januari 2017

Rostropovich Encores: A Cello Tribute to Mstislav Rostropovich

Alban Gerhardt & Markus Becker

Een perfect eerbetoon aan Rostropovich, op een bepaalde manier behoorlijk biografisch, waarmee we in stijl het jaar kunnen openen waarin het tien jaar geleden is dat de grote cellist overleed en waarin hij 90 jaar zou zijn geworden.

Na het uitbrengen van een enorm plezierige Casals encores-opname (Hyperion, 9/11), is Alban Gerhardt nu terug met Rostropovich encores. Het eerste wat ik wil zeggen is dat als je ervan uitgaat dat de twee qua omvang vergelijkbaar genoeg zijn om Rostropovich van weinig extra interesse te voorzien, je het nog eens goed moet overwegen, want Gerhardt heeft de veranderingen doorgevoerd.

Om te beginnen is het Markus Becker die hem deze keer vakkundig begeleidt, na Cécile Licad voor Casals. En dan is er nog Gerhardts aanpak van het project zelf, want terwijl hij met Casals simpelweg 20 stukken selecteerde die op Casals' eigen vijf encore-cd's waren verschenen, is dit net zo goed een Rostropovich-biografie als een concertprogramma. Hij opent met de Humoresque, de buitengewone enkele adem van technische pyrotechniek die Rostropovich componeerde als verjaardagscadeau voor zijn leraar Semyon Kozolupov. De rest van de korte stukken van het programma beogen Rostropovich' enorme scala aan muzikale smaken te tonen, van Prokofievs stridente mars uit De liefde voor drie sinaasappelen tot de regendruppelachtige delicatesse van Ravels Pièce en forme de habanera. De notities in het boekje consolideren dit en bespreken elk stuk binnen de context van Rostropovich' relatie ermee en zijn carrière als geheel.

Als gevolg hiervan is het verkennen van de tracks op deze opname het verkennen van Rostropovich zelf, en Gerhardts uitvoeringen zelf benaderen deze missie op verschillende manieren. Neem de Humoresque, die, hoewel net zo direct en vitaal als op Rostropovich' opnames, Gerhardt grotendeels Rostropovich' eigen opzettelijke ruwheid vermijdt ten gunste van een even grijpende fladderende, puckachtige finesse. Luister echter naar tracks als Chopins C sharp minor Étude of Rachmaninovs Oriental Dance en je hoort Gerhardt meer Russische duisternis brengen dan hij normaal gesproken zou hebben gewild. Dit alles maakt dit een oprecht doordacht en boeiend eerbetoonrecital, en een overtuigende partner voor de Casals.

Having released a hugely enjoyable Casals encores recording (Hyperion, 9/11), Alban Gerhardt is now back with Rostropovich encores. The first thing to say is that if you’re assuming the two are similar enough in scope for the Rostropovich to be of little additional interest, then think again, because Gerhardt has rung the changes.

For starters, it’s Markus Becker ably accompanying him this time, after Cécile Licad for the Casals. Then there’s Gerhardt’s approach to the project itself, because while with the Casals he simply selected 20 pieces which had appeared on Casals’s own five encore discs, this one is as much a Rostropovich biography as it is a concert programme. He opens with the Humoresque, the extraordinary single breath of technical pyrotechnics Rostropovich composed as a birthday gift to his teacher Semyon Kozolupov. Then, the remainder of the programme’s short pieces aim to display Rostropovich’s tremendous range of musical tastes, from Prokofiev’s strident March from The Love for Three Oranges through to the raindrop-like delicacy of Ravel’s Pièce en forme de habanera. The booklet-notes consolidate this, discussing each piece within the context of Rostropovich’s relationship with it and his career as a whole.

As a result, to explore the tracks on this recording is to explore Rostropovich himself, and Gerhardt’s performances themselves approach this mission in different ways. Take the Humoresque, which, while every bit as direct and vital as on Rostropovich’s recordings, sees Gerhardt mostly eschew Rostropovich’s own deliberate roughness in favour of an equally grabbing fluttering, puck-like finesse. Listen to tracks such as Chopin’s C sharp minor Étude or Rachmaninov’s Oriental Dance, though, and you’ll hear Gerhardt delivering more Russian darkness than he would ordinarily have gone for. All of which makes this a genuinely thoughtful and engaging tribute recital, and a compelling partner to the Casals.