Berliner Philharmoniker
o.l.v. Herbert von Karajan
Anton Webern werd in 1883 geboren en studeerde theorie en contrapunt aan het Weense conservatorium. Tegelijkertijd onderzocht hij de muziek van de 15e-eeuwse polyfone componist Heinrich Isaac aan de Universiteit van Wenen. Webern componeerde al veel vanaf jonge leeftijd maar in 1904 veranderde zijn muzikale visie radicaal toen hij samen met zijn goede vriend Alban Berg een intensieve compositiestudie onder Arnold Schoenberg begon.
Weberns Passacaglia is zijn eerste erkende opus en de laatste compositie die hij onder Schoenberg schreef. Het werd in 1908 voor het eerst uitgevoerd. Dit duistere en hartstochtelijke werk schreef hij naar aanleiding van zijn moeders dood. De structuur van het achtnotige thema wordt aangekondigd door een pizzicato van de strijkers waarna er 23 variaties volgen. De invloed van de finale van Brahms' Vierde Symfonie is hoorbaar. Toch is de zeer geladen muzikale taal van Schoenbergs Eerste Kamersymfonie, die de tonale harmonie tot het uiterste oprekt, de duidelijkste invloed in deze verbazingwekkende compositie.
Passacaglia bevat zo veel technische uitdagingen in de orkestrale structuur dat het de intensiteit van een Mahler symfonie in die korte tien minuten weet te evenaren. Er zijn in de loop der tijd dan ook vele uitstekende opnamen van gemaakt. De beste is ongetwijfeld die uit 1974 door Herbert von Karajan en de Berliner Philharmoniker die een zeer indringend en dramatisch effect weet op te roepen. De rest van de cd (met fraaie uitvoeringen van Schoenbergs Variationen für Orchester en daarnaast van Alban Berg drie stukken uit Lyrische Suite en Drie Orkestrale Stukken op. 6) vormt een ideale kennismaking met de muziek van de Tweede Weense School.
nr = 6053
nr1 = 6
Webern: Passacaglia / Schoenberg: Variations, Op. 6 / Berg: 3 Pieces from Lyric Suite; 3 Pieces for Orchestra, Op. 6 (1999)
Niets is toevallig, niets ontstaat door een originaliteitsdwang.
Critica Elsa Bienenfeld over de Passacaglia
Aanbevolen 1001 Uitvoeringen
Boulez Conducts Webern II (1995)
Berliner Philharmoniker o.l.v. Pierre Boulez
Een heldere uitvoering met muzikaal inzicht
Im Sommerwind, Orchestral Works & Variations (1999)
Staatskapelle Dresden o.l.v. Giuseppe Sinopoli
Schitterende interpretatie van uitstekende geluidskwaliteit
Schoenberg: A Survivor from Warsaw, Op. 46 - Webern: Orchestral Works (1993)
Wiener Philharmoniker o.l.v. Claudio Abbado
Mahleriaanse hartstocht en intensiteit
Overige in AppleMusic
Schoenberg: 5 Orchestral Pieces, Chamber Symphony No. 1 - Webern: Im Sommerwind, Passacaglia (1994)
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Riccardo Chailly
