Peter Hill
Vanaf 1912 was Schoenberg wanhopig op zoek naar een leidend principe waarmee hij de compleet chromatische, schijnbaar toonschaal loze harmonische krachten kon beheersen die hij had losgelaten op zijn expressionistische werken zoals Erwartung, zodat hij opnieuw grootschalige structuren met bevredigende patronen kon bouwen. In de jaren 1920-1923 vond hij de oplossing in een compositiemethode waarin een vaste reeks van de twaalf halftonen fungeert als matrix voor melodie en harmonie, waarbij de transposities analoog zijn aan de toonsoortwijzigingen.
Deze suite op. 25 is een doorbraak. Alle zes bewegingen zijn ontleend aan één enkele twaalftoonsreeks. Dat Schoenberg het heeft vormgegeven als barokke pianosuite met onder andere een gavotte, musette, menuet en gigue illustreert de 'conservatieve' aard van zijn revolutionaire richting. De formele helderheid en de vertrouwdheid van de opzettelijk 'ouderwetse' dansvorm brengen evenwicht in de hoge graad van dissonantie, de hoekige lijnen en de schijnbare non-functionaliteit van de cadensen. De muziek lijkt wellicht heftig, maar is ook speels, met ware elegantie in de dansbewegingen en een dromerig impressionisme in het intermezzo van het vierde deel. Hierdoor is dit een van de aantrekkelijkste werken van Schoenberg en ook de belangrijkste voor zijn ontwikkeling.
Het is gelukkig lang geleden dat pianisten de suite presenteerden als een grimmig, vreugdeloos modernistisch statement. Tegenwoordig bevatten de opnamen elan en elegantie in overvloed, maar Peter Hills geestige en liefdevolle uitvoering is veruit de warmste en menselijkste.
nr = 6177
nr1 = 6
Schoenberg, Berg & Webern: Piano Music (1999)
Deze suite op. 25 is een doorbraak. Alle zes bewegingen zijn ontleend aan één enkele twaalftoonsreeks.
1001 Klassieke uitvoeringen
Overige in AppleMusic
