New York Philharmonic
o.l.v. Leonard Bernstein
De schaduwen van de Eerste Wereldoorlog hingen nog over Nielsen toen hij in 1920 aan deze symfonie begon. Het conflictelement is net zo krachtig als in zijn Vierde Symfonie maar ook hier wordt dit positief opgelost. Nielsen schreef het merendeel van de eerste beweging in de lente van 1921 toen hij bij vrienden buiten Kopenhagen logeerde maar moest zijn werk onderbreken voor een opdracht. De tweede beweging schreef hij onder druk en hij voltooide het pas een paar dagen voor de première in januari 1922. Nielsen dirigeerde zelf en na de gunstige ontvangst werd de symfonie al snel overal ter wereld uitgevoerd.
'Ik heb de symfonie in twee lange secties opgedeeld,' zei Nielsen in een interview. 'De eerste begint langzaam en vredig terwijl de tweede actiever is.' Dat is een understatement. De symfonie begint inderdaad met een wiegende altviool en mijmerende fagotten maar het duurt niet lang voordat zich donderwolken verzamelen en een krijgshaftige kleine trom dreigend een sinistere mars inluidt. Op het hoogtepunt van dit deel improviseert de kleine trom en houdt de rest van het orkest zich stil. De laatste klarinetsolo is verre van feestelijk. De tweede sectie is vanaf het begin stormachtig. De spanning blijft hooggespannen in twee ongemakkelijke fuga's tot de lang verwachte oplossing aan het slof.
Van alle opnamen die Bernstein van Nielsen maakte, is dit de beste. Het spel in de machtsstrijd van het eerste deel is enerverend, met een buitengewoon hartverscheurende klarinetsolo. De fuga's versterken de stemming en het vreugdevolle einde is een uitstekende afsluiting.
nr = 6168
nr1 = 6
Symphony No. 3 & Symphony No. 5 (2011)
het duurt niet lang voordat zich donderwolken verzamelen en een krijgshaftige kleine trom dreigend een sinistere mars inluidt.
1001 Klassieke uitvoeringen
Gramophone Monthly Choices
Nielsen: Symphonies Nos 4 & 5 (2023)
Danish National Symphony Orchestra o.l.v. Fabio Luisi
Dit is een werkelijk opwindende Nielsen-uitvoering – net zoals in nrs. 1 en 3, ook besproken in dit nummer – van een dirigent, Fabio Luisi, en een ensemble dat duidelijk dol is op deze muziek.
Overige in AppleMusic
Nielsen: Symphony No. 5 & Helios Overture - Sibelius: Spring Song & Night Ride and Sunrise (1978)
Royal Scottish National Orchestra o.l.v. Sir Alexander Gibson
Symphonies, Vol. 3 - Nos. 4, "The Inextinguishable" and 5 (2009)
Danish National Radio Symphony Orchestra o.l.v. Michael Schonwandt
