Awards Issue 2016

Scarlatti 4

Pierre Hantaï

Het geleidelijke vervolg van deze Scarlatti-serie levert opnieuw een diep doordachte opname op, die zowel welsprekend als onderhoudend is en buitengewoon vaardig is uitgevoerd.

Dat dit het vierde deel is van de Scarlatti-sonates van Pierre Hantaï, herinnert ons eraan dat hij geen nieuwkomer is voor deze magische componist. Dat de eerdere releases in 1993, 2005 en 2006 waren, suggereert enerzijds dat we ons geen zorgen meer hoeven te maken over de vraag of er wel of geen complete cyclus komt (daarvoor zijn nog 30 cd's nodig!), maar anderzijds dat hij zijn sonates graag goed leert kennen voordat hij ze opneemt – een proces dat verder wordt gesuggereerd door het feit dat hij bij liverecitals de neiging heeft om te kiezen welke hij speelt terwijl hij bezig is.

Het proces is zeker de moeite waard geweest. Hantaï speelt een helder klavecimbel in Duitse stijl met een snelle vervaltijd maar veel kleur en diepte, en laat zien wat een virtuoos kan bereiken die een perfecte technische controle heeft waarin niets wordt overhaast of door elkaar gehusseld, een toetsaanslag waardoor elke noot duidelijk spreekt, en een emotionele welsprekendheid waarin melodieën zingen en een subtiele strategie van gespreide akkoorden, aarzelingen, accenten, verplaatsingen en articulaties je oor naar de belangrijke noten, harmonieën en ritmes van de muziek leidt, zelfs in de meest uitdagende passages. De extra versieringen die er zijn, brengen variatie in plaats van show, en het mooie van het pakket is dat het allemaal volkomen natuurlijk klinkt, het sublieme resultaat van artistiek meesterschap toegewijd aan de taak om Scarlatti's altijd verrukkelijke genie over te brengen.

Zoals in eerdere delen is er hier een mix van het bekende en minder bekende. De eerste omvatten de feestelijke Kk133, ratelende Kk457 en gekoesterde Kk208, hier gespeeld met een immense liefde en sluwheid die nooit dreigt het spaarzame raamwerk van zijn melodie en getokkelde begeleiding te overbelasten. De laatste bieden opgestapelde herhalingen in Kk405, desoriënterende stop-starts in Kk201, kantachtige delicatesse in Kk279 en vreemde ritmische breuken in Kk45 – maar bij Scarlatti is er bijna altijd wel iets dat kan opwinden, verrassen of betoveren. In de handen van deze topvertolker van zijn werken, falen ze nooit.

That this is the fourth volume of Scarlatti sonatas by Pierre Hantaï reminds us that he is no newcomer to this magical composer. That the earlier releases were in 1993, 2005 and 2006 suggests for one thing that we can stop fretting about whether or not there is a complete cycle coming (30 more CDs needed for that!), but for another that he likes to get to know his sonatas well before recording them – a process further hinted at by the fact that in live recitals he tends to choose which ones to play only as he goes along.

The process has certainly been worth it. Playing a bright German-style harpsichord with quick decay but plenty of colour and depth, Hantaï shows what can be achieved by a virtuoso who commands perfect technical control in which nothing is rushed or scrambled, a touch at the keys from which every note speaks clearly, and an emotional eloquence in which melodies sing and a subtle strategy of spread chords, hesitations, accents, displacements and articulations leads your ear to the music’s important notes, harmonies and rhythms, even in the most challenging passages. What extra ornamentation there is brings variety rather than show, and the beauty of the package is that it all sounds perfectly natural, the sublime result of artistic mastery committed to the task of communicating Scarlatti’s ever delightful genius.

As on previous volumes, there is a mixture here of the well known and less familiar. The former include the celebratory Kk133, rattling Kk457 and cherished Kk208, here played with an immense love and guile that never threatens to overload the spare framework of its melody and strummed accompaniment. The latter offer piled-up repetitions in Kk405, disorientating stop-starts in Kk201, lacelike delicacy in Kk279 and strange rhythmic fracturings in Kk45 – but then, with Scarlatti, there’s almost always something that can excite, surprise or beguile. In the hands of this top-level interpreter of his works, they never fail.