Awards Issue 2014

Tchaikovsky - Scharwenka

Joseph Moog

Een jonge pianist die niet bang is om zich te wagen aan het meest veeleisende repertoire, en wiens individualiteit en stem nooit verloren gaan te midden van de virtuoze eisen.

Het vergt een echte virtuoos om het knorrige, blokachtige pianoschrift van Tsjaikovski's onderschatte Grande Sonate pianistisch idiomatisch en soepel te laten klinken. Joseph Moog slaagt daar niet alleen in, maar levert ook een van de beste opnames van dit werk uit het moderne tijdperk, naast die van Mikhail Pletnev en Vassily Primakov.

Moog slaagt erin om de pesante-richtlijn van het eerste thema van de openingsbeweging levendig en flexibel over te brengen, samen met een sterker ritmisch profiel in het tweede thema, door de poco rubato-indicatie van de componist op geloof te nemen. Zijn letterlijke maar subtiel geïnflecteerde benadering van de veranderingen in stemming en textuur van de langzame beweging minimaliseren de sectionele aard van de muziek, hoewel doorgewinterde pianofielen Grigory Ginzburgs liefdevolle tenutos en vocale robuustheid misschien zullen missen. Innerlijke stemmen en kruisritmische accenten zijn kenmerkend voor Moogs lenige, compacte en heerlijk voortsnellende Allegro giocoso. En Moogs fantastische techniek stelt hem in staat om de massieve, orkestraal geïnspireerde akkoorden en de trapsgewijze toetsenbordruns van de Allegro vivace finale helder af te bakenen met maximaal tutti/solocontrast en minimale tempo-aanpassing.

Meer dan een simpele opvulling is Xaver Scharwenka's Tweede Sonate een klein meesterwerk op zichzelf, vol met stijgende melodieën, dichte harmonische manoeuvres en een algehele toetsenbordindeling die je zou kunnen verwarren met Schumann (de weelderige verdubbelingen, de obsessieve gestippelde ritmes). Hoewel Seta Tanyel een mooie opname van dit werk maakte voor haar Hyperion Scharwenka-cyclus, geef ik de voorkeur aan Moogs karaktervolle animatie in de buitenste delen, zijn vrolijke vingerwerk en verpulverende accenten in het tweede deel, plus zijn magere, transparantere sonoriteit in het geheel. De variatie waarmee Moog wijd uit elkaar geplaatste akkoorden en versieringen in de linkerhand ontvouwt, zorgt ervoor dat zijn relatief strikte tempo voor het Adagio vrijer klinkt dan het in werkelijkheid is.

De gevoelige eenvoud die Moog in de kortere werken van elke componist brengt, maakt het geheel zoeter, ondanks het ietwat droge geluid. Jeremy Nicholas biedt korte maar informatieve boekjes met aantekeningen.

It takes a real virtuoso to make the gnarly, block-like piano-writing of Tchaikovsky’s underrated Grande Sonate sound pianistically idiomatic and supple. Joseph Moog not only succeeds in doing this but also delivers one of the modern era’s best recordings of this work, alongside those of Mikhail Pletnev and Vassily Primakov.

Moog manages to convey the opening movement’s first theme’s pesante directive with animation and flexibility, along with stronger rhythmic profile in the second theme, by taking the composer’s poco rubato indication on faith. His literal yet subtly inflected approach to the slow movement’s changes in mood and texture minimalise the music’s sectional nature, although veteran pianophiles might miss Grigory Ginzburg’s affectionate tenutos and vocal robustness. Inner voices and cross-rhythmic accents account for themselves throughout Moog’s lithe, compact and deliciously scurrying Allegro giocoso. And Moog’s fabulous technique enables him to cleanly delineate the Allegro vivace finale’s massive, orchestrally inspired chords and cascading keyboard runs with maximum tutti/solo contrast and minimum tempo adjustment.

More than a mere filler, Xaver Scharwenka’s Second Sonata is a minor masterpiece in its own right, packed with soaring melodies, dense harmonic manoeuvring and an overall keyboard layout that one could mistake for Schumann (the lush doublings, the obsessive dotted rhythms). Although Seta Tanyel made a fine recording of this work for her Hyperion Scharwenka cycle, I prefer Moog’s characterful animation in the outer movements, his frolicsome fingerwork and pulverising accents in the second movement, plus his leaner, more transparent sonority all around. The variety with which Moog unfolds widely spaced chords and grace notes in the left hand makes his relatively strict tempo for the Adagio sound freer than it actually is.

The sensitive simplicity Moog brings to each composer’s shorter works sweetens the deal, notwithstanding the slightly dry sound. Jeremy Nicholas provides brief yet informative booklet-notes.