februari 2017

Simpson: The Four Seasons

The Sirius Viols

Een opname van prachtige muziek – van de 17e-eeuwse Engelse componist en altviolist Christopher Simpson – gegeven in verrukkelijke en frisse uitvoeringen door Sirius Viols, vol karakter.

The Four Seasons van Christopher Simpson is een ongewoon iets. Elk seizoen duurt ongeveer 15-20 minuten en bestaat uit een Fancy (Fantasy), een Ayre en een Galliard, rijkelijk doorspekt met het soort doorlopende versieringen waar de componist van The Division-Violist het best om bekendstaat. Ze zijn gescoord voor één diskantinstrument, twee basviolen en continuo, en zijn zo rijk, robuust en Engels als een oranje pippin van Cox. Hoe ze aansluiten bij hun veronderstelde onderwerp is moeilijker te raden; Simpson heeft ons geen aanwijzingen gegeven, en het zou goed kunnen dat dit het soort 'beschrijvende' stukken zijn waarin de spelers de juiste stemming uit hun eigen vrije fantasie moeten creëren.

Sirius Viols hebben daar geen probleem mee - een blik op Hille Perls eigenzinnige boekje-notities is het bewijs - en dus is er geen moment in deze opname waarop je het gevoel hebt dat ze alleen maar de noten spelen en hopen dat er iets uit voortkomt. In plaats daarvan geven ze deze langgerekte muziek een eb en vloed die nooit afvlakt, en een gevoel van puur muzikaal drama dat de luisteraar in zijn greep houdt. Bovendien klinkt het prachtig: als je ooit dacht dat drie violen alleen maar wiederig konden klinken, of dat muziek voor hen alleen maar op de achtergrond kon sluimeren, dan is hier het concrete bewijs van het tegendeel. In de handen van Sirius dwingt het de aandacht af.

Hoewel ik een viool de bovenste partij heb horen spelen, wordt het hier gespeeld door een diskantige viol, waarbij elk van de drie Sirius-spelers een ander seizoen heeft om het uit te proberen. Als de verschillen tussen hen klein zijn, is opvallender de manier waarop de continuo-kleuring verandert naarmate de cyclus vordert, waardoor het jaar subtiel vorm krijgt (het rinkelende geluid van citer en bandora die in de lente tremolo spelen, is zeker nieuw voor mij). Eerlijk gezegd is deze prachtige plaat net zo inspirerend als een boswandeling in de herfst.

Christopher Simpson’s The Four Seasons is an unusual thing. Each season lasts about 15-20 minutes and consists of a Fancy (Fantasy), an Ayre and a Galliard liberally laced with the kind of running ornamentation for which the composer of The Division-Violist is best remembered. They are scored for one treble instrument, two bass viols and continuo, and are as rich, robust and English as a Cox’s orange pippin. How they connect with their supposed subject is harder to sense; Simpson left us no clues, and it could well be that these are the kind of ‘descriptive’ pieces in which the players are left to supply the appropriate mood out of their own free imaginations.

Sirius Viols have no problem with that – a glance at Hille Perl’s idiosyncratic booklet-notes is proof – and so there is no time in this recording when you feel they are just playing the notes and hoping something will come of them. Instead they give this long-limbed music a coursing ebb and flow that never flattens, and a sense of purely musical drama that holds the listener in thrall. What is more, their sound is gorgeous: if you ever thought that three viols could only sound weedy, or that music for them could only noodle along in the background, here is concrete evidence to the contrary. In Sirius’s hands it compels attention.

Though I have heard a violin play the top part, it is played here by a treble viol, with each of the three Sirius players having a different season to try it out. If the differences between them are slight ones, more noticeable is the way the continuo colourings change as the cycle goes on, giving subtle shape to the year (the jangly sound of cittern and bandora tremoloing in Spring is certainly a new one to me). Frankly, this beautiful disc is as inspiriting as a woodland walk in autumn.