovich: Chamber Symphony, Op. 110a - Strauss: Metamorphosen for 23 Strings, TrV 290 (2017) 

Baltic Chamber Orchestra o.l.v. Emmanuel Leducq-Barôme

De strijkerstextuur van Strauss wordt op overtuigende wijze vastgelegd door de microfoons; de goed gekozen koppeling is minstens zo indrukwekkend.

⪢ Naar Gramaphone-pagina Awards 2017

Aanbevolen 1001 Uitvoeringen

Orchestral Works (1999)

 

Staatskapelle Dresden o.l.v. Rudolf Kempe

Een andere geweldige Straussiaan, in een intiemere uitvoering dan die van Von Karajan

Vier letzte Lieder - Metamorphosen - Oboenkonzert (2002)

 

Tonhalle Orchester Zürich o.l.v. David Zinman

Uitvoering voor een lage prijs, door een uitstekend team in eersteklas kwaliteit

Aus Italien & Metamorphosen (2004)

 

Royal Scottish National Orchestra o.l.v. Neeme Järvi

De Schotse strijkers spelen vol passie en warmte voor de grote Neeme Jarvi

Overige in AppleMusic

Metamorphosen - Sonatina No. 1 for Winds (1987) 

Wiener Philharmoniker o.l.v. André Previn

Also sprach Zarathustra; Ein Heldenleben; Don Juan; Metamorphosen (2012) 

San Francisco Symphony o.l.v. Herbert Blomstedt