december 2024

Stradella: Un angelo del Paradiso - The Orrigoni Songbook

Silvia Frigato & Ensemble Mare Nostrum o.l.v. Andrea De

Op dit opwindende album viert sopraan Silvia Frigato de muziek die Alessandro Stradella schreef voor de 17e-eeuwse castraat Marc’Antonio Orrigoni.

Het leven van Alessandro Stradella leest als een moderne roman van Donna Leon, aangezien zijn korte biografie onder meer het vluchten voor problemen met het matchen en het overleven van een moordaanslag omvat. Toch werden de Genuese aristocratie, slechts twee jaar na zijn bijna-doodervaring, in 1679, vermaakt door drie van Stradella's nieuwe opera's in het Teatro Falcone. De lopende veronderstelling van dit buitengewoon verrukkelijke nieuwe album is dat castraat Marc'Antonio Orrigoni de titelrol speelde voor elke opera. Stradella bewonderde hem zozeer dat hij in een brief aan een beschermheer Orrigoni's acteerwerk vergeleek met een engel uit het paradijs - vandaar de titel van het album en de reden achter een denkbeeldig liedboek van Orrigoni's geweldige ariacollectie.

In het bijzonder prees Stradella het gezelschap van de Falcone-muzikanten, en in dezelfde geest prijs ik Ensemble Mare Nostrum, die uitstekende begeleiders zijn in de aria's en energieke uitvoerders in hun sinfonia's. Luister naar de Sinfonia avanti l’opera voor La forza dell’amor paterno om ze op hun best te horen. De opening is een complexe reeks fugatische inzendingen die met veel zelfvertrouwen en helderheid worden gespeeld. Ik bewonder vooral de heldere toon van violisten Gabriele Pro en Domenico Scicchitano: hun behendige kwaliteit zingt door het hele programma.

Over zingen gesproken, de samenwerking met sopraan Silvia Frigato is hecht en dit album is terecht net zo'n voertuig voor haar kunstenaarschap als de originele aria's dat waren voor die van Orrigoni. Haar emotionele bereik is behoorlijk opwindend: denk aan Muzio's aria 'Sorte crudele d'amor m'allettò' ('Het wrede lot met liefde verleidde me') uit Le garre dell'amor eroico, die een lange zin heeft maar toch een karaktervolle beet in de woorden behoudt. Vergelijk dit met het vocale vuurwerk in Antioco's opruiende aria 'Non vedi che Giove' ('See you not that Jove') uit La forza dell'amor paterno en het is moeilijk te geloven dat dit dezelfde stem is. Gelijkmatig van toon over haar hele bereik en bijtend helder bij elke oproep tot wapens in 'All'armi, a battaglia', is het onmogelijk om je niet net zo geagiteerd te voelen als de baslijn in deze heerlijke aria.

Luister vooral naar de Sarabanda, Balletto delle Furie en Balletto d'Amorini, Sarabanda, Presto uit Il novello Giasone, die extreem stijlvol zijn. Maar voor mij zit het ‘engel uit het paradijs’-gedeelte in de muziek van het oratorium Susanna – met name de klaagzang ‘Da chi spero aita, oh cieli’ (‘Van wie hoop ik op hulp, o hemelen’), die de essentiële ingrediënten heeft van zowel een stijgende zanglijn als een dalende bas. Frigato is verwoestend goed. Eerlijk gezegd, als Andrea De Carlo’s Stradella-project nog niet op je radar staat, is deze selectie een heel goede plek om te beginnen.

Alessandro Stradella’s life reads like a modern-day novel by Donna Leon, since his brief biography includes fleeing from matchmaking troubles and surviving an assassination attempt. Yet just two years after his near-death experience, in 1679, the Genoese aristocracy were entertained by three of Stradella’s new operas at the Teatro Falcone. The running assumption of this extraordinarily delightful new album is that castrato Marc’Antonio Orrigoni was in the title-role for each opera. Stradella admired him so much that in one letter to a patron he compared Orrigoni’s acting to an angel from paradise – thus the title of the album and the reasoning behind an imagined songbook of Orrigoni’s great aria collection.

In particular, Stradella praised the company of the Falcone musicians, and in the same vein I praise Ensemble Mare Nostrum, who are quite excellent accompanists in the arias and energetic performers in their sinfonias. Listen for the Sinfonia avanti l’opera for La forza dell’amor paterno to hear them at their level best. The opening is a complex set of fugal entries played with great confidence and clarity. I particularly admire the bright edge to the tone of violinists Gabriele Pro and Domenico Scicchitano: their nimble quality sings throughout this programme.

Speaking of singing, the partnership with soprano Silvia Frigato is tight and this album is rightfully as much a vehicle for her artistry as the original arias were for Orrigoni’s. Her emotional range is quite thrilling: consider Muzio’s aria ‘Sorte crudele d’amor m’allettò’ (‘Cruel Fate with love enticed me’) from Le garre dell’amor eroico, which has a long sense of line yet maintains a characterful bite to the words. Compare this with the vocal fireworks in Antioco’s rabble-rousing aria ‘Non vedi che Giove’ (‘See you not that Jove’) from La forza dell’amor paterno and it’s hard to believe that this is the same voice. Even-toned throughout her range and bitingly clear with each call to arms at ‘All’armi, a battaglia’, it’s impossible not to feel as agitated as the bass line in this delicious aria.

Do listen out for the Sarabanda, Balletto delle Furie and Balletto d’Amorini, Sarabanda, Presto from Il novello Giasone, which are stylish in the extreme. Yet for me, the ‘angel from paradise’ bit is in the music from the oratorio Susanna – in particular, the lament ‘Da chi spero aita, oh cieli’ (‘From whom do I hope for aid, O heavens’), which has the essential ingredients of both a soaring vocal line and a descending bass. Frigato is devastatingly good. Frankly, if Andrea De Carlo’s Stradella project isn’t already on your radar, this selection makes a very good place to start.