juli 2013

Francesco da Milano: Il divino

Paul O’Dette

Een werkelijk betoverend programma waarin Milano’s meesterlijke beheersing van het drama volledig tot uiting komt in O’Dette’s zeer expressieve, zangerige en kleurrijke spel.

Welk beter voertuig voor de artisticiteit van een van de meest begaafde luitisten van vandaag zou er kunnen zijn dan de muziek van een 16e-eeuwse luitist wiens composities en spel de zintuigen van zijn tijdgenoten zo in vervoering brachten dat ze hem Il Divino noemden? Francesco da Milano (1497-1543) was onderdeel van een muzikale familie en een groot deel van zijn carrière bracht hij door in dienst van verschillende pausen en werkte hij voor kardinaal Ippolito de' Medici. Zijn meer dan 125 overgebleven composities bestaan ​​uit fantasia's of ricercars en intabulaties van vocale muziek, waaronder motetten, madrigalen en chansons.

Zoals O'Dette in zijn boekje-noot aangeeft, is er bewijs dat 16e-eeuwse luitisten hun muziek organiseerden in suites bestaande uit een strak gestructureerde contrapuntische fantasia en/of meer improvisatorische ricercar, een intabulatie en een dans of groep dansen. Omdat er geen dansen van Francesco bewaard zijn gebleven, heeft O’Dette de werken van de componist georganiseerd in suites die eindigen met intabulaties van levendige, dansachtige Franse chansons zoals Claudin de Sermisy’s ‘Vignon vignetta’. Het resultaat is een werkelijk verrukkelijk programma waarin Francesco’s meesterlijke beheersing van drama door register, textuur en ornament volledig tot uiting komt door O’Dette’s zeer expressieve, cantabile en kleurrijke spel. Deze werken zijn miniaturen, ja; maar zelfs in zulke korte werken als Ricecar 4, die net geen minuut duurt, is de lyrische intensiteit net zo diepgaand als in de langere Ricercar 51, een van de mooiste stukken die onze eigen hedendaagse Orpheus voor deze opname heeft geselecteerd.

What better vehicle for the artistry of one of today’s most gifted lutenists could there be than the music of a 16th-century lutenist whose compositions and playing so ravished the senses of his contemporaries that they called him Il Divino? Francesco da Milano (1497-1543) was part of a musical family and a large part of his career was spent in the service of various popes as well as working for Cardinal Ippolito de’ Medici. His 125-plus surviving compositions comprise fantasias or ricercars and intabulations of vocal music including motets, madrigals and chansons.

As O’Dette points out in his booklet-note, there is evidence that 16th-century lutenists organised their music into suites comprising a tightly structured contrapuntal fantasia and/or more improvisatory ricercar, an intabulation and a dance or group of dances. Since no dances survive by Francesco, O’Dette has organised works by the composer into suites which finish with intabulations of lively, dance-like French chansons such as Claudin de Sermisy’s ‘Vignon vignetta’. The result is a truly ravishing programme in which Francesco’s masterly control of drama through register, texture and ornament is fully brought out by O’Dette’s highly expressive, cantabile and colouristic playing. These works are miniatures, yes; but even in such short works as Ricecar 4, which clocks in at just under a minute, the lyrical intensity is as profound as that in the longer Ricercar 51, one of the finest pieces selected for this recording by our own latter-day Orpheus.