Awards Issue 2015

A Festival of Fučík

Royal Scottish National Orchestra o.l.v. Neeme Järvi

Mooi gemaakte en zeer aangename muziek, gespeeld met alle levendigheid en pit die daarbij hoort door Järvi en zijn Schotse collega's.

Fučík. Net als zijn bekendste werk, roept zijn naam alleen al een glimlach op. Maar wie zou je, na het horen van zijn ene grote hit, iets over een van beide kunnen vertellen? Entry of the Gladiators (oorspronkelijk Grande Marche chromatique) werd voltooid op 17 oktober 1899, in Sarajevo van alle plaatsen. De inspiratie was Quo vadis, een Romeins verhaal uit 1896 van Henryk Sienkiewicz, dezelfde roman die de verhaallijn vormde voor de gelijknamige film uit 1951 met Robert Taylor en Deborah Kerr in de hoofdrollen. Fučík was betoverd door Sienkiewicz’ beschrijving van gladiatoren die het amfitheater binnengaan (het Chandos-boekje citeert de passage). Hoe ironisch dat het onherroepelijk geassocieerd werd met een ander soort circus nadat het in een bandbewerking door ene Louis-Philippe Laurendeau werd gepubliceerd en hernoemd tot Thunder and Blazes. Het is niet Fučíks schuld dat het in deze gedaante werd gedegradeerd tot een schreeuwmars die werd gebruikt om de komst van clowns en olifanten aan te kondigen. Het Trio is een prima melodie en bevat overigens wat blijkbaar een van Richard Strauss’ favoriete modulaties was. Neeme Järvi en het geweldige RSNO geven deze onterecht belasterde publiekslieveling wat waardigheid terug.

Zoals de rest van deze zeer vermakelijke cd illustreert, had Fučík niet het vruchtbare melodieuze genie van Johann Strauss II of Franz Lehár, en zelfs niet van John Philip Sousa, maar elk van de andere 13 nummers hier (allemaal gecomponeerd tussen 1901 en 1912) heeft een pakkend motief of aantrekkelijk orkestraal kenmerk, zoals de twee aambeelden die op elkaar tikken in The Merry Blacksmiths, de fragiele piccolosolo aan het einde van The Mississippi River of de komische fagotsolo (volledige punten voor David Hubbard) in The Old Grumbler (de fagot was Fučíks eigen instrument). Wat hij mist aan gedenkwaardige melodie maakt hij goed met branie, immense charme en voettikkende brio – en, mijn hemel, deze professionele kapelmeester wist zeker hoe hij moest orkestreren. Het klankbeeld is een Chandos-spektakel. Nigel Simeone's uitstekende boekje plaatst de werken handig in chronologische volgorde. Al met al is dit de beste Fučík-cd sinds Václav Neumann en de Czech Philharmonic in 1976.

Fučík. Like his best-known work, his very name provokes a smile. But who, on hearing his one big hit, could tell you anything about either? Entry of the Gladiators (originally Grande Marche chromatique) was completed on October 17, 1899, in Sarajevo of all places. Its inspiration was Quo vadis, an 1896 Roman romp by Henryk Sienkiewicz, the same novel that provided the storyline for the eponymous 1951 film starring Robert Taylor and Deborah Kerr. Fučík was entranced by Sienkiewicz’s description of gladiators entering the amphitheatre (the Chandos booklet quotes the passage). How ironic that it should have become irrevocably associated with a different kind of circus after it was published in a band arrangement by one Louis-Philippe Laurendeau and retitled Thunder and Blazes. It’s not Fučík’s fault that in this guise it was degraded as a screamer march used to announce the arrival of clowns and elephants. The Trio is a fine tune and, incidentally, contains what was apparently one of Richard Strauss’s favourite modulations. Neeme Järvi and the splendid RSNO restore some dignity to this unjustly maligned crowd-pleaser.

As the rest of this most entertaining CD illustrates, while Fučík did not have the fecund melodic genius of Johann Strauss II or Franz Lehár, nor even of John Philip Sousa, each of the other 13 numbers here (all composed between 1901 and 1912) has got some catchy motif or appealing orchestral feature, such as the two anvils tapping away in The Merry Blacksmiths, the fragile piccolo solo at the end of The Mississippi River or the comic bassoon solo (full marks to David Hubbard) in The Old Grumbler (the bassoon was Fučík’s own instrument). What he lacks in memorable melody he makes up for with swagger, immense charm and foot-tapping brio – and, my goodness, this career bandmaster certainly knew how to orchestrate. The sound picture is a Chandos spectacular. Nigel Simeone’s excellent booklet usefully places the works in chronological order. All in all, this is the best Fučík disc since Václav Neumann and the Czech Philharmonic in 1976.