augustus 2013
Janáček: Sinfonietta, Taras Bulba, The Ballad of Blaník, The Fiddler's Child
Prague Radio Symphony Orchestra o.l.v. Tomáš Netopil
Het technische team van Supraphon weet levendige verslagen te maken van voortdurend veranderende texturen, die zelfs hun meest succesvolle rivalen vaak verslaan.
Een prachtig programma – en niet alleen omdat het in feite een nuttige verzameling van Janáčeks volwassen orkestrale oeuvre vertegenwoordigt. De substantieel begaafde Tomáš Netopil heeft de volle maat van alle vier de werken, en balanceert de afsluitende opbouw van de Sinfonietta zodat de heroptredende fanfare-trompetten (de Band of the Castle Guards and Police of the Czech Republic) een effectief hoogtepunt kunnen bereiken in plaats van voortijdig de schijnwerpers op te eisen. Het opwindende koper dat het derde deel van Moderato domineert, is zeer goed vastgelegd en elders is er een combinatie van alertheid, poëtische frasering en helder muzikaal denken, het soort dat uitvoeringen van hetzelfde werk door vroegere Tsjechische meesters als Karel Ančerl en Rafael Kubelík kenmerkt.
De zeer beschrijvende Ballade van Blaník ontleent zijn thema aan een dichtbundel gebaseerd op een Tsjechische legende over een klein slapend leger dat de natie te hulp zal schieten in tijden van nood, en Het kind van de viool weerspiegelt de nogal verontrustende poëtische wereld die Dvořák oproept in zijn late toongedichten (muziek die Janáček sterk beïnvloedde). Soms moest ik ook denken aan Joseph Suks Fantasie in g mineur, Opus 24, van zo'n 10 jaar eerder. Hoewel het nauwelijks 13 minuten duurt, is dit weinig bekende meesterwerk in alles behalve naam een 'rapsodie voor viool en orkest', hoewel het gebruik van vier solo-altviolen een onderscheidend aspect van de partituur is. De muzikale taal is dramatisch, primair gekleurd en zeer levendig, met plotselinge tussenwerpsels die typerend zijn voor Janáčeks volwassen stijl. Violist Petr Zdvihal speelt voortreffelijk en Netopil bewijst opnieuw dat hij een volbracht en scherpzinnig pleitbezorger van de muziek is, zoals hij dat doet in Taras Bulba, vooral in de stoutmoedigere momenten van ‘The Death of Andrei’ en het glorieuze hoogtepunt van ‘The Prophecy and Death of Taras Bulba’. Naast Netopils vaardigheid op het podium en het eersteklas spel van het Praagse Radio Symfonie Orkest, is er het technische team van Supraphon, dat levendige verslaggeving van voortdurend wisselende texturen weet te realiseren die zelfs hun meest volbrachte rivalen vaak verslaan. Je hoort alles en toch dringt er geen enkele noot door. Een absolute winnaar.
A superb programme – and not only because it represents, in effect, a useful gathering of Janáček’s mature orchestral oeuvre. The substantially gifted Tomáš Netopil has the full measure of all four works, balancing the Sinfonietta’s closing build-up so that the reappearance of the fanfare trumpets (the Band of the Castle Guards and Police of the Czech Republic) is allowed to achieve an effective climax rather than hogging the limelight prematurely. The excitable brass that dominates the Moderato third movement is very well captured and elsewhere there’s a combination of alertness, poetic phrasing and clear musical thinking, the sort that characterises performances of the same work by such past Czech masters as Karel Ančerl and Rafael Kubelík.
The highly descriptive Ballad of Blaník takes its theme from a volume of poetry based on a Czech legend about a small sleeping army who will come to the nation’s rescue in its hour of need, and The Fiddler’s Child mirrors the rather unsettling poetic world that Dvořák conjures in his late tone-poems (music that greatly influenced Janáček). I was also at times reminded of Joseph Suk’s Fantasy in G minor, Op 24, of some 10 years earlier. Although it plays for barely 13 minutes, this little-known masterpiece is a ‘rhapsody for violin and orchestra’ in all but name, though the use of four solo violas is a distinctive aspect of its scoring. The musical language is dramatic, primary-coloured and highly animated, with sudden interjections that are typical of Janáček‘s mature style. Violinist Petr Zdvihal plays superbly and Netopil again proves himself an accomplished and perceptive advocate of the music, as he does in Taras Bulba, especially in the bolder moments of ‘The Death of Andrei’ and the glorious crowning climax of ‘The Prophecy and Death of Taras Bulba’. Aside from Netopil’s skill on the rostrum and the first-rate playing of the Prague Radio Symphony Orchestra, there’s Supraphon’s engineering team, who manage vivid reportage of constantly varying textures that frequently defeat even their most accomplished rivals. You hear everything and yet not a single note obtrudes. An absolute winner.