juni 2014

Haydn: The Seven Last Words of Christ, Hob. XX:2 (Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze)

Casals Quartet (Cuarteto Casals)

Er is hier sprake van een grote beheersing, wat alleen maar dient om de structuur en kracht van het werk te benadrukken en zorgt voor een emotionele uitvoering.

De plechtigheden van Goede Vrijdag, met zoveel intensiteit en contemplatieve oprechtheid verankerd door Haydn in zijn Seven Last Words, zijn eveneens de leidende principes voor het Cuarteto Casals in deze diep aangrijpende uitvoering. Een grote kracht ervan is dat het ensemble op geen enkele manier probeert de spiritualiteit van deze muziek te overbenadrukken of, nog minder wenselijk, de acht opeenvolgende langzame delen te voorzien van ongewone dramatische effecten. Ze laten dat over aan de aardbeving van het laatste, negende deel, hoewel ze zelfs hier de klassieke proporties van de muziek en de context ervan binnen het werk als geheel respecteren, en de pyrotechnische donder en bliksem afzweren die soms kunnen opdringen in uitvoeringen die minder zeker zijn van het volhouden van een uur largo, adagio, grave en lento.

De belangrijkste kwaliteit van het Cuarteto Casals is consistente kalmte – of liever gezegd kalmte gekoppeld aan een volledig begrip van de implicaties van Haydns textuurkleuring, de details van zijn intonaties en de manier waarop instrumentale klankkleuren interacteren, mengen en diversifiëren om zo'n naadloos tapijt van devotionele integriteit te creëren. De spelers gebruiken een minimale hoeveelheid vibrato, en reserveren het voor emotionele effecten in plaats van als een standaardtool. Als resultaat is er een opvallende soberheid, bijvoorbeeld, in de unisono-opening van de zesde sonate, 'Es ist vollbracht', die zichzelf oplost in een beweging van prachtig onderhouden stilte. Binnen dat zachte spectrum van sonoriteit vinden het Cuarteto Casals, zoals in deze uitzonderlijke uitvoering, een balans tussen expressieve subtiliteit en eenvoud die het hart van de muziek raakt.

The solemnities of Good Friday, enshrined with such intensity and contemplative sincerity by Haydn in his Seven Last Words, are likewise the guiding principles for the Cuarteto Casals in this deeply affecting performance. One great strength of it is that the ensemble do not in any way seek to over-emphasise the spirituality of this music or, even less desirably, to invest the eight consecutive slow movements with unwonted dramatic effects. They leave those to the earthquake of the final, ninth movement, though, even here, they respect the music’s classical proportions and its context within the work as a whole, abjuring the pyrotechnic thunder-and-lightning that can sometimes obtrude in performances that are less confident about sustaining an hour of largo, adagio, grave and lento.

The key quality with the Cuarteto Casals is consistent poise – or, rather, poise coupled with a complete understanding of the implications of Haydn’s textural colouring, the detail of his inflections and the way in which instrumental timbres interact, blend and diversify to create such a seamless tapestry of devotional integrity. The players use a minimal amount of vibrato, reserving it for emotional effect rather than as a standard tool. As a result, there is an arresting starkness, say, to the unison opening of the sixth sonata, ‘Es ist vollbracht’, resolving itself into a movement of beautifully maintained quietude. Within that soft spectrum of sonority, the Cuarteto Casals, as throughout this exceptional performance, find a balance of expressive subtlety and simplicity that strikes at the music’s very heart.