oktober 2014
Rachmaninoff: Piano Sonata No. 2; Corelli Variations – Medtner: Sonata Romantica
Steven Osborne
Zeer formidabele uitvoeringn, gevangen met verbluffende dramatiek – je kunt de lichamelijkheid bijna zien in de meer donderende virtuoze secties. Osborne maakt opnieuw indruk.
Steven Osborne is op dit moment bezig met een Russische odyssee. Nu zijn twee geweldige pianisten-componisten aan de beurt. Het moet een soort volwassenwording zijn als een platenmaatschappij repertoire opnieuw gaat opnemen, maar deze nieuwe uitvoeringen zorgen voor fascinerende vergelijkingen.
In de twee Skazki spijkert Osborne de Rachmaninoviaanse impuls van de eerste absoluut vast, en is hij meer losjes dan Demidenko (althans tot het hoogtepunt) en virtuozer dan Hamish Milne. In de tweede wijzen zowel Milne als Osborne op de diepe onrust; de componist, primitief opgenomen, is in vergelijking minder bedreigend. Osborne voelt zich evenzeer thuis in de Sonata romantica, een werk dat volledig haaks staat op zijn tijd, aangezien het in 1930 is geschreven. Dit is een lezing die strak, zeer dramatisch en virtuoos is zonder opzichtig te zijn. Hamelin is misschien een graadje nonchalanter in de speelse finale, maar beide lezingen zijn verbluffend.
Het is ook goed om een nieuwe opname van de Corelli-variaties te hebben. Vergeleken met Pletnev is Osborne minder interventionistisch, maar net als bij zijn opname van de Preludes (6/09) is er virtuositeit in overvloed wanneer dat nodig is: hij schreeuwt er alleen niet over.
En wat met de Tweede Sonate? Dit is Osbornes eigen samenvoeging van Rachmaninovs twee versies plus wat ontleningen van Horowitz' door de componist goedgekeurde versie. Osborne rechtvaardigt het als 'een natuurlijke uitbreiding van het interpretatieve proces'. Dus, overtuigt het? In één woord, ja. Wat het meest innemend overkomt, is het komen en gaan van het werk: de meer naar binnen gerichte passages mogen ademen; de extraverte passages zijn absoluut vurig. Het is geen werk dat ooit in één enkele interpretatie kan worden samengevat: Horowitz is natuurlijk essentieel; zo ook, zou ik willen stellen, is Kocsis. En de lijst kan nog wel even doorgaan. Maar dit is weer een geweldige toevoeging aan de planken, en als het de voortdurende herontdekking van Medtner helpt, des te beter.
Steven Osborne is on a bit of a Russian odyssey at the moment. Now it’s the turn of two great pianist-composers. It must represent something of a coming of age when a record company starts to re record repertoire but these new performances make for fascinating comparisons.
In the two Skazki, Osborne absolutely nails the Rachmaninovian impulse of the first, and is more unbuttoned than Demidenko (at least until the climax) and more virtuoso than Hamish Milne. In the second, both Milne and Osborne point up its deep disquiet; the composer, primitively recorded, is by comparison less menacing. Osborne is equally at home in the Sonata romantica, a work completely at odds with its time, having been written in 1930. This is a reading that is taut, highly dramatic and virtuoso without being showy. Hamelin is perhaps a degree more insouciant in the playful finale but both readings are stunning.
It’s good to have a new recording of the Corelli Variations too. Compared to Pletnev, Osborne is less interventionist but, as with his recording of the Preludes (6/09), virtuosity is in plentiful supply when need be: he just doesn’t shout about it.
So what of the Second Sonata? This is Osborne’s own conflation of Rachmaninov’s two versions plus some borrowings from Horowitz’s composer-sanctioned version. Osborne justifies it as ‘a natural extension of the interpretative process’. So, does it convince? In a word, yes. What comes across most winningly is the ebb and flow of the work: the more inward passages are allowed to breathe; the extrovert ones are absolutely fiery. It’s not a work that could ever be summed up by a single interpretation: Horowitz is of course essential; so too, I would argue, is Kocsis. And the list could go on. But this is another terrific addition to the shelves, and if it helps the continuing rediscovery of Medtner, so much the better.