april 2014

John Sheppard: Sacred Choral Music

Choir of St Mary’s Cathedral, Edinburgh o.l.v. Duncan Ferguson

De prachtige zang is hier opvallend direct en prachtig vormgegeven: een opvallende plaat die een sterk pleidooi houdt voor de muziek van John Sheppard.

Misschien wel het meest opvallende kenmerk van deze opname van het koor van de St. Mary's Cathedral in Edinburgh is de manier waarop de hoge tonen perfect geïntegreerd lijken te zijn in het ensemble: je denkt aan andere koorfundamenten waarin het onderscheidende timbre van de jongenshoge tonen, hoewel onderscheidend en zelfs ontroerend, het niet alleen boven maar ook enigszins los van de mannen laat staan. Is het de aanwezigheid van meisjes hier, naast jongens, die extra samenhang en kracht geeft aan de bovenste regel? Ik denk het wel; en als ik gelijk heb, dan is dit een welsprekende pleidooi voor gemengde hoge tonen. Sheppards truc om ze te laten verdelen in een drieklank voor het laatste akkoord van secties doet denken aan die afsluitende bloei van een vuurwerkshow die uiteenvalt in een cluster. De rest van het koor is even goed op elkaar afgestemd en solide, en het geheel is opgenomen met bewonderenswaardige aanwezigheid en helderheid; een waardige opvolger van de zeer indrukwekkende opname van Taverners Missa Corona spinea door dit koor een paar jaar geleden (3/10).

Deze bloemlezing bevat een paar van de gebruikelijke favorieten (de beroemdste van de twee Libera nos-zettingen, bijvoorbeeld), maar de keuze van relatief vlotte tempi sluit het eerbiedige gevoel uit dat een soort cliché is geworden van Sheppard-interpretaties in het algemeen. Dit alles culmineert (misschien – de hele cd is meeslepend om naar te luisteren) in de Missa Cantate, die terecht claimt Sheppards meest voltooide werk in dit genre te zijn: het gebruik van sequentie, dat doet denken aan Taverner, is bijzonder zelfverzekerd. Nadat ik een paar maanden geleden beleefde bedenkingen uitte over Sheppards muziek, ben ik verheugd om de aandacht te vestigen op een opname die die twijfels het zwijgen oplegt (of op zijn minst matigt); iedereen die ze ooit heeft gedeeld, zou dit moeten horen.

Sheppard is prominent aanwezig op de nieuwste cd van The Sixteen, die nieuwe interpretaties biedt van werken uit de Engelse repertoirecatalogus van de groep. Hun interpretatie van In manus tuas (een van Sheppards meest aangrijpende creaties) is zeer effectief, en Gaude, gaude, gaude Maria is moeiteloos welsprekend. Maar juist deze moeiteloosheid leidt soms af van het gevoel van gelegenheid: de eerste van Sheppards Libera nos-zettingen is een voorbeeld, dat de eerbiedige toon belichaamt die ik eerder noemde. Hetzelfde kan gezegd worden van Davy's monumentale O Domine caeli, gepolijster dan het eerdere verslag van The Sixteen (7/93), maar zonder de momenten van spanning en resolutie die het memorabel maakten (met name de opbouw naar en aankomst op het aangehouden akkoord net voor de laatste 'Amen'). Aan de andere kant doen de solisten het goed met zijn Ah, mine heart, en Mundy's Vox patris caelestis, innemend snel van tred, verraadt zijn lengte en sluit de cd zeer bevredigend af.

Perhaps the most striking feature of this recording from the Choir of St Mary’s Cathedral, Edinburgh, is the way in which the trebles seem perfectly integrated within the ensemble: one thinks of other choral foundations in which the distinctiveness of the boy trebles’ timbre, though distinctive and even moving, makes it stand not only above but ever so slightly apart from the men. Is it the presence of girls here as well as boys that lends extra cohesion and vigour to the top line? I think so; and if I’m right, then this is eloquent advocacy for mixed trebles. Sheppard’s trick of having them divide into a triad for the final chord of sections is reminiscent of those concluding flourishes of a fireworks display that break into a cluster. The rest of the choir is equally well matched and solid, and the whole is recorded with admirable presence and clarity; a worthy successor to this choir’s very impressive recording of Taverner’s Missa Corona spinea a few years back (3/10).

This anthology includes a few of the usual favourites (the more famous of the two Libera nos settings, for example), but the choice of relatively brisk tempi precludes the reverential feel that has become something of a cliché of Sheppard interpretations generally. All of this culminates (perhaps – the whole disc is compelling listening) in the Missa Cantate, which lays fair claim to being Sheppard’s most accomplished work in this genre: the use of sequence, reminiscent of Taverner, is particularly confident. Having expressed polite reservations about Sheppard’s music a few months back, I’m delighted to draw attention to a recording that silences (or at least moderates) those doubts; anyone who’s ever shared them should hear this.

Sheppard features prominently in The Sixteen’s latest disc, which offers new interpretations of works from the group’s back catalogue of English repertory. Their interpretation of In manus tuas (one of Sheppard’s most affecting creations) is very effective, and Gaude, gaude, gaude Maria is effortlessly eloquent. But this very effortlessness detracts at times from the sense of occasion: the first of Sheppard’s Libera nos settings is a case in point, epitomising the reverential tone I mentioned earlier. The same might be said for Davy’s monumental O Domine caeli, more polished than The Sixteen’s earlier account (7/93) but lacking the moments of tension and resolution that made it memorable (notably the build-up towards and arrival on the held chord just before the final ‘Amen’). On the other hand, the soloists do well by his Ah, mine heart, and Mundy’s Vox patris caelestis, engagingly fleet of foot, belies its length and concludes the disc very satisfyingly.