prev 1001 Klassieke uitvoeringen next

kop

Berliner Philharmoniker
o.l.v. Herbert von Karajan


Don Juan was het tonale gedicht waarmee Richard Strauss zich voor het eerst als briljant componist aan de wereld presenteerde. Toen de 25-jarige Strauss (zoon van de eerste hoornspeler van de hofopera te München) in 1888 aan de compositie begon, was hij nog maar net ontvlucht aan de schaduw van zijn conservatieve opvoeding in München en was hij stapelverliefd geworden op zijn eerste (en zover we weten, zijn enige) geliefde: Pauline de Ahna, dochter van een majoor-generaal, en de vrouw met wie hij zes jaar later zou trouwen. Strauss monogame bestaan contrasteert sterk met de vrouwenverslindende Don Juan, de onweerstaanbare edelman uit de Spaanse legende, en toch kon de componist zijn muzikale inlevingsvermogen voldoende aanspreken om de vele schermutselingen en de amoureuze escapades van de grote rokkenjager tot leven te wekken.

Strauss baseerde zich niet op Mozarts Don Giovanni, maar op een drama in verzen van Nikolaus Lenau, waarin het leven van de held door een rapiersteek aanzienlijk wordt ingekort. Dit verklaart ook het grimmige en abrupte einde, reeds kort aangekondigd, van een anderszins briljant werk. Don Juans escapades en twee van zijn geliefden worden goed geschetst (de tweede met een van de ontroerendste hobosolo's in het orkestrale repertoire), maar de echte kracht van het werk ligt in het nobele hoornthema dat zich op tweederde van het actierijke verhaal manifesteert.

Dit thema, en de indrukwekkende reprise in de climax van het tonale gedicht, is waar de superheld van Herbert von Karajans Don Juan echt kan schitteren. Andere Juans zijn misschien wat krachtiger, maar geen is meesterlijker, of vuriger in de strijkerspassages, dan Von Karajan.

nr = 5147

nr1 = 5

Tone Poems (1995) 

Don Juan was het tonale gedicht waarmee Richard Strauss zich voor het eerst als briljant componist aan de wereld presenteerde.

1001 Klassieke uitvoeringen

Gramophone Monthly Choices

R. Strauss: Also sprach Zarathustra, Op. 30, TrV 176 (Tone Poems) (2014) 

City of Birmingham Symphony Orchestra o.l.v. Andris Nelsons

Een schitterende aanvulling op de Strauss-jubileumuitgaven en een belangrijk verslag van de vruchtbare relatie van het orkest met hun Letse dirigent.

⪢ Naar Gramaphone-pagina July 2014

Richard Strauss: Don Juan. Don Quixote. Till Eulenspiegel (2020) 

Oslo Philharmonic Orchestra o.l.v. Vasily Petrenko

Uitstekende verhalen van Vasily Petrenko, waarbij Oslo’s eerste celliste Louisa Tuck dezelfde eer verdient als de Ridder.

⪢ Naar Gramaphone-pagina Jan. 2020

R. Strauss: Don Juan, Op. 20, Death and Transfiguration, Op. 24 & Till Eulenspiegel's Merry Pranks, Op. 28 (2014) 

Pittsburgh Symphony Orchestra o.l.v. Manfred Honeck

Wat deze uitvoeringen zo bijzonder maakt, zijn de interpretaties van Manfred Honeck, die de emotionele en picturale details van de muziek levendig naar voren brengen.

⪢ Naar Gramaphone-pagina March 2014

Overige in AppleMusic

Eine Alpensinfonie & Don Juan (Live) (2008) 

Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons

Five Great Tone Poems (1994) 

Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Bernard Haitink & Eugen Jochum

Aus Italien & Don Juan (1991) 

Cleveland Orchestra o.l.v. Vladimir Ashkenazy