november 2014

Howells: Stabat Mater, Te Deum & Sine Nomine

The Bach Choir; Bournemouth Symphony Orchestra o.l.v. David Hill

Een zeer ontroerende uitvoering van Howells’ reflecties op Mary’s verdriet in een werk dat voortbouwt op het pijnlijke verdriet van de componist zelf bij het verlies van zijn zoon.

Het is nu 20 jaar geleden dat Howells' substantiële bewerking van het Stabat mater werd opgenomen door Gennadi Rozhdestvensky en het LSO op Chandos. Een werk dat diep doordrongen is van het verdriet van de componist om het verlies van zijn zoon aan polio, de eerste uitvoering dateert uit 1965, 15 jaar na de première van zijn andere cathartische tegenhanger, Hymnus Paradisi. Hoewel er veel emotionele turbulentie in deze muziek zit, behoudt Hill een dwingend leven en voorwaartse dynamiek in Howells' immens contrapuntische partituur (het is drie minuten korter dan die van Rozhdestvensky) en deze interpretatie profiteert ook van de serendipiteit van een vocale partituur met de tempowijzigingen van de componist die Hill toevallig kort voor de opname werd gemaakt, tegenkwam. Het Bach Choir heeft een voelbare levendigheid in zijn bereik en lagen van dynamiek die worden aangevuld door het uitgebreide en zeer gevoelige palet van Howells' orkest (hier prachtig uitgevoerd door de Bournemouth SO) en de incisieve solo-tenorrol van Benjamin Hulett. Bijzonder indrukwekkend zijn het openingsdeel, het processie-achtige 'Cujus animam genentem' en de krachtig climaxende laatste twee delen, 'Fac ut portem' en 'Christe, cum sit hine exire', ware tours de force van evenwicht en textuurcontrole.

Hill's opwindende affiniteit met deze muziek is ook duidelijk in de orkestrale, neo-Elizabethaanse fantasie Sine nomine uit 1922 (geschreven, zou ik willen stellen, tijdens Howells' meest vruchtbare periode), een voorbeeld van impressionistisch pastoralisme op zijn meest verheven, terwijl de orkestratie van het Te Deum, gecomponeerd in 1944 voor King's College, Cambridge, het vertrouwde transformeert in iets heel nieuws. Een verbluffende cd.

It is now 20 years since Howells’s substantial setting of the Stabat mater was recorded by Gennadi Rozhdestvensky and the LSO on Chandos. A work deeply imbued by the composer’s grief at the loss of his son from polio, its first performance dates from 1965, 15 years after the premiere of its other cathartic counterpart, Hymnus Paradisi. Though there is much emotional turbulence in this music, Hill maintains a compelling life and forward momentum in Howells’s immensely contrapuntal score (it being three minutes shorter than Rozhdestvensky’s) and this interpretation also benefits from the serendipity of a vocal score with the composer’s tempo revisions which Hill chanced upon shortly before the recording was made. The Bach Choir has a palpable vibrancy in its range and layers of dynamics which are complemented by the extensive and highly sensitive palette of Howells’s orchestra (beautifully executed here by the Bournemouth SO) and the incisive solo tenor role of Benjamin Hulett. Particularly impressive are the opening movement, the procession-like ‘Cujus animam genentem’ and the powerfully climactic last two movements, ‘Fac ut portem’ and ‘Christe, cum sit hine exire’, true tours de force of balance and textural control.

Hill’s exhilarating affinity for this music is also evident in the orchestral, neo-Elizabethan fantasy Sine nomine of 1922 (written, I would argue, during Howells’s most fecund period), an example of impressionistic pastoralism at its most numinous, while the orchestration of the Te Deum, composed in 1944 for King’s College, Cambridge, transforms the familiar into something quite new. A stunning disc.