april 2019

Sergey Prokofiev: Piano Sonata No. 2, Op. 14 & No. 5, Op. 38/135 - 10 Pieces for Piano, Op. 12

Lukas Geniušas

Het begin van een beloofd overzicht van Prokofievs pianosonates – en wat een start. Lukas Geniu≈as is een waarlijk speelse verhalenverteller, zijn expressiebereik is overal meeslepend.

Het verhaal van de underdog en vermoedelijk autodidact Fransman Lucas Debargue die de finale bereikte van de Tsjaikovski-competitie van 2015 stal de media-aandacht. Een andere Lukas, de Litouws-Russische Geniušas, die de zilveren medaille deelde met George Li, paste niet bepaald in het plaatje voor een Assepoester-achtig sprookje, aangezien zijn vader Petras en zijn grootmoeder Vera Gornostaeva beiden beroemde pianisten waren, en Gornostaeva – Lukas’ eerste leraar – achter veel succesvolle competitiewinnaars zat.

Maar er is zeker een overvloed aan sprookjesachtige karakterisering in dit eerste deel van een beloofd compleet overzicht van Prokofjevs sonates. De vroege Tweede Sonate en de Tien Stukken, Opus 12, omlijsten de ongrijpbaar Poulenciaanse (vergelijk het openingsmotief maar eens met dat van Poulencs Fluitsonate) Vijfde Sonate. En fantasierijke verhalen, overgebracht met een schijnbaar oneindige verscheidenheid aan aanrakingen, gaat samen met jeugdige bravoure, vuur en grillig temperament in Geniušas’ superieure verslagen van alle drie de werken.

Elk van de meervoudige persoonlijkheden van de Tweede Sonate wordt snel en gevoelig beschreven, en je kunt bijna de cast van carnavaleske personages en wezens zien paraderen op het podium in de stukken van Op. 12. Een oordeelkundige dosis pikantheid maakt het verschil in de Vijfde Sonate, die in andere handen gewoon saai kan overkomen. Als risico nemen en grilligheid niet jouw idee van iets goeds zijn in Prokofiev, kun je altijd de veiligere opties nemen van Berman (Chandos, 9/09) of Donohoe (Somm, 6/13); voor een licht gematigde groteskerie in de Tweede Sonate is collega-Tsjaikovski-concurrent en eersteprijswinnaar Dmitry Masleev (Melodiya, 1/18) bijna daar. Maar Geniušas is zeker een gedurfde en enorm idiomatische nieuwkomer op de toch al zeer competitieve markt van opgenomen Prokofjev-cycli.

The story of the underdog supposedly autodidact Frenchman Lucas Debargue getting to the finals of 2015 Tchaikovsky competition stole the media limelight. Another Lukas, the Lithuanian-Russian Geniušas, who shared the silver medal with George Li, didn’t exactly fit the bill for a Cinderella-like fairy tale, since his father Petras and his grandmother Vera Gornostaeva were both renowned pianists, and Gornostaeva – Lukas’s first teacher – was behind many successful competition winners.

But there is certainly an abundance of fairy-tale characterisation in this first instalment of a promised complete survey of Prokofiev’s sonatas. The early Second Sonata and the Ten Pieces, Op 12, frame the elusively Poulencian (just compare the opening motif to that of Poulenc’s Flute Sonata) Fifth Sonata. And story-telling fantasy, conveyed with a seemingly infinite variety of touch, teams up with youthful bravado, fire and mercurial temperament in Geniušas’s superior accounts of all three works.

Every one of the multiple personalities of the Second Sonata is swiftly and sensitively delineated, and you can almost see the cast of carnivalesque characters and creatures parading to the stage in the Op 12 pieces. A judicious dose of piquancy makes all the difference to the Fifth Sonata, which in other hands can come across as merely bland. If risk-taking and capriciousness are not your idea of a good thing in Prokofiev, you can always take the safer options of Berman (Chandos, 9/09) or Donohoe (Somm, 6/13); for a slightly moderated grotesquerie in the Second Sonata, fellow Tchaikovsky competitor and first prize-winner Dmitry Masleev (Melodiya, 1/18) is almost up there. But Geniušas is certainly a bold and immensely idiomatic entrant into the already highly competitive arena of recorded Prokofiev cycles.