Awards Issue 2019
La Gracieuse: Pièces de Viole by Marin Marais
Robert Smith en anderen
Ik werd onmiddellijk getroffen door de pure schoonheid van het viola da gambaspel van Robert Smith, samen met collega's die een subliem gevoel voor muzikale verstandhouding delen.
Het was vele jaren geleden in Dartington, het toevluchtsoord voor oude muziek waar de Devon-lucht doordrenkt is met het lied van Emma Kirkby en de grond is gedeukt door sokken in sandalen, toen ik voor het eerst Marin Marais hoorde optreden op een solo viola da gamba. Ik dacht dat ik op de soundtrack van de hemel was gestuit. Zulke momenten van himmlisches Freudenmahl zijn sindsdien schaars geweest, maar toen ik Robert Smith en zijn continuoteam op deze prachtige plaat hoorde, werd ik getransporteerd naar die jeugdige zomer toen muziek werd geladen met nieuwsgierigheid, vriendschap, bier, dans en spel.
Smiths spel sluit aan bij al deze dingen: hij is sympathiek, genereus, introspectief, romantisch, avontuurlijk in timbre – van het melancholische en verontrustend griezelige in de Plainte uit de Suite in g mineur tot de statige, dan weer vrolijke, dan weer norse Fugue gaie uit de Suite in e mineur – en zijn palet aan geluiden is benijdenswaardig karaktervol. In La Gracieuse, de beweging uit de Suite in A waarnaar het album is vernoemd, opent liefdevolle pizzicato zich in een prachtige melodie waarin Smith vakkundig wordt ondersteund door zijn viola da gamba-partner Joshua Cheatham (de muziek is vormgegeven met zo'n psychische tederheid dat het gemakkelijk is om over het hoofd te zien dat we hier naar meerdere mensen luisteren die verenigd zijn in harmonische telepathie).
De algehele luisterervaring is goed gemaakt en schetst een interessante reis. Marais componeerde zijn vijf livres met stukken voor één, twee en drie basviolen tussen 1686 en 1725: de Pièces de viole vertegenwoordigen een levenswerk. Smith doet er goed aan suites te cureren volgens toonsoort die coherent en evenwichtig aanvoelen. We worden getrakteerd op de krachtige meervoudige stopping die kenmerkend is voor Marais' vroege stijl, evenals het weelderige melodieuze schrijven van de latere boeken. Het geluid, geproduceerd door Adam Binks, is uitstekend.
It was many years ago in Dartington, the early music haven where the Devon air is infused with the song of Emma Kirkby and the ground is dented by socks in sandals, when I first heard Marin Marais performed on a solo viola da gamba. I thought I had stumbled upon the soundtrack of heaven. Such moments of himmlisches Freudenmahl have since been few and far between, but on hearing Robert Smith and his continuo team on this wonderful disc I was transported to that youthful summer when music was charged with inquisitiveness, friendship, beer, dance and play.
Smith’s playing locks into all these things: he is sympathetic, generous, introspective, romantic, adventurous in timbre – from the melancholic and disturbingly eerie in the Plainte from the Suite in G minor to the stately, then buoyant, then gruff Fugue gaie from the Suite in E minor – and his palette of sounds is enviably characterful. In La Gracieuse, the movement from the Suite in A after which the album is named, affectionate pizzicato opens out into a gorgeous melody in which Smith is expertly supported by his viola da gamba partner Joshua Cheatham (the music is shaped with such psychic tenderness that it is easy to overlook that we are listening to multiple people here joined in harmonic telepathy).
The overall listening experience is well crafted and charts an interesting journey. Marais composed his five livres of pieces for one, two and three bass viols between 1686 and 1725: the Pièces de viole represent a life’s work. Smith does well to curate suites according to key that feel coherent and balanced. We are treated with the vigorous multiple-stopping that is characteristic of Marais’s early style, as well as the sumptuous melodic writing of the later books. The sound, produced by Adam Binks, is excellent.