februari 2016

Nielsen: Works for Violin, Vol. 2

Cecilia Zilliacus & Helsingborg SO o.l.v. Daniel Blendulf

Een veeleisend werk, met een verscheidenheid aan stijlen en benaderingen – om nog maar te zwijgen van de technische uitdagingen – maar allemaal prachtig overgebracht door Cecilia Zilliacus.

Niemand neemt het Nielsen Vioolconcert licht op. De technische eisen zijn niet minder dan die van het Sibelius Concerto, en het scala aan stemmingen is breder – van neobarokke monumentaliteit bij de opening, via een ‘ridderlijk’ Allegro tot een vrolijke finale, via passages van dromerig poëtisch wonder. Artiesten van de orde van Vengerov en Znaider hebben zeker alle vereiste instrumentale beheersing. Maar anderen zoals de Noorse Vilde Frang en nu de Zweedse Cecilia Zilliacus tonen een subtielere waardering voor het idioom. Flexibel maar stevig, behandelt Zilliacus het concert als een speciale vriend die ze trots en verheugd is om te delen met iedereen in haar omgeving. Daniel Blendulf en zijn Helsingborgianen zijn sympathieke partners, en de balans tussen solist en orkest is een fractie realistischer dan bij Frang en de Deense Radio (die echter een nog grotere waardering tonen voor Nielsens rustigere momenten).

Koppelingen zijn duidelijk een probleem. De twee solowerken uit Nielsens laatste decennium behoren tot zijn meest eigenzinnige experimentele creaties, en u zou ze wel eens kunnen verkiezen boven nog een Tsjaikovski (Frang), Bruch (Znaider) of Sibelius concerto (Vengerov). U kunt ze natuurlijk ook elders vinden, waaronder bij de gepassioneerde en dramatische, zij het op sommige plaatsen nogal ruwe Georgios Demertzis op BIS (met de twee genummerde sonates voor viool en piano). Zilliacus is gelijkmatiger getemperd, minder gretig om haar eigen aanzienlijke talenten te laten zien, maar ook schoner in uitvoering, en om die reden beter in staat om de zigzaggende verbeeldingsvolle koers van de muziek te volgen. Uitstekend opgenomen, en met een intelligent, gevoelig essay van de violiste zelf, is dit een absoluut aanbevelenswaardig nummer.

No one takes on the Nielsen Violin Concerto lightly. Its technical demands are not a whit less than those of the Sibelius Concerto, and its range of moods is wider – from neo-baroque monumentality at the opening, through a ‘chivalric’ Allegro to a frisky finale, by way of passages of dreamily poetic wonder. Artists of the order of Vengerov and Znaider certainly have all the required instrumental command. But others such as the Norwegian Vilde Frang and now the Swede Cecilia Zilliacus show a subtler appreciation of the idiom. Flexible yet sturdy, Zilliacus treats the concerto like a special friend whom she is proud and delighted to share with anyone in her orbit. Daniel Blendulf and his Helsingborgians are sympathetic partners, and the balance between soloist and orchestra is a fraction more realistic than with Frang and the Danish Radio (who, however, show an even keener appreciation for Nielsen’s quieter moments).

Couplings are clearly an issue. The two solo works from Nielsen’s last decade are among his most quirkily experimental creations, and you might well prefer them to yet another Tchaikovsky (Frang), Bruch (Znaider) or Sibelius concerto (Vengerov). You can find them elsewhere, of course, including from the passionate and dramatic, if in places rather rough Georgios Demertzis on BIS (with the two numbered sonatas for violin and piano). Zilliacus is more even-tempered, less eager to showcase her own considerable talents, yet also cleaner in execution, and for that reason more able to follow the music’s zig-zag imaginative course. Excellently recorded, and with an intelligent, sensitive essay from the violinist herself, this adds up to a thoroughly recommendable issue.