Anthony Rolfe Johnson, Andreas Schmidt
& John Eliot Gardiner
Er kan een proefschrift worden geschreven over wat de wisselende populariteit van de Johannes en de Mottheus Passion zeggen over de tijdgeest. In de 19e eeuw werden ze weinig uitgevoerd en de toehoorder wist amper wat hij ermee aan moest, terwijl de royale, epische schaal van de Mattheus Passion het huidige publiek minder geboeid houdt dan de directe nabijheid van zijn oudere neefje.
De opening van het koor van de Johannes Passion gaat op en neer tussen indringende smeekbeden om genade en meedogenloos contrapunt, voortdurend geïntensiveerd door een golvende bas. Dit zou de soundtrack van een verhaal over de armen der wereld kunnen zijn en inderdaad hebben enkele operaregisseurs de in hun ogen natuurlijke stap gezet en van de Passion een volwaardige opera gemaakt. De personages zijn met vaardige schetsen getekend: Petrus loochent Christus met schokkende snelheid - en gemak - en het gevolg is pas achteraf voelbaar in de wrede tenoraria die deel 1 afsluit 'Ach mein Sinn'. De structuur draait niet om een aria maar om de confrontatie tussen Christus en Pilatus, als de gouverneur zich afvraagt: 'Wat is waarheid?' Pas dan ontwikkelt het tempo zich naar een reeks overpeinzingen die het verhaal onderbreken en uitmonden in de sopraanaria 'Zerfliesse, mein Herze'.
Gedrevenheid en een modern verstand lijken vereisten voor gedenkenswaardige opnamen van de Johannes Passion en in dat opzicht is John Eliot Gardiner geknipt voor het werk. Zijn opname uit 1986 heeft een gouden standaard vastgesteld voor tekstuele helderheid en koordiscipline die op veel eigentijdse opnamen van oude muziek ontbraken, ondanks de vermeende 'authenticiteit'. Soms lijkt het ontbreken van ornamenten curieus traditioneel, maar het weerspiegelt de naakte, zelfs rauwe energie die evenzeer bij het werk hoort als de opname.
nr = 2023
nr1 = 2
St. John Passion (1986)
Een perfect voorbeeld van het verbeeldende karakter van muziek
Berthoid Brecht over het eerste recitatief
Gramophone Monthly Choices
J.S. Bach: John Passion, Reconstruction of Bach's Passion Liturgy (2013)
Dunedin Consort o.l.v. John Butt
* Record of the Month March 2013 *
Natuurlijkheid en emotionele eerlijkheid zijn de kernwaarden van dit hechte en perfect getimede ensemble Passion.
J.S. Bach: St. John Passion, BWV 245 (2020)
Bach Collegium Japan o.l.v. Masaaki Suzuki
De Matthäus Passion van Masaaki Suzuki heeft dit jaar de Choral Award gewonnen – deze uitvoering van de Johannes is net zo ontroerend, oprecht, dramatisch en spiritueel.
Bach: Johannes-Passion, BWV 245 (2020)
Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe
Meer dan dertig jaar na zijn eerste van drie opnames van de Johannes-Passion biedt Philippe Herreweghe een aangrijpende nieuwe interpretatie, die duidelijk voortbouwt op een leven lang nadenken.
J.S. Bach: St John Passion, BWV 245 (2022)
Monteverdi Choir & English Baroque Soloists o.l.v. John Eliot Gardiner
‘Een meeslepende passie die geen gevangenen neemt’, zegt Jonathan Freeman-Attwood over deze uitvoering, van een van de belangrijkste Bach-dirigenten van onze tijd.
J.S. Bach: St John Passion (2013)
Polyphony & Orchestra of the Age of Enlightenment o.l.v. Stephen Layton
Laytons realiteit gaat over het cultiveren van de focus van elk sentiment met een superieure uitvoering.
Aanbevolen 1001 Uitvoeringen
Johannes-Passion (1972)
English Chamber Orchestra & Sir Peter Pears o.l.v. Benjamin Britten
Een unicum, in het Engels, zonder mankeren gedreven, met Peter Pears als een schrijnende evangelist.
St. John Passion (Johannes-Passion) (2001)
Collegium Vocale Gent, Mark Padmore o.l.v. Philippe Herreweghe
De versie van 1725, met belangrijke tekstwijzigingen en verfijnde solo- en koorzang
St. John Passion, Bwv 245 (1999)
Peter Kooij, Gerd Turk & Bach Collegium Japan o.l.v. Masaaki Suzuki
Gebruikt Bachs laatste versie van 1749, meer meditatief en gepolijst dan de meeste andere.
Overige in AppleMusic
St. John Passion, BWV 245 (Johannes-Passion) [Deluxe Edition] (2016)
RIAS Kammerchor, Akademie für Alte Musik Berlin o.l.v. René Jacobs
St John Passion, BWV 245 (2011)
Cappella Amsterdam, Orchestra of the 18th Century o.l.v. Frans Brüggen
