januari 2013

Prokofiev: Violin Concerto No. 2, Sonatas (Deluxe Version)

Janine Jansen & Boris Brovtsyn & Itamar Golan & LPO o.l.v. Vladimir Jurowski

Het hoogtepunt van de cd is de Eerste Vioolsonate… De sombere kracht ervan komt volledig tot uiting in de uitvoering van Jansen en Golan.

Deze prachtig opgenomen uitvoering van het Tweede Concerto accentueert de scherpe en plotselinge contrasten ervan – de stemmingswisselingen en textuur van het eerste deel, de romantische melodie in het Andante met mechanische begeleiding. Het is heel anders dan de première-opname van het werk, door Heifetz met de Boston SO en Koussevitzky. Door het hoofdthema en het tweede onderwerp in een vloeiend tempo te nemen, slaagt Heifetz erin de uiteenlopende elementen van het eerste Allegro te verenigen en in het Andante brengt zijn snellere tempo het expressieve karakter ervan naar voren, met de bijbehorende arpeggio's minder prominent dan op de nieuwe opname. Jansens spel, opmerkelijk vanwege zijn zelfverzekerde manier en brede expressieve nuance – en in de finale net zo scherp als Heifetz – overtuigt ons van de geldigheid van haar visie op het concerto.

In de Sonate voor twee violen gebruiken Jansen en Brovtsyn een breed scala aan klankkleuren, die elkaar in uitgestrektheid en virtuositeit evenaren. In de snellere delen laten ze het tempo vertragen voor rustigere passages; de violisten van het Pavel Haas Quartet houden zich nauwlettender aan de basissnelheid, waardoor de muziek overtuigender en uniformer overkomt, terwijl Brovtsyn en Jansen het expressieve bereik ervan vollediger onthullen.

Voor mij is het hoogtepunt van de cd de Vioolsonate, zeker een van Prokofievs grootste werken. De sombere kracht ervan wordt volledig onthuld in het verslag van Jansen en Golan, van de gekwelde dubbelstop, broze pizzicato en ijzige toonladderpassages in het eerste deel, via het felle gevecht en de zoete spijt van de twee middelste delen, tot de manische energie en intensiteit van de finale.

This splendidly recorded performance of the Second Concerto accentuates its stark and sudden contrasts – the first movement’s swings of mood and texture, the Andante’s pairing of romantic melody with mechanical accompaniment. It’s very different from the work’s premiere recording, by Heifetz with the Boston SO and Koussevitzky. Taking the main theme and second subject at a flowing pace, Heifetz manages to unify the first Allegro’s disparate elements and in the Andante his faster tempo brings its expressive character to the fore, with the accompanying arpeggios less prominent than on the new recording. Jansen’s playing, notable for its confident manner and wide expressive nuance – and in the finale matching Heifetz for incisiveness – persuades us of the validity of her view of the concerto.

In the Sonata for two violins, Jansen and Brovtsyn employ a wide range of tone colour, matching each other in expansiveness and virtuosity. In the quicker movements they allow the tempo to slow down for quieter passages; the violinists of the Pavel Haas Quartet keep more closely to the basic speed, making the music appear more cogent and unified, whereas Brovtsyn and Jansen reveal more fully its expressive range.

For me, the highlight of the disc is the Violin Sonata, surely one of Prokofiev’s greatest works. Its sombre power is fully revealed in Jansen and Golan’s account, from the first movement’s anguished double-stopping, brittle pizzicato and icy scale passages, through the ferocious combat and sweet regret of the two middle movements, to the finale’s manic energy and intensity.