Royal Scottish National Orchestra
o.l.v. Neeme Järvi
Op het eerste gezicht is de premisse van Strauss'voorlaatste toondicht niet veelbelovend: het gezinsleven van de componist met zijn vrouw Pauline en zoontje Franz, compleet met een badje voor de baby, een vrijpartij van de ouders en een grote echtelijke ruzie. De Amerikaanse première in 1904, die Strauss zelf dirigeerde in Carnegie Hall, veroorzaakte dan ook een sensatie. Toch is de Symphonia domestica ondanks de zonderlinge elementen een schitterend geconstrueerd muziekstuk. De symfonische ideeën zijn ontleend aan de thema's die Strauss toebedeelt aan zichzelf, zijn vrouw en zijn zoon 'Bubi' (uitgebeeld door de peinzende tonen van de hobo, een instrument dat sinds de tijd van Bach weinig in orkesten te horen was).
Het scherzo dat het spelende kind verbeeldt heeft een transparantie en naïeve charme, vergelijkbaar met de semi-naïviteit van Mahlers Vierde Symfonie, die nog maar net uitgebracht was. Het adagio is een imponerend zelfportret van Strauss die aan het componeren is, vlak voordat de notoire slaapkamerscène de spanning naar extatische hoogten drijft op een manier die aan Wagner's Tannhauser doet denken. Er volgt een impressionistische droomsequens, een ruzie die superieur georganiseerd is als dubbele fuga, en een happy end met oprechte vreugde, zoals Strauss'vriend Romain Rolland opmerkte.
Zo'n bijzonder stuk vereist een zeer persoonlijke genegenheid van de dirigent en uit Neeme Jarvi's interpretatie uit zijn hoogtijdagen met het Scottish National Orchestra blijkt deze overduidelijk. De transparantere delen van de partituur worden delicaat vertolkt terwijl de rumoerige finale met zijn gillende koperwerk nu eindelijk eens het schandalig snelle tempo heeft dat Strauss bedoelde.
nr = 6016
nr1 = 6
Symphonic Poems, Vol. 2 (1996)
Een ode aan Papa, Mama en Baby in een gigantische bundeling van orkestrale muziek
Recensie van de première in een New Yorkse krant
Gramophone Monthly Choices
Richard Strauss: Tone Poems, Vol. 5 (2017)
SWR Symphony Orchestra, Baden-Baden and Freiburg o.l.v. François-Xavier Roth
Dramatische details, bruisende energie en uitstekend geluid maken dit een geweldige aanvulling op de SWR Symphony Orchestra Strauss-serie van François-Xavier Roth.
Aanbevolen 1001 Uitvoeringen
Symphonia domestica, Eine Alpensinfonie, Oboe Concerto, Duett-Concertino (2006)
Royal Liverpool Philharmonic Orchestra o.l.v. Gerard Schwarz
Een markante, eigenzinnige live-uitvoering
Overige in AppleMusic
Symphonia domestica, Op. 53, TrV 209 & Die Tageszeiten, Op. 76, TrV 256 (2015)
Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin o.l.v. Marek Janowski
Symphonia Domestica, Parergon zur Symphonia Domestica (1996)
Wiener Philharmoniker o.l.v. André Previn
