Concentus Musicus Wien o.l.v. Nikolaus Harnoncourt
Monteverdi's eerste poging een opera te schrijven voor een commerciële opera, II ritorno d'Ulisse in patrio (De terugkeer van Odysseus naar zijn vaderland) ging in 1640 in hetTeatro Santi Giovanni e Paolo in première. Vanwege het directe succes van het werk werd het minstens tien keer uitgevoerd in Venetië. Binnen een jaar na de première werd het in Bologna uitgevoerd en het keerde in 1641 triomfantelijk terug naar Venetië. Het verhaal is ontleend aan de Odyssee, maar de opera concentreert zich op het leed, de edelmoedigheid en kuisheid van Penelope, die wacht tot haar man terugkeert van de Trojaanse oorlog. De proloog benadrukt de confrontatie tussen Menselijke Zwakte, de Tijd, Fortuna en Cupido: Penelopes volharding zal worden beloond. Ondanks de reputatie van het werk tijdens Monteverdi's leven maakte II ritorno zijn entree in het moderne operarepertoire later dan zijn andere bewaard gebleven opera's en het aantal bestaande opnamen is geringer. De versie van Nikolaus Harnoncourt is sterk aanbevolen vanwege de elegante presentatie van het oude drama. Norma Lerer (Penelope), ondersteund door de edele klank van een harp, zingt haar openingsaria 'Di misera regina' schitterend en plechtig. De transformatie van een herdersjongen in de godin Minerva wordt niet alleen uitgebeeld met een explosie van vocaal vuurwerk maar ook door een verandering van begeleidende instrumenten - van piffero in orgel. De uiteindelijke hereniging van Odysseus (Sven Olof Eliasson) en Penelope is gelukzalig. Il Ritorno d'Ulisse in Patria (1640) Claudio Monteverdi 1001_0041.html nr = 41 nr1 = 0 ./1001werk.php?nr=0040 ./1001werk.php?nr=0042 1001 Klassieke uitvoeringen | Vóór 1700
|

Il Ritorno D'Ulisse in Patria (1971) Ondanks de reputatie van het werk tijdens Monteverdi's leven maakte II ritorno zijn entree in het moderne operarepertoire later dan zijn andere bewaard gebleven opera's en het aantal bestaande opnamen is geringer. 1001 Klassieke uitvoeringen Gramophone Monthly Choices 
Monteverdi: Il ritorno d'Ulisse in patria, SV 325 (2019) Monteverdi Choir & English Baroque Soloists o.l.v. John Eliot Gardiner * Record of the Month January 2019 * De instinctieve en opwindende muziek die Gardiner maakt, is een gegeven, maar het is de dwingende karakterisering die deze opname echt laat opvallen. Een muzikaal drama, prachtig verteld. ⪢ Naar Gramaphone-pagina Jan. 2019 Overige in AppleMusic 
Il Ritorno D'Ulisse in Patria [Highlights] (2005) Concentus Musicus Wien o.l.v. Nikolaus Harnoncourt 
Il ritorno d'Ulisse in patria (2011) Concerto Vocale o.l.v. René Jacobs 
Il ritorno d'Ulisse in patria, SV 325 (1980) Frederica von Stade, Richard Stilwell, London Philharmonic Orchestra o.l.v. Raymond Leppard
|