Danish National Radio Symphony Orchestra o.l.v. Thomas Dausgaard
Alexander Zemlinsky begon aan de compositie van zijn driedelige symfonische gedicht Die Seejungfrau (De Meermin) tijdens een emotionele crisis. Alma Schindler, zijn grote liefde, stond op het punt met Mahler te trouwen. Tegen zijn goede vriend Schoenberg vertelde hij dat Die Seejungfrau 'een voorstudie voor mijn Symfonie van de Dood'was. Toen het werk voltooid was, schreef hij:'Ik ben radeloos, triest en ontmoedigd.' In muzikaal opzicht was dit omvangrijke stuk voor een groot orkest geïnspireerd op Strauss' Heldenleben maar het onderwerp (Andersens ontroerende sprookje over de onvervulde liefde van een zeemeermin) spreekt meer aan dan Strauss'egocentrische programma. Schoenberg had zich ook aan een groot werk gezet, zijn Pelleas und Melisande, en de twee werken gingen op 25 januari 1905 tijdens hetzelfde concert in première.
De twee werken werden gebracht door een Weense muziekvereniging die Zemlinsky en Schoenberg speciaal hadden opgericht voor de promotie van contemporaine muziek. Die Seejungfrau werd goed ontvangen, met lof voor Zemlinsky's rijke harmonieën, hartstochtelijke hoogtepunten en transparante orkestratie. De componist zelf echter verloor al snel belangstelling voor het stuk en tijdens zijn leven werd het niet vaak meer uitgevoerd. Later gaf hij het manuscript van het eerste deel aan zijn vriendin Marie Pappenheim en pas rond 1980 beseften onderzoekers dat dit document de tweedelige partituur uit Zemlinsky's nagelaten papieren completeerde.
Onder de diverse aanraders onder de opnamen van dit fraaie werk, valt de versie van Thomas Dausgaard op vanwege de smachtende, kwijnende frasen en verfijnd genuanceerde rubato.
nr = 6017
nr1 = 6
Die Seejungfrau, Sinfonietta, Sarema - Overture (1998)
Een seismografisch vermogen om te reageren op alle verleidingen waaraan hij zich blootstelde.
Theodor Adorno, over Zemlinsky
Gramophone Monthly Choices
Zemlinsky: Die Seejungfrau - Schreker: Der Geburtstag der Infantin (2021)
Royal Liverpool Philharmonic Orchestra o.l.v. Vasily Petrenko
Vasily Petrenko en zijn voortreffelijke Merseyside-muzikanten onthullen hun rijke verstandhouding opnieuw in twee orkestwerken uit de weelderige late romantiek.
Aanbevolen 1001 Uitvoeringen
Die Seejungfrau / Psalms Nos. 13 & 23 (1995)
Radio-Symphonie-Orchester Berlin o.l.v. Riccardo Chailly
Een eerdere maatstaf voor dit werk
Die Seejungfrau, Symphony in D Minor (2003)
Czech Philharmonic Orchestra o.l.v. Antony Beaumont
Fraai orkestraal spel maar oninteressante compilatie
Overige in AppleMusic
Strauss: Till Eulenspiegel – Zemlinsky: Die Seejungfrau (2016)
Orchestre Philharmonique du Luxembourg o.l.v. Emmanuel Krivine
