Arturo Benedetti Michelangeli
& Philharmonia Orchestra
o.l.v. Ettore Gracis
Lange tijd was Rachmaninovs Vierde het lelijke eendje onder zijn pianoconcerten. Het is wel duidelijk waarom het zo verschilt van zijn vorige concerten. Deze werden alle gecomponeerd vóór de Eerste Wereldoorlog, een catastrofe die de Europese culturele eigenwaarde vernietigde. Hierna bekeek men overdadige lyrische romantiek als onmodieus maar ook als opzichtig en onaantrekkelijk. Een hele generatie componisten werd hierdoor beïnvloed. Velen hielden zich na 1918 bijna helemaal stil, terwijl anderen een nieuw, objectiever en minder expressief idioom hanteerden. Na zijn vertrek uit Rusland in 1917 en zijn vestiging in Amerika in het jaar erna, besefte Rachmaninov maar al te goed dat zijn kenmerkende emotionele grootspraak uit de mode was. Toch schreef hij wanhopig: 'Ik raak de oude manier van schrijven niet kwijt en kan maar geen nieuwe vinden.'
Het is daarom niet verrassend dat Rachmaninovs Vierde Pianoconcert vol raadsels en onzekerheden lijkt te zijn. Na een spannende, originele opening eindigt het eerste deel abrupt. De gelijkenis van het thema uit het tweede deel met het liedje 'Three Blind Mice' was een bron van vermaak voor het Amerikaanse publiek uit die tijd. In verkeerde handen kan dit lastige concert al snel gekunsteld of wezenloos gaan klinken.
In de juiste handen is het een meesterwerk. En een halve eeuw later kan het.niet in betere handen zijn dan in die van Arturo Benedetti Michelangeli, die het in zijn toptijd opnam. Het blijft een mijlpaal voor de grammofoonplaat en een van de beste opnamen van een concert. Michelangeli's combinatie van aristocratische lyriek en ontvlambare virtuoze grandeur is wat dit werk betreft nooit geëvenaard. Als Rachmaninov deze opname had kunnen horen, had hij zijn twijfels over dit werk zeker terzijde geschoven.
nr = 6196
nr1 = 6
Rachmaninov: Piano Concerto No. 4 - Ravel: Piano Concerto in G Major (2000)
Ik voel me als een geest die rondwaart in een wereld die mij vreemd is geworden.
Sergei Rachmaninov
Aanbevolen 1001 Uitvoeringen
Piano Concertos 1-4 & Paganini Rhapsody (2004)
Stephen Hough & Dallas Symphony Orchestra o.l.v. Andrew Litton
Houghs weloverwogen uitvoering is zeer ontroerend
Piano Concertos Nos. 1-4 & Rhapsody on a Theme of Paganini (2003)
Earl Wild & Royal Philharmonic Orchestra o.l.v. Jascha Horenstein
Wellicht de overdonderendste van alle opnamen
Piano Concertos Nos. 1 and 4 (1999)
Sergei Rachmaninoff & The Philadelphia Orchestra o.l.v. Eugene Ormandy
De opname van de componist is van historisch belang
Overige in AppleMusic
Piano Concertos Nos. 3 & 4 (2010)
Leif Ove Andsnes & London Symphony Orchestra o.l.v. Antonio Pappano
The Piano Concertos & Paganini Rhapsody (2013)
Valentina Lisitsa & London Symphony Orchestra o.l.v. Michael Francis
