Philharmonia Orchestra
o.l.v. Sir John Barbirolli
De Enigma Variations vestigden Elgars reputatie als componist op de niet zo prille leeftijd van 42 jaar. Tegenwoordig wordt Enigma beschouwd als het eerste Britse muzikale meesterwerk sinds Henry Purcells dood, twee eeuwen daarvoor. Elgar droeg de Variaties op 'aan mijn vrienden die erin geportretteerd zijn' en ze vormen een onweerstaanbare opeenvolging van karakterstudies, met als hoogtepunt het opwindende, zelfverzekerde zelfportret van de componist. Maar Elgar bekende ook dat de muziek een 'duistere boodschap' had en dat het thema uitdrukking gaf aan zijn voortdurend besef van de 'eenzaamheid van de kunstenaar'. Net als veel van Elgars beste werk, heeft Enigma twee zeer verschillende personages: de robuuste, zelfverzekerde, opgeklommen Engelse heer en de rusteloze, melancholieke, contemplatieve buitenstaander. Dat Elgar beide personages in zich droeg is een van de aspecten die zijn muziek zo boeiend maken.
Dat is nog niet het hele verhaal. Enigma draait ook om warme gevoelens, welluidendheid, levendige humor en zelfs adeldom - tegenwoordig een onmodieus concept. Van de vele opnamen weet er geen enkele zo veel van deze facetten uit te drukken als Barbirolli's uitvoering uit 1962. Vanaf de eerste frase van het beroemde thema is er een bijna vertrouwelijke directheid die de luisteraar onmiddellijk fascineert. In het befaamde 'Nimrod' of de cellomelodie van Variatie 12 is de openhartigheid zeer ontroerend maar echt extravert wordt het niet. Elders is het plezier, de pracht en de uitgelaten, branieachtige vulgariteit al even innemend. Dit is een zeer klankrijke Enigma, maar overladen of topzwaar is hij nooit.
nr = 5194
nr1 = 5
Sir John Barbirolli Conducts Elgar (2007)
Tegenwoordig wordt Enigma beschouwd als het eerste Britse muzikale meesterwerk sinds Henry Purcells dood.
1001 Klassieke uitvoeringen
Gramophone Monthly Choices
Coates, Elgar, Coward: Orchestral Music (Heruitgave) (2021)
Eric Coates & Geoffrey Corbett & Sir Malcomlm Sargent
Een heerlijk aantrekkelijk dubbelalbum met Britse werken van Eloquence, vol muziek en muziek die zowel aanhankelijk als boeiend is. Een uitstekende aanvulling op de prachtige catalogus van het label.
Overige in AppleMusic
Enigma Variations, Introduction & Allegro (Live) (2007)
London Symphony Orchestra o.l.v. Sir Colin Davis
Orchestral Works (Live) (2018)
Radio Sinfonieorchester Stuttgart des SWR o.l.v. Sir Roger Norrington
