mei 2025

Brahms: Piano Quartets Nos. 2 & 3

Krystian Zimerman & Maria Nowak & Katarzyna Budnik & Yuya Okamoto

Kamermuziek van het allerhoogste niveau door vier musici die gezamenlijk drama, ontroering en schoonheid bieden in twee pianokwartetten van Brahms.

Ondanks de op Zimerman gerichte promotionele branding van het gele label, is deze uitstekende opname van Brahms' twee latere pianokwartetten (minus de vaker gehoorde g-klein) zo egoloos en egalitair als maar kan: geen greintje gratuite showmanship, noch van Zimerman, noch van zijn collega's. Dat staat geenszins gelijk aan een flauwe of gezichtsloze interpretatie. Integendeel, er is vurigheid, angst en lyriek in Shakespeareaanse proporties (of, misschien beter, Goetheaanse, gezien Brahms' toespeling op Werther als inspiratiebron voor zijn c-klein kwartet).

De Schubertiaanse opening van Op. 60, met zijn vermeende gerichte toespraak tot Clara Schumann, ontvouwt zich in een vloedgolf van stormachtige turbulentie terwijl de musici laveren tussen de dramatische en dynamische uitersten. Met een speelduur van bijna een minuut sneller dan Hamelin en de Leopolds in het eerste deel, overtreffen Zimerman en co. hen in ieder geval in flexibiliteit en vloeiendheid, discrete intonatie en snelle vaart. Een iets drogere opnamekwaliteit helpt de balans te optimaliseren. Het stormachtige Scherzo zit vol borrelende vulkanische bruis, terwijl het prachtige langzame deel zich liefdevol ontvouwt vanuit Okamoto's prachtig vormgegeven cellosolo. Door het hele stuk heen is de frasering altijd omarmend, maar nooit verstikkend.

In het symfonisch geschaalde Tweede Kwartet zijn quasi-orkestrale pianopassages altijd warm en licht in Zimermans handen, niet in de laatste plaats dankzij zijn nauwgezette pedaalspel. Wat een doorschijnendheid aan het begin van het langzame deel; en wat een grillige overgangen van sereniteit naar vurige passie later. Het eindresultaat is hartverscheurend aangrijpend in zijn ingetogen kracht en nobelheid. Ondertussen bruisen de grillige snelle bewegingen van zwier en pit, maar alleen als middel tot hogere expressieve waarheden.

Kortom, dit is kamermuziek van de hoogste orde, en ik kan alleen maar hopen dat het ensemble ons in de nabije toekomst het g-klein kwartet zal schenken.

Notwithstanding the yellow label’s Zimerman-centred promotional branding, this outstanding recording of Brahms’s two later piano quartets (minus the more often-heard G minor) is as ego-free and egalitarian as they come: not an ounce of gratuitous showmanship, either from Zimerman or from his colleagues. That by no means equates to bland or faceless interpretation. On the contrary, there’s fervour, angst and lyricism in Shakespearean proportions (or, perhaps better, Goethean ones, given Brahms’s allusion to Werther as the source of inspiration for his C minor Quartet).

The Schubertian opening of Op 60, with its alleged address to Clara Schumann, opens into a flood of stormy turbulence as the players navigate between the dramatic and dynamic extremities. Clocking in at nearly a minute quicker than Hamelin and the Leopolds for the first movement, Zimerman and co if anything outdo them for flexibility and fluidity, discrete inflection and fleet momentum. A fractionally drier recording quality helps to optimise balance. The tempestuous Scherzo is full of bubbling volcanic effervescence, while the gorgeous slow movement unfolds lovingly from Okamoto’s gorgeously shaped cello solo. Throughout the piece, phrasing is always embracing, yet never suffocating.

In the symphonically scaled Second Quartet, quasi-orchestral piano passages are always warm and light in Zimerman’s hands, not least thanks to his fastidious pedalling. What translucence at the beginning of the slow movement; and what mercurial shifts from serenity to ardent passion later on. The overall result is heartbreakingly poignant in its understated strength and nobility. Meanwhile, the capricious fast movements brim over with panache and piquancy, yet only as means towards higher expressive truths.

In short, this is chamber music-making of the highest order, and I can only hope that the ensemble will give us the G minor Quartet in the nearest future.