The Hollywood String Quartet
Schoenberg componeerde zijn eerste meesterwerk binnen drie weken. Het strijksextet is feitelijk een symfonisch gedicht naar Verklarte Nacht ('Getransfigureerde Nacht'), een gedicht van Richard Dehmel. Op een koude, maanverlichte nacht, wandelen een man en een vrouw tussen de bomen. Zij biecht op dat ze zwanger is van een andere man, met wie ze het aanlegde omdat ze geloofde dat een kind haar leven betekenis zou geven. Hij verzekert haar dat hun liefde voor elkaar hen verbindt en dat dit kind van hen beiden zal zijn.
Nooit eerder had Schoenberg zoiets hartstochtelijks geschreven. De vijfdelige opzet van Dehmels gedicht is de basis voor het sextet en elke frase wordt delicaat geïllustreerd in de muziek, van de slepende voetstappen in de opening tot de stralende evocatie van de 'getransfigureerde nacht' aan het slot. Op een ander niveau is de muziek echter zo gecomponeerd dat het programmatische element niet onmisbaar is in de logische structuur.
De stevige D groot in de opening van het vierde deel (het antwoord van de man) is erg opvallend en geeft de indeling van het werk aan doordat er een 'tweede beweging' ontstaat die de eerste complementeert. Toch zijn er momenten waarop Verklarte Nacht uit het kader van de strijkerssextet-vorm lijkt te barsten. Later arrangeerde Schoenberg het voor een strijkorkest en deze vorm is zijn meest uitgevoerde en opgenomen werk gebleken.
Deze oude opname door het uitgebreide Hollywood Quartet werd door Schoenberg geautoriseerd en is nog altijd superieur. Het spel is foutloos en van een vurige intensiteit. De geluidskwaliteit is nog altijd acceptabel.
nr = 5196
nr1 = 5
Verklärte Nacht, Op. 4 & Pelleas und Melisande, Op. 5 (2021)
Het strijksextet is feitelijk een symfonisch gedicht naar een gedicht van Richard Dehmel.
1001 Klassieke uitvoeringen
Gramophone Monthly Choices
Métamorphoses nocturnes (2022)
Appassionato o.l.v. Mathieu Herzog
Buitengewoon strijkersgeluid hier van het ensemble van het voormalige Ébène Quartet-lid.
Haydn & Schoenberg: Transfigured Night (2018)
Alisa Weilerstein & Trondheim Soloists
De geïnspireerde Alisa Weilerstein weet een ongewone en verhelderende combinatie neer te zetten – maar wat verwacht je dan als iemand die de concerten van Elgar en Carter heeft gecombineerd?
Journeys (2013)
Emerson String Quartet & Paul Neubauer & Colin Carr
Een uitvoering van zo'n meeslepende zangerigheid, oogverblindende kalmte en tuimelende fantasie dat Tsjaikovski's inspiratie nog net zo fris klinkt als op de dag dat het werd bedacht.
Overige in AppleMusic
Schubert: Strijkkwintet in C Major - Schönberg: Verklärte Nacht (2012)
Janine Jansen, Boris Brovtsyn, Amihai Grosz, Maxim Rysanov, Torleif Thedéen & Jens-Peter Maintz
