Awards Issue 2013

Richard Strauss: Tone Poems, Vol. 1

SWR Symphony Orchestra, Baden-Baden and Freiburg o.l.v. François-Xavier Roth

Het genie van Strauss als meesterorkestrator wordt met ingetogen effectiviteit gepresenteerd.

Je zou denken dat Richard Strauss-toongedichten die met een minimum aan ‘ego’ worden gedirigeerd, in theorie in ieder geval niet hun beoogde doel zullen bereiken. En toch levert deze prachtig opgenomen cd van François-Xavier Roth en zijn SWR Symphony Orchestra ruimschoots bewijs van het tegendeel. Met minimum aan ‘ego’ bedoel ik niet gebrek aan impact, zoals je al hoort in het grommende eerste akkoord van Ein Heldenleben’s ‘hero’, en waar daaropvolgende lagen alle kanten op wervelen. ‘The Hero’s Adversaries’, met lyrische interpolaties, geniet van mooi gegradeerde climaxen, terwijl de vioolsolo (Christian Ostertag) in ‘The Hero’s Companion’ eerder een heldere, sympathieke en aantrekkelijke partner suggereert dan een behoeftige oude zeurpiet. De komst van de koperblazers van het toneel in ‘The Hero of Battle’ die de strijd zelf inluidt, is een krachtig maar nooit overheersend intermezzo, terwijl de reflectieve ‘Works of Peace’ en het uiteindelijke ‘Retirement’ van de held een aanvankelijk assertieve maar uiteindelijk opbeurende viering vertegenwoordigen. Wat ik vooral mooi vind aan deze uitvoering is de muzikale eerlijkheid, waarbij Strauss’ genialiteit als meesterorkestrator, zijn vermogen om stemmingen op te roepen, of ze nu heroïsch of reflectief zijn, wordt gepresenteerd met het soort ingetogen interpretatieve effectiviteit dat, op basis van zijn opnames, Strauss zelf prefereerde.

Death and Transfiguration suggereert een vergelijkbare veerkrachtige geest, hard maar ongedwongen, wat het uiteindelijke hoogtepunt des te overweldigender maakt. Roth haalt extreem goed spel uit zijn orkest en ik kijk uit naar verdere afleveringen in dezelfde serie, met name mijn favorieten onder de toongedichten, Also sprach Zarathustra en de Alpine Symphony.

You’d think that, in theory at least, Richard Strauss tone-poems that are conducted with what seems like a minimum of ‘ego’ are unlikely to hit their intended target. And yet this beautifully recorded CD by François-Xavier Roth and his SWR Symphony Orchestra offers ample proof to the contrary. By minimum of ‘ego’ I don’t mean lack of impact, as you’ll hear right from the snarling first chord of Ein Heldenleben’s ‘hero’, and where subsequent layers swirl this way or that. ‘The Hero’s Adversaries’, with lyrical interpolations, enjoys nicely graded climaxes, while the violin solo (Christian Ostertag) in ‘The Hero’s Companion’ suggests a bright, sympathetic and comely partner rather than a needy old bore. The arrival of the offstage brass in ‘The Hero of Battle’ that prompts the battle itself signals a vigorous but never overbearing interlude, while the Hero’s reflective ‘Works of Peace’ and eventual ‘Retirement’ represent an initially assertive but ultimately uplifting celebration. What I particularly like about this performance is its musical honesty, where Strauss’s genius as a master orchestrator, his ability to conjure mood, whether heroic or reflective, is presented with the kind of understated interpretative effectiveness that, on the evidence of his recordings, Strauss himself favoured.

Death and Transfiguration suggests a similarly resilient spirit, tough-grained but unforced, which makes the final climax all the more overwhelming. Roth draws extremely fine playing from his orchestra and I look forward to further instalments in the same series, most especially my favourites among the tone-poems, Also sprach Zarathustra and the Alpine Symphony.