maart 2017

Vaughan Williams: Job

Bergen Philharmonic Orchestra o.l.v. Sir Andrew Davis

Twee belangrijke werken, uitgevoerd met een gezaghebbend gevoel voor reis; bewijs van de wijsheid van Chandos’ band met zowel Davis als de Bergen Philharmonic.

Deze genereuze combinatie van twee Vaughan Williams-meesterwerken herhaalt – en overtreft – Andrew Davis’ eigen Teldec British Line-aanbod van twee decennia geleden met de BBC SO. Job krijgt een uitvoering van opvallende kalmte, glans en voelbare toewijding. Niet alleen reageert de Bergen Philharmonic met opmerkelijke kalmte en gretigheid (solobijdragen zijn overal van de hoogste kwaliteit), Davis dirigeert met onopvallende autoriteit en een zekere hand aan het structurele roer, waarbij hij onderweg een schat aan veelzeggende harmonische en textuurdetails onthult; zeker, in ‘Job’s Dream’ de altviolen’ non divisi E natuurlijke octaaf (extra gemarkeerd mf en espressivo) op fig Bb of 1'08" registers tot subtiele perfectie hier. Misschien blijft het laatste greintje vrolijke kwaadaardigheid ongrijpbaar in ‘Satan’s Dance of Triumph’ (waar ik trouwens de derde trombone niet hoor in de zes maten die leiden naar fig O – probeer het eens vanaf 0'08" in track 3), terwijl de ‘Dance of Plague, Pestilence, Famine and Battle’ in scène 4 nu een welkome hoeveelheid razernij distilleert die ontbreekt in zijn vreemd vrolijke voorganger in Londen. De spectaculair levendige en breed opgezette Chandos-engineering behandelt alles met aplomb, niet in de laatste plaats het huiveringwekkende orgel- en paukenschrift in scène 6 (het beste dat ik heb gehoord sinds Handley's LPO-versie uit 1983).

Er valt ook veel te prijzen in Davis' nauwgezet oplettende en nobel ongedwongen concept van de Negende symfonie - en, nogmaals, wat een bewonderenswaardig vitale en welgevormde spel hij uit het Bergen-orkest haalt (boeketten voor het zeer karakteristieke trio saxofoons en Martin Winters prachtig zacht klinkende flugelhorn). Het donkere tweede deel roept vooral het Wessex-landschap op in Hardy's Tess of the d'Urbervilles (dat de eerste vonk van de symfonie gaf), het glorieuze tweede onderwerp is wonderbaarlijk ontroerend in zijn volmondige hartstocht (en diep ontroerend in zijn spookachtige terugkeer in de coda). In de visionaire finale gaan een heldere, nauwkeurige aanpak en een zoekende geest hand in hand. Daarmee wordt een zeer indrukwekkende negende inning afgesloten die wat mij betreft een plek verdient aan de toptafel naast de Boult, Handley en Haitink uit 1969.

This generous coupling of two RVW masterworks reprises – and outshines – Andrew Davis’s own Teldec British Line offering from two decades ago with the BBC SO. Job receives a performance of striking composure, lustre and palpable dedication. Not only do the Bergen Philharmonic respond with notable poise and eagerness (solo contributions are of the highest quality throughout), Davis conducts with unobtrusive authority as well as a sure hand on the structural tiller, uncovering a wealth of telling harmonic and textural detail along the way; certainly, in ‘Job’s Dream’ the violas’ non divisi E natural octave (additionally marked mf and espressivo) at fig Bb or 1'08" registers to subtle perfection here. Perhaps the last ounce of gleeful malice remains elusive in ‘Satan’s Dance of Triumph’ (where, incidentally, I don’t hear the third trombone in the six bars leading up to fig O – try from 0'08" in track 3), whereas the ‘Dance of Plague, Pestilence, Famine and Battle’ in scene 4 now distils a welcome quotient of frenzy missing from its oddly jaunty London-based predecessor. The spectacularly vivid and wide-ranging Chandos engineering handles everything with aplomb, not least that hair-raising organ- and timpani-writing in scene 6 (the best I’ve heard since Handley’s 1983 LPO version).

There’s heaps to praise, too, in Davis’s scrupulously observant and nobly unforced conception of the Ninth Symphony – and, once again, what admirably vital and shapely playing he draws from the Bergen orchestra (bouquets to the highly characterful trio of saxophones and Martin Winter’s gorgeously mellow-toned flugelhorn). The dusky second movement is especially evocative of the Wessex landscape in Hardy’s Tess of the d’Urbervilles (which provided the symphony’s initial spark), its glorious second subject wonderfully affecting in its full-throated ardour (and deeply touching on its wraith-like return in the coda). Come the visionary finale, clear-sighted rigour goes hand in hand with a questing spirit to cap a mightily impressive Ninth that, to my mind, deserves a place at the top table alongside the 1969 Boult, Handley and Haitink.