maart 2014

Chopin: Piano Concertos

Ingrid Fliter & Scottish Chamber Orchestra o.l.v. Jun Märkl

Fliter speelt met zoveel gratie en oprechtheid uit het hart – aangewakkerd door een aantal prachtige duetten met de fagottist van het Scottish Chamber Orchestra – dat ik snel overtuigd was.

Ingrid Fliter kreeg lovende kritieken voor haar twee volledig Chopin-cd's voor EMI – die van de Waltzes (12/09) behoort nog steeds tot de beste van haar vele rivalen – dus hoe doet ze het op deze, haar eerste opname sinds ze bij Linn tekende?

Binnen een paar pagina's (na een lenig en evenwichtig verslag van de lange orkestrale introductie van de E-mineur) was ik verkocht. Waarom? Luister naar het conversatie-effect dat ze aan de passage op 5'50" geeft – dezelfde configuratie vier keer herhaald – die over het algemeen met weinig differentiatie worden gespeeld. Fliter maakt ze direct en persoonlijk en, wanneer gevolgd door het hartverscheurend mooie tweede onderwerp op 6'38", is alle weerstand zinloos. Het is waar, ze zeilt gevaarlijk dicht bij het over-sentimentaliseren van de opening van de Romanza. Voor mij heeft niemand ooit Josef Hofmann (met al zijn toeters en bellen) overtroffen in zijn live radio-opname uit 1938, maar Fliter speelt met zoveel gratie en oprechte oprechtheid – aangewakkerd door een paar prachtige duetten met de fagottist van het SCO – dat ik weer snel overtuigd was.

De f-mineur is, als het al iets is, nog mooier, opmerkelijk vanwege de ijzige kou die zij en de strijkers van het SCO naar het dramatische middengedeelte van het Larghetto brengen (let op de helder gearticuleerde bijdragen van de bassen). De finale, net als die van het e-mineur, danst met vreugdevolle opluchting, waarbij Fliter ons eraan herinnert hoeveel ervan Chopin heeft gevraagd om pp, ppp en leggieramente te spelen, verzoeken waar niet alle pianisten zo gevoelig voor zijn. Het punt is, als een artiest je emoties niet kan raken in deze vaak opgenomen, vaak gehoorde muziek, dan kunnen ze net zo goed weggaan en kippen fokken. Fliter raakt, op welke magische manier dan ook, het hart.

Ingrid Fliter received rave reviews for her two all-Chopin discs for EMI – that of the Waltzes (12/09) remains among the best of its many rivals – so how does she fare on this, her first recording since signing with Linn?

Within a couple of pages (after a lithe and poised account of the E minor’s lengthy orchestral introduction) I was hooked. Why? Listen to the conversational effect she brings to the passage at 5'50" – the same configuration repeated four times – which are generally played with little differentiation. Fliter makes them immediate and personal and, when followed by the heart-achingly lovely second subject at 6'38", all resistance is futile. True, she sails perilously close to over-sentimentalising the opening of the Romanza. For me, no one has ever surpassed Josef Hofmann (fluffs and all) in his live radio recording from 1938, but Fliter plays with such grace and heartfelt sincerity – abetted by some lovely duetting with the SCO’s bassoonist – that, again, I was quickly won over.

The F minor is, if anything, even finer, notable for the icy chill she and the SCO strings bring to the dramatic central section of the Larghetto (note the cleanly articulated contributions of the basses). The finale, like that of the E minor, dances with joyful buoyancy, Fliter reminding us how much of it Chopin asked to be played pp, ppp and leggieramente, requests to which not all pianists are so alive. The point is, if an artist cannot engage your emotions in this oft-recorded, oft-heard music then they might as well go away and breed chickens. Fliter, by whatever magical means, touches the heart.