september 2017

William Youn Plays Mozart Sonatas, Vol. 5

William Youn

Andere Mozart-series en pianisten trekken misschien meer aandacht, maar weinigen krijgen zoveel lof als Youns prachtige en boeiende benadering van deze muziek. Dit is echt de moeite waard om te horen.

Ik heb erg genoten van William Youns vorige Mozart-volume (1/17) en deze nieuwste cd van de in Korea geboren, in München wonende pianist is minstens zo goed. Hier hebben we spel dat absoluut in dienst staat van de componist, maar ook vol persoonlijkheid is. Hij is zich volledig bewust van de contrasten in het openings-Allegro van de sonate in D majeur, K284 – nu in een schijnbare militaire modus, dan weer naadloos legato, de trillers zo scherp dat ze je zouden kunnen snijden. De eenvoud waarmee het tweede deel ‘Rondeau en polonaise’ zich ontvouwt, is opnieuw een eerbetoon aan Youns aangeboren muzikaliteit, ook al is Uchida nog meer in vervoering. Maar het hoofdevenement van deze sonate is de uitgebreide finale in variatievorm. Youn is zich bewust van de pure variëteit, van de op zijn tenen gaande entree van Var 5 tot de manische energie in de handkruisende Var 6, die tot stilstand wordt gebracht door de meest ontroerende verschuiving naar de mineur (Var 7). De dromerige voorlaatste variatie beweegt ook intens in Youns handen, en maakt plaats voor een speels triomfantelijke Var 12.

De C majeur Sonate, K309, is net zo meeslepend, Youn geniet van de spanning tussen extravert en introvert in het eerste deel, de octaven klinken nooit uit de toon, ondanks het moderne instrument. Na de verlegen elegantie van het Andante un poco adagio, geniet Youn voelbaar van de speelse finale, de jachtachtige motieven met humor maar nooit overdreven.

Hij kiest ervoor om de C mineur Sonate, K457, te laten voorafgaan door de Fantasie, K475, zoals Haefliger op zijn cd doet. Youns lezing van de Fantasie is een van de hoogtepunten hier: hij is zich volledig bewust van het belang van de stiltes erin, terwijl hij de muziek ook laat opbouwen en opzwellen zonder ooit in melodrama te vervallen. En de plotselinge uitbarsting van toccata-achtig schrijven (op 7'59") is inderdaad opwindend. In de Sonate worden de kale contouren van de opening beoordeeld met een aardigheidje – dramatisch maar niet belerend – hoewel ik Brendel hier erg mag in zijn opname uit 2000, waar hij de Sturm und Drang van het deel internaliseert met een diepgaand effect. Haefliger begint met een bliksemsnel tempo, misschien iets te snel voor het drama om voldoende te vertellen, hoewel het elfachtige hooggelegen schrijven onmiskenbaar effectief is. Youn weet in het langzame deel volkomen natuurlijk te klinken – geen geringe prestatie, zoals iedereen die het ooit heeft geprobeerd zal weten – terwijl Mozarts eindeloze veranderingen van richting in de finale met grote zwier worden overgebracht.

Dit is betoverend Mozart-spel – aangeboren, intelligent, eerlijk en fel muzikaal.

I much enjoyed William Youn’s previous volume of Mozart (1/17) and this latest disc by the Korean-born, Munich-based pianist is every bit as fine. Here we have playing that is absolutely at the service of the composer yet also full of personality. He is fully alive to the contrasts in the opening Allegro of the D major Sonata, K284 – now in mock-military mode, now seamless legato, the trills so sharp they could cut you. The simplicity with which the second-movement ‘Rondeau en polonaise’ unfolds is again a tribute to Youn’s innate musicality, even if Uchida is more rapt still. But the main event of this sonata is the extended variation-form finale. Youn is alive to its sheer variety, from the tiptoeing entry of Var 5 to the manic energy in the hand-crossing Var 6, which is brought to a halt by the most touching shift to the minor (Var 7). The dreamy penultimate variation is also intensely moving in Youn’s hands, giving way to a playfully triumphant Var 12.

The C major Sonata, K309, is just as compelling, Youn relishing the tension between extrovert and introvert in the first movement, the octaves never sounding out of scale, despite the modern instrument. After the shy elegance of the Andante un poco adagio, Youn palpably enjoys the playful finale, its hunt-like motifs given with wit but never over-egged.

He chooses to preface the C minor Sonata, K457, with the Fantasy, K475, as Haefliger does on his disc. Youn’s reading of the Fantasy is one of the highlights here: he is fully alive to the importance of the silences within it, while also letting the music build and billow without ever lapsing into melodrama. And the sudden outburst of toccata-like writing (at 7'59") is thrilling indeed. In the Sonata, the bald outlines of its opening are judged to a nicety – dramatic but not hectoring – though I very much like Brendel here in his recording from 2000, where he internalises the movement’s Sturm und Drang to profound effect. Haefliger sets off at a lightning tempo, perhaps slightly too fast for the drama to tell sufficiently, though the elfin high-lying writing is undeniably effective. Youn manages to sound entirely natural in the slow movement – no mean feat, as anyone who has ever attempted it will know – while Mozart’s endless changes of direction in the finale are conveyed with great panache.

This is beguiling Mozart-playing – innate, intelligent, honest and fiercely musical.