oktober 2014

Arvo Pärt: Choral Music

Polyphony o.l.v. Stephen Layton

Het prachtig gevormde en precieze geluid van Stephen Laytons Polyphony is op maat gemaakt voor Arvo Pärts ruimtelijke muziek en blootgestelde lijnen. Exquise.

Het moet gezegd worden, voordat iemand de kans krijgt om bezwaar te maken tegen de verschijning van nog een cd met Pärts koormuziek, dat dit iets speciaals is. Deels komt dit door de keuze van het repertoire, dat het bekende en het minder vaak gehoorde combineert en twee eerste opnamen bevat, en deels door het prachtige geluid dat Polyphony produceert.

De minder bekende stukken omvatten Peace upon you, Jerusalem en Morning star, hier gegeven uitstekende vertolkingen die de kristalheldere bovenstemmen van het ensemble tot in de perfectie benutten. Een andere sterkte van Polyphony is hun dictie, en dit is meer dan duidelijk in hun prachtig vloeiende en zeer ontroerende vertolkingen van de sterk tekstgedreven The woman with the alabaster box en Tribute to Caesar. Pärts versie van de Lorica van Sint Patrick, getiteld The deer’s cry, is ook tekstgedreven, maar op een heel andere manier, en wat in eerste instantie alleen maar excentriek lijkt, blijkt een buitengewoon diepgaande en rijke reactie op de woorden te zijn.

De hypnotiserende Virgencita, een gebed tot de Maagd van Guadalupe in het Spaans, is veel merkwaardiger – de melodielijn van het eerste deel suggereert onweerstaanbaar een vertraagde tango – maar de conclusie, de laatste iteratie van ‘Nuestra Señora de Guadalupe’, is zeker een van de meest opvallende concepten van de componist. De andere eerste opname is van het vreemd getitelde Alleluia-Tropus. Dit is in feite een versie van het apolytikion tot Sint Nicolaas in het Slavisch, met de toevoeging van het woord ‘Alleluia’, wat betekent dat het liturgisch niet bruikbaar is, en het was oorspronkelijk gecomponeerd voor koor en acht cello’s. Het is net zo curieus als Virgencita, maar heeft een vergelijkbaar verbluffende climax. De schijf eindigt met een prachtige uitvoering van Da pacem, Domine. Een echte aanrader.

It should be said, before anyone has the chance to object to the appearance of yet another disc of Pärt’s choral music, that this one is something special. In part this is because of the choice of repertoire, which mixes the familiar and the less-often heard, and includes two first recordings, and in part it is because of the exquisite sound produced by Polyphony.

The lesser-known pieces include Peace upon you, Jerusalem and Morning star, here given outstanding renditions that exploit the ensemble’s crystalline upper voices to perfection. Another of Polyphony’s strengths is their diction, and this is more than evident in their beautifully fluid and very moving renditions of the highly text-driven The woman with the alabaster box and Tribute to Caesar. Pärt’s setting of the Lorica of St Patrick, entitled The deer’s cry, is also text-driven but in a very different way, and what appears initially to be merely eccentric proves to be an extraordinarily profound and rich response to the words.

The hypnotic Virgencita, a prayer to the Virgin of Guadalupe in Spanish, is altogether more curious – the melodic line of the first section irresistibly suggests a slowed-down tango – but its conclusion, the final iteration of ‘Nuestra Señora de Guadalupe’ is surely one of the composer’s most arresting conceptions. The other first recording is of the oddly titled Alleluia-Tropus. This is in fact a setting of the apolytikion to St Nicholas set in Slavonic, with the addition of the word ‘Alleluia’, meaning that it is not usable liturgically, and it was originally scored for choir and eight cellos. It’s as curious as Virgencita but has a similarly stunning climax. The disc ends with a wonderful rendition of Da pacem, Domine. Highly recommended.