oktober 2017
Mozart: Il sogno di Scipione, K. 126
Chorus and Orchestra of Classical Opera o.l.v. Ian Page
De vroege Mozart krijgt een kenmerkend toegewijde en meeslepende uitvoering van de altijd indrukwekkende Ian Page en zijn Classical Opera-groep.
Net als Glucks Orfeo ed Euridice is ‘Scipio’s Dream’ een azione teatrale. De omstandigheden van de compositie en uitvoering van het werk zijn niet helemaal duidelijk. Het lijkt erop dat Mozart het schreef ter ere van de aartsbisschop van Salzburg, Sigismund Schrattenbach, die stierf voordat het kon worden uitgevoerd. Het werd vervolgens (met een eenvoudige naamsverandering in het laatste recitatief) opgevoerd voor Hieronymus, graaf Colloredo, die Mozart later zoveel verdriet zou bezorgen; het kan zijn uitgevoerd als onderdeel van de festiviteiten ter gelegenheid van Colloredo’s intocht in Salzburg in april 1772.
Het libretto was een oud libretto van Metastasio, voor het eerst op muziek gezet in 1735, waarvan Cicero en Silius Italicus de bronnen waren. In een droom krijgt Scipio Africanus de Jongere bezoek van Fortuin en Standvastigheid, die hem dwingen om tussen hen te kiezen. Hij bevindt zich in de hemel, waar hij zijn vader Emilio en zijn adoptievader Publio ontmoet. Hij zou bij hen willen blijven, maar dat mag niet, omdat hij nog grote daden moet verrichten. Publio en Emilio weigeren hem advies te geven. Uiteindelijk kiest Scipio voor Constancy; het lot bedreigt hem met een ramp, maar hij ontwaakt veilig terug op aarde. In de afsluitende ‘Licenza’ richt een zanger zich vleiend tot de aartsbisschop: het onderwerp is niet Scipio, maar Hieronymus zelf.
Het libretto van Metastasio bevat verschillende van zijn kenmerkende metaforische aria's. Mozarts setting – een reeks recitatieven en aria's, met een begeleid recitatief tegen het einde – is ontspannen, met lange orkestrale introducties en bloemrijke vocale teksten. De uitzondering, Publio's 'Quercia annosa', biedt veel verlichting; maar eerlijk is eerlijk, de 15-jarige Mozart toonde een goed dramatisch gevoel door de da capo-herhalingen in te korten.
Het Orchestra of Classical Opera, dat op instrumenten uit die tijd speelt die ongeveer een halve toon lager zijn dan de huidige toonhoogte, is werkelijk prachtig: een speciaal boeket voor Gavin Edwards en Nick Benz, wiens B flat althoorns hen naar de stratosfeer brengen. De zangers, waarvan de meesten nieuw voor mij zijn, zijn net zo goed. Stuart Jackson beheerst de melisma's en grote sprongen van zijn twee aria's met zelfvertrouwen en elegantie; zijn collega-tenoren, Krystian Adam en Robert Murray, tonen eveneens een voorbeeldige stijl. De eerste aria van Constancy en de tweede van Fortune zijn flauw en redelijk uitwisselbaar: Soraya Mafi haalt meer uit Fortunes krachtige ‘Lieve sono’, terwijl Klara Ek de triomf van Constancy bezegelt met een briljant verslag van ‘Bianchieggia in mar lo scoglio’, het soort heroïsche aria dat da Ponte parodieerde in Così fan tutte. Mozart schreef twee versies van de aria ‘Licenza’: Chiara Skerath zingt ze allebei prachtig.
Ian Page leidt een charmante uitvoering, met goed getimede recitatieven en passende, soms extravagante versieringen. Dit is mineur Mozart, buitengewoon goed uitgevoerd.
Like Gluck’s Orfeo ed Euridice, ‘Scipio’s Dream’ is an azione teatrale. The circumstances of the work’s composition and performance are not entirely clear. It seems that Mozart wrote it in honour of the Archbishop of Salzburg, Sigismund Schrattenbach, who died before it could be performed. It was then brought out (with a simple change of name in the final recitative) for Hieronymus, Count Colloredo, who was later to cause Mozart so much grief; it may have been performed as part of the celebrations marking Colloredo’s entry into Salzburg in April 1772.
The libretto was an old one by Metastasio, first set in 1735, whose sources were Cicero and Silius Italicus. In a dream, Scipio Africanus the Younger is visited by Fortune and Constancy, who require him to choose between them. He finds himself in the heavens, where he meets his father Emilio and his adoptive father Publio. He would like to remain with them but that is not allowed, as he still has great deeds to accomplish. Publio and Emilio refuse to advise him. In the end, Scipio plumps for Constancy; Fortune threatens him with disaster, but he awakes safely back on Earth. In the closing ‘Licenza’ a singer sycophantically addresses the archbishop: the subject is not Scipio but Hieronymus himself.
Metastasio’s libretto includes several of his trademark metaphor arias. Mozart’s setting – a string of recitatives and arias, with one accompanied recitative near the end – is leisurely, with long orchestral introductions and florid vocal writing. The exception, Publio’s ‘Quercia annosa’, provides telling relief; but, to be fair, the 15-year-old Mozart showed good dramatic sense by abridging the da capo repeats.
The Orchestra of Classical Opera, playing on period instruments about a semitone below today’s pitch, are quite wonderful: a special bouquet to Gavin Edwards and Nick Benz, whose B flat alto horns take them into the stratosphere. The singers, most of them new to me, are just as fine. Stuart Jackson manages the melismas and wide leaps of his two arias with confidence and elegance; his fellow tenors, Krystian Adam and Robert Murray, likewise display an exemplary stylishness. Constancy’s first aria and Fortune’s second are bland and pretty well interchangeable: Soraya Mafi gets more out of Fortune’s vigorous ‘Lieve sono’, while Klara Ek seals Constancy’s triumph with a brilliant account of ‘Bianchieggia in mar lo scoglio’, the kind of heroic aria that da Ponte parodied in Così fan tutte. Mozart wrote two versions of the ‘Licenza’ aria: Chiara Skerath sings them both, beautifully.
Ian Page presides over a charming performance, with well-paced recitatives and appropriate, sometimes extravagant decoration. This is minor Mozart, done supremely well.