Taverner Consort, Choir & Players
o.l.v. Andrew Parrott
Monteverdi's Vespro delta beata Vergine verscheen tegelijk met zijn Missa in Ulo tempore in 1610 in Venetië. Deze aan paus Paulus V opgedragen publicatie was Monteverdi's eerste grote bundel gewijde muziek. Waarschijnlijk schreef hij deze muziek gedurende een vrij lange periode - ze kan niet zijn geschreven met San Marco in het achterhoofd, omdat Monteverdi pas in 1613 als maestro di cappella van die basiliek werd aangesteld.
De uitgave van 1610 als geheel demonstreert Monteverdi's beheersing van twee tegengestelde technieken: de mis, gebaseerd op een motet van Nicolas Gombert, illustreert de stileantico, de traditionele manier van schrijven van polyfone kerkmuziek, de vespers demonstreren de stile moderno, met instrumenten, solostukken en duetten. De combinatie van deze krachten en texturen in de vespers zorgt voor een schitterende muzikale overdaad.
De vespers zijn een problematisch werk geweest voor moderne geleerden en uitvoerenden. Monteverdi's toonzetting omvat niet alleen de gebruikelijke psalmen, hymnen en Magnificat, maar ook enkele 'Gewijde concerten' (Nigra sum, Pulchra es, Duo Seraphim en Audi coelum), die niet in de feitelijke vesperdienst thuis lijken te horen. In deze opname stelt Andrew Parrott dat Monteverdi zijn compositie oorspronkelijk bedoeld had voor de Santa Barbarakerk in Mantova. Hij reconstrueert de liturgie als geheel door de door Monteverdi gecomponeerde stukken te spelen, maar beschouwt de Gewijde concerten als toevoegingen aan de dienst. Hij voegt ze na de psalmen en voor de volgende antifonen (korte gezangen voor en na een psalm) in. Elk stuk wordt technisch trefzeker uitgevoerd en deze opname is een sterk argument voor de eenheid van deze verzameling van Monteverdi's glorieuze composities.
Een pijler van het barokke heilige repertoire, Monteverdi's Vespers staan open voor talloze interpretaties op plaat, zoals Lindsay Kemp ontdekt
De Vespers van Monteverdi zijn in meer dan één opzicht een iconisch werk. Voor de componist, die het 400 jaar geleden in 1610 publiceerde, was het een berekende samenvatting van zijn bekwaamheid als schrijver van heilige muziek in een tijd dat hij er het meest reclame voor moest maken. Op 43-jarige leeftijd en vooral bekend als madrigalist, wilde hij ontsnappen aan de frustraties van het werken aan het hof van de Gonzaga-hertogen in Mantua en een nieuwe baan vinden, idealiter in de pauselijke kapel. Uiteindelijk heeft de publicatie hem vrijwel zeker geholpen om een prestigieus alternatief te verwerven, de functie van maestro di capella aan de San Marco in Venetië, die hij zou behouden tot zijn dood in 1643.
nr = 32
nr1 = 0
Vespro della beata Vergine 1610 (1984)
Monteverdi's Vespers uit 1610... kijkt terug op de 16e eeuw en blikt vooruit naar de 17e...
Andrew Parrott en Hugh Keyte
Gramophone Monthly Choices
Monteverdi: Vespri solenni per la festa de San Marco (2014)
Concerto Italiano o.l.v. Rinaldo Alessandrini
* Record of the Month Awards Issue 2014 *
Deze reconstructie is afwisselend spannend, statig, dramatisch, episch en intiem – en voorzien van een fantasierijke persoonlijkheid – zoals we inmiddels van Alessandrini en zijn spelers gewend zijn.
Monteverdi: The Other Vespers (2017)
I Fagiolini o.l.v. Robert Hollingworth
* Record of the Month July 2017 *
Van zo’n inventief ensemble hadden we iets zowel fantasierijks als indrukwekkends verwacht ter gelegenheid van Monteverdi’s 450ste verjaardag: I Fagiolini stellen niet teleur!
Monteverdi: Vespro della Beata Vergine (2023)
Pygmalion o.l.v. Raphaël Pichon
* Record of the Month Awards Issue 2023 *
‘Aangrijpend… impactvol… barstensvol energie en passie’ – de woorden van criticus Edward Breen vatten perfect deze meeslepende uitvoering van de Monteverdi Vespers van Raphaël Pichon samen.
Monteverdi: Vespro della Beata Vergine (2018)
Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe
Een schitterende uitvoering van Monteverdi’s Vespers – drie decennia na Herreweghe’s eerste – die fris aanvoelt en barst van het verrukkelijk samenwerkende muzikantschap.
Aanbevolen 1001 Uitvoeringen
Vespers Of The Blessed Virgin (1995)
The Scholars Baroque Ensemble
De kleinschalige maar uitgebalanceerde uitvoeringen maken deze opname zeer aanbevelenswaardig
Missa In Illo Tempore - Vespro Della Beata Vergine - Magnificat (Ii) A 6 Voci (2001)
Bach Collegium Japan o.l.v. Masaaki Suzuki
Suzuki, een erkend Bach-specialist, munt ook uit in de Vespers. Deze opname bevat alle stukken van de publicatie uit 1610
Vespers of 1610 (2011)
Gabrieli Consort and Players o.l.v. Paul McCreesh
Een snelle maar opwindende vertolking
Overige in AppleMusic
Vespro Della Beata Vergine (1995)
Christoph Pregardien, Frankfurt Vocal Ensemble, Ralf Otto, Barbara Fleckenstein & Peter Schmitz
Vespro Della Beata Vergine (1998)
Les Arts Florissants & Les Sacqueboutiers de Toulouse o.l.v. William Christie
Vespro della Beata Vergine (2007)
La Capella Reial, Coro del Centro di Musica Antica di Padova o.l.v. Jordi Savall
Vespers (2006)
The King's Consort o.l.v. Robert King
Ondanks dat ik vier prachtige delen van Monteverdi's heilige muziek van The King's Consort had gehoord, en de Proms-uitvoering van de Vespers uit 1610 in 2004, was ik nog steeds niet voorbereid op de extatische gevolgen van het serieus nemen van ten minste één aspect van Monteverdi's zogenaamde seconda-pratica - het gebruik van veel vrijer contrapunt, met een toenemende hiërarchie van stemmen: dat het woord de meesteres van de muziek is. En wat een extase!