juli 2014

A French Baroque Diva: Soprano Arias for Marie Fel

Carolyn Sampson & Ex Cathedra o.l.v. Jeffrey Skidmore

Een verrukkelijk portret van een 18e-eeuwse kunstenaar: voortreffelijke zang van een van de meest karakteristieke sopranen van vandaag.

Dit is een briljant geplande en uitgevoerde, muzikaal geïllustreerde biografie van Marie Fel, een van de grote 18e-eeuwse diva's en muze van Rameau, bewonderd door de Philosophes en aanbeden door het Parijse publiek. Laat u dus niet afschrikken door het schijnbaar recherché repertoire: dit is een programma dat vandaag de dag net zo goed bevalt als in het hare, geleid door Graham Sadlers prachtig vormgegeven boekje-notities.

Fel maakte haar Opéra-debuut in een heropvoering in 1734 van Louis Lacoste's Philomèle, waarin ze de rol van Venus zong. Carolyn Sampson, in geweldige vorm, wordt hier vergezeld door het koor van Ex Cathedra, dat zingt met precisie en heldere articulatie in een prachtige heldere akoestiek. Naast het operagebouw trad Fel ook op tijdens de openbare concerten in de Tuilerieën, waar ze soliste was in Latijnse koor- en orkestmuziek van Lalande, Mondonville, Rousseau en de Italiaanse Fiocco, evenals in privé-uitvoeringen van de theaterwerken van Mondonville en Rameau in Fontainebleau en Versailles (voornamelijk fragmenten) die op deze cd zijn opgenomen.

Het orkest van Ex Cathedra, geleid door Margaret Faultless, zorgt voor opwindende en sympathieke begeleidingen voor deze gevarieerde opeenvolging van virtuoze vocale voertuigen. Fluitiste Rachel Brown voert de prachtige solo- en concertante-lijnen uit in Mondonvilles Venite, adoremus en verlicht het geluid van de lier met haar piccolo in Rameaus divertissement uit Les surprises de l’Amour. Er is ook gevoelig concertante spel van de fagottisten in ‘Tristes apprêts’ en, met de toevoeging van hoboïst Gail Hennessy, in het deel uit Lalandes Cantate Domino.

Het beste van alles is dat hoe langer we naar Sampsons stem luisteren, hoe meer ze de aura van Fel lijkt te bewonen, duidelijk een bekwame en charismatische maar diep ontroerende artiest. Fels artistieke flexibiliteit wordt verder gedemonstreerd door de toevoeging van de Fiocco (hier uitgevoerd met versieringen die Fel in haar partij schreef), Mondonvilles schuimige pastorale – die Sampson dwingt om in Fels moedertaal Occitaans te zingen – en Rousseaus up-to-date Salve regina, die de solist dwingt om haar stem te mengen met de hoorns. Sampsons uitvoering is des te bewonderenswaardiger omdat ze de geest van een andere zanger oproept.

Van begin tot eind zorgt Jeffrey Skidmore er met grote toewijding voor dat het programma een passend levendig portret van Mlle Fel oplevert.

This is a brilliantly planned and executed, musically illustrated biography of Marie Fel, one of the great 18th-century divas and muse of Rameau, admired by the Philosophes and adored by Paris audiences. So don’t be put off by the apparently recherché repertoire: this is a programme that pleases as much today as it did in hers, guided by Graham Sadler’s beautifully crafted booklet-notes.

Fel made her Opéra debut in a 1734 revival of Louis Lacoste’s Philomèle, singing the role of Venus. Carolyn Sampson, in superb form, is joined here by the choir of Ex Cathedra, who sing with precision and clarity of articulation in a lovely bright acoustic. As well as at the opera house, Fel also performed at the public concerts held in the Tuileries, where she was a soloist in Latin choral and orchestral music by Lalande, Mondonville, Rousseau and the Italian Fiocco, as well as in private performances of the theatre works by Mondonville and Rameau at Fontainebleau and Versailles included (mainly excerpts) on this disc.

The orchestra of Ex Cathedra, led by Margaret Faultless, provide stirring and sympathetic accompaniments for this varied succession of virtuoso vocal vehicles. Flautist Rachel Brown performs the exquisite solo and concertante lines in Mondonville’s Venite, adoremus and illuminates the sound of the lyre with her piccolo in Rameau’s divertissement from Les surprises de l’Amour. There is also sensitive concertante playing by the bassoonists in ‘Tristes apprêts’ and, with the addition of the oboist Gail Hennessy, in the movement from Lalande’s Cantate Domino.

Best of all, the longer we listen to Sampson’s voice, the more she seems to inhabit the aura of Fel, clearly a skilled and charismatic yet deeply affecting performer. Fel’s artistic flexibility is further demonstrated by the inclusion of the Fiocco (here performed with ornamentation Fel wrote into her part), Mondonville’s frothy pastorale – obliging Sampson to sing in Fel’s native Occitan – and Rousseau’s bang-up-to-date Salve regina, which obliges the soloist to blend her voice with the horns. Sampson’s performance is the more admirable for evoking the spirit of another singer.

Start to finish, Jeffrey Skidmore devotedly shapes and paces the programme to achieve a fittingly vivid portrait of Mlle Fel.