maart 2018

Debussy: Complete Songs, Vol. 4

Lucy Crowe & Malcolm Martineau

Debussy komt uitgebreid aan bod in deze editie van Gramophone, en als u geïnspireerd bent om zijn muziek verder te ontdekken, dan is het nieuwste deel in Hyperions serie van zijn liederen een uitstekende plek om naartoe te gaan.

De uitstekende Debussy-liedserie van Hyperion is in de loop der jaren geëvolueerd van wat oorspronkelijk een op zichzelf staand recital was van Christopher Maltman en Malcolm Martineau, uitgebracht in 2003 (5/03). In Vol 2 (6/12), met Lorna Anderson en Lisa Milne, voegde Martineau de grote cycli voor vrouwenstem toe, terwijl Vol 3 (11/14) Jennifer France en James Rutherford liet zien die Debussy's bewerkingen van Théodore de Banville en Paul Bourget aanpakten. De laatste bevatte enkele van de onlangs ontdekte vroege liederen, geschreven tussen 1880 en 1884, voor Marie-Blanche Vasnier, en een verdere selectie van Vasnier-liederen, 15 in totaal, domineert het laatste deel, uitstekend gezongen door Lucy Crowe. France voegt zich bij haar voor 'Chanson espagnole' voor twee sopranen; Maltman keert terug voor de korte cyclus uit 1898 Nuits blanches.

We worden ons geleidelijk bewust van Debussy's originele stem die voortkomt uit zijn reactie op uiteenlopende invloeden. Sommige van de Vasnier-liederen begonnen duidelijk als modieuze pronkstukken in exotische of oriëntalistische stijl. De melismas die 'Rondel chinois' en 'Flots, palmes, sables' doordringen, de laatste gescoord voor piano en harp, doen denken aan Delibes' Lakmé, hoewel de chromatische harmonieën al opvallend avontuurlijk zijn. Er zijn drie zettingen van Théophile Gautier, waarvan 'Coquetterie posthume', vol emotionele dubbelzinnigheid en bitterzoete ironie, de beste is. Belangrijker hier zijn echter de vroege Verlaine-zettingen, waarvan Debussy er later een aantal herzag of herschreef. De originele 'Fantoches' eindigt met een coloratuurpassage van aanzienlijke moeilijkheid. De eerste 'En sourdine' is daarentegen voortreffelijk en verdient het om beter bekend te worden. Crowe en Martineau voegen ook het verrukkelijke ‘Beau soir’ toe, gepubliceerd in 1891 (we weten niet wanneer het geschreven is) en sluiten af ​​met Debussy’s laatste lied, ‘Noël des enfants qui n’ont plus de maisons’, geschreven kort voor zijn kankeroperatie in 1915, en woedend uithalend tegen de verwoestingen van de oorlog.

Met een prachtige stem maakt Crowe dit repertoire helemaal tot het hare. Beklimmingen in de stratosferen worden allemaal prachtig en zeker uitgevoerd, en die lange melisma’s zijn strak gecontroleerd en altijd expressief, nooit leeg. Tekstueel bewustzijn en begrip schijnen door in de elegante humor van de Verlaine-liederen en in de reflectieve maar intense Mallarmé-setting ‘Apparition’, een van de laatste liederen die Debussy voor Vasnier schreef. Zij en France zijn verrukkelijk samen in duetten in parallelle harmonieën in ‘Chanson espagnole’. Maltman klinkt krachtig en gekweld in Nuits blanches, dat doorgaans wordt beschouwd als een aanvulling op Golauds muziek in Pelléas, hoewel de duistere, Sadeaanse erotiek – Debussy schreef zijn eigen tekst – het misschien dichter bij het uiteindelijk onvoltooide La chûte de la maison Usher brengt. Martineau, die het leidende genie van de serie is, is een feilloze Debussy-vertolker, die ondertussen met oneindige subtiliteit, nuance en kleur speelt. Uitzonderlijk.

Hyperion’s excellent Debussy song series has evolved over the years from what was originally a stand-alone recital by Christopher Maltman and Malcolm Martineau, released in 2003 (5/03). In Vol 2 (6/12), with Lorna Anderson and Lisa Milne, Martineau added the major cycles for female voice, while Vol 3 (11/14) found Jennifer France and James Rutherford tackling Debussy’s settings of Théodore de Banville and Paul Bourget. The latter included some of the recently discovered early songs, written between 1880 and 1884, for Marie-Blanche Vasnier, and a further selection of Vasnier songs, 15 in all, dominates the latest volume, outstandingly sung by Lucy Crowe. France joins her for ‘Chanson espagnole’ for two sopranos; Maltman returns for the brief 1898 cycle Nuits blanches.

Throughout, we gradually become aware of Debussy’s original voice emerging from his response to disparate influences. Some of the Vasnier songs clearly started out as fashionable display pieces in exotic or Orientalist mode. The melismas that pervade ‘Rondel chinois’ and ‘Flots, palmes, sables’, the latter scored for piano and harp, are reminiscent of Delibes’s Lakmé, though the chromatic harmonies are already strikingly adventurous. There are three settings of Théophile Gautier, of which ‘Coquetterie posthume’, all emotional ambiguity and bittersweet irony, is the best. More important here, though, are the early Verlaine settings, some of which Debussy later revised or rewrote. The original ‘Fantoches’ ends with a coloratura passage of considerable difficulty. The first ‘En sourdine’, meanwhile, is exquisite, and deserves to be better known. Crowe and Martineau also include the ravishing ‘Beau soir’, published in 1891 (we don’t know when it was written) and close with Debussy’s last song, ‘Noël des enfants qui n’ont plus de maisons’, written shortly before his cancer surgery in 1915, and angrily inveighing against the depredations of war.

In wonderful voice throughout, Crowe very much makes this repertory her own. Ascents into the stratospheres are all beautifully and securely accomplished, and those long melismas are tautly controlled and always expressive, never vacuous. Textual awareness and understanding shine through in the elegant wit of the Verlaine songs and in the reflective if intense Mallarmé setting ‘Apparition’, among the last songs Debussy wrote for Vasnier. She and France are delightful together duetting in parallel harmonies in ‘Chanson espagnole’. Maltman sounds forceful and anguished in Nuits blanches, usually regarded as an adjunct to Golaud’s music in Pelléas, though its murky, Sadean eroticism – Debussy wrote his own text – steers it closer, perhaps, to the eventually unfinished La chûte de la maison Usher. Martineau, who has been the series’ presiding genius, is a flawless Debussy interpreter, meanwhile, playing with infinite subtlety, nuance and colour. Exceptional.