Awards Issue 2014

Dvořák & Janáček: Orchestral Works

Pittsburgh Symphony Orchestra o.l.v. Manfred Honeck

Strauss van deze zelfde uitvoerders verdiende in maart een Editor’s Choice en de superlatieven die toen golden, gelden nu nog steeds: het spel is glorieus rijk en dramatisch.

Manfred Honecks behandeling van de openingszinnen van de Achtste symfonie is verrukkelijk mooi, de cello's werkelijk espressivo, de eerste vogelachtige inzet van de fluit gespeeld, zoals Honeck zelf in zijn eigen boekje-notitie voorspelt, 'heel flexibel'. Wanneer het krachtige strijkersthema arriveert op 1'23", moedigt Honeck zijn cello's aan om uit te spelen, zodat de vijf noten tellende 'staart' van het thema, die al snel wordt herhaald, muzikaal geldige prominentie krijgt. Het hoofdgedeelte van de beweging heeft in het midden hamerende akkoorden, waarna Honeck een dramatisch rallentando aankondigt. De coda is ook extreem kneedbaar: luister vanaf 9'05", naar de plotselinge snelheid, de prominente hoorns, en dan de manier waarop de remmen dichtklappen voordat de muziek weer in de hoogste versnelling wegrent.

Het Adagio is eveneens rijk aan drama: neem de afwisseling van legato houtblazers en felle strijkers aan het begin, of (vanaf 7'10"), de dodelijke overgang waar, voorbij de uitgang van de klarinetten, een enkel sliertje strijktoon onheilspellende hoorns en angstaanjagende tremolandos aangeeft. De buitenste delen van het Allegretto grazioso zijn vlot, trippend en versierd met subtiele portamentos die volkomen natuurlijk klinken (in tegenstelling tot de kleverige slides die sommige van Honecks minder smaakvolle rivalen prefereren). Van bijzonder belang is het relatief ontspannen Trio en de levendige coda met zijn brutale snelle glissando. De finale wisselt tedere poëzie af met wilde dansritmes, die trillende hoorns die zo vaak achter de rest van het orkest wegduiken, worden stoutmoedig naar voren gebracht, de slotmomenten van de symfonie zijn waanzinnig opwindend.

De Symphonic Suite uit Janáčeks Jenůfa, ‘geconceptualiseerd door Honeck, gerealiseerd door Tomáš Ille’, volgt ongeveer de strekking van de plot van de opera, met onderweg wild extroverte dansmuziek, meditatieve episodes van zeldzame schoonheid (cue vanaf 3'48"), een storm en een verzoenend einde. Opnieuw is Honecks interpretatie rijk aan verbeelding en het spel van het Pittsburgh Symphony bereikt de hoogten. Nu hij onlangs Claudio Abbado en Lorin Maazel heeft verloren, en met alle respect voor een hele reeks geweldige dirigenten die momenteel optreden, zou ik zeggen dat Manfred Honeck een van de weinige overgebleven meesters van het podium is wiens cd's – en er zijn er veel te weinig – evenementen zijn om te koesteren.

Manfred Honeck’s handling of the Eighth Symphony’s opening phrases is rapturously beautiful, the cellos truly espressivo, the initial bird-like entry of the flute played, as Honeck himself anticipates in his own booklet-note, ‘quite flexibly’. When the lusty string theme arrives at 1'23", Honeck encourages his cellos to play out so that the theme’s five note ‘tail’, which is soon repeated, is given musically valid prominence. The main body of the movement has at its centre hammering chords, beyond which Honeck cues a dramatic rallentando. The coda too is extremely malleable: listen from 9'05", to the sudden speeding, the prominent horns, then the way the brakes slam down before the music scampers off again in top gear.

The Adagio is similarly rich in drama: take the alternation of legato woodwinds and fierce strings near the beginning, or (from 7'10"), the deathly transition where, beyond the clarinets’ exit, a mere wisp of string tone cues ominous horns and fearful tremolandos. The outer sections of the Allegretto grazioso are brisk, tripping and graced with subtle portamentos that sound entirely natural (unlike the glutinous slides favoured by some of Honeck’s less tasteful rivals). Of particular note is the relatively relaxed Trio, and the lively coda with its cheeky quick glissando. The finale alternates tender poetry with wild dance rhythms, those trilling horns that so often cower behind the rest of the orchestra brought boldly to the fore, the symphony’s closing moments deliriously exciting.

The Symphonic Suite from Janáček’s Jenůfa, ‘conceptualised by Honeck, realised by Tomáš Ille’, approximately follows the drift of the opera’s plot, incorporating along the way wildly extrovert dance music, meditative episodes of rare beauty (cue from 3'48"), a storm and a conciliatory ending. Again Honeck’s interpretation is rich in imagination and the playing of the Pittsburgh Symphony scales the heights. Having recently lost Claudio Abbado and Lorin Maazel, and with all due respect to a whole host of fine conductors currently performing, I would say that Manfred Honeck is one of the few remaining masters of the rostrum whose CDs – and there are all too few of them – are events to cherish.