oktober 2024

Vivaldi x2²

La Serenissima o.l.v. Adrian Chandler

La Serenissima weet altijd een opwindende vitaliteit en muzikaliteit te brengen in alles wat ze opnemen, en dit tweede deel van de dubbelconcerten van Vivaldi behoort zeker tot hun beste uitgaven.

Als het aankomt op explosief levendige akkoorden voor het openen van een album, is er nogal wat werk nodig om de Red Bull-meets-firework-show shot van muzikale adrenaline die Adrian Chandler en La Serenissima elke keer serveren, te overtreffen. Het is weer business as usual met 'Vivaldi x2²', het tweede deel in een serie gewijd aan de ongeveer 55 dubbele concerten, voornamelijk voor identieke paren instrumenten, die Vivaldi schreef voor die gelegenheden waarop een concert voor één instrument niet feestelijk genoeg aanvoelde.

Het eerste deel (9/18) was een multi-stilistische, caleidoscopische aangelegenheid met jachthoorns, hobo's, fagotten, viool en cello als hoofdinstrumenten. Deze tweede, vergelijkbaar diverse collectie presenteert nu paren violen, cello's, hobo's, blokfluiten en continuo - omlijst door een paar multi-duo extravaganza's, waarvan de eerste, RV557 in C voor twee violen, twee hobo's, twee blokfluiten, strijkers en continuo, losbarst met passend feestelijk gloeiende, opgewekte en nobel verwoorde viering. En warme grandeur is inderdaad de algehele modus operandi van dit programma, zoals je zult horen als je hun afsluitende Concerto RV572 in F, Proteus, or The World Turned Upside Down vergelijkt met het concert dat een paar jaar geleden werd opgenomen door Gli Incogniti (Harmonia Mundi, A/22) – want terwijl de Franse band een combinatie van snelheid, afgekapte articulatie en half-open vim biedt die doet denken aan een door Rameau ingegeven, folky feeëndans, zijn de heldere humor en bounce van La Serenissima in plaats daarvan – prachtig – verpakt in termen van warmte, breedte en majesteit.

Verdere genoegens: Vivaldi schreef slechts één dubbelblokfluitconcert, RV533 in C, maar het is een pareltje, en hier helemaal met de zacht kwetterende virtuositeit en zachte menging van Katy Bircher en Flavia Hirte, en de nabijheid van hun dialoog met de aards stralende continuocellist Vladimir Waltham – een relatie die al een expressief evenwichtig albumhoogtepunt heeft opgeleverd van RV557’s statige centrale continuo-begeleide blokfluitduet.

Pauzeer ook om te genieten van Waltham echt in de schijnwerpers, samen met collega-cellist Carina Drury, over RV531 in g mineur, geschreven in de jaren 1710 voor gebruik in de kerk: scherpe urgentie in de buitenste momenten, en net genoeg soberheid injecterend in de sensueel bloeiende overlappingen van de centrale Largo om meer heilig dan heiligschennend te klinken. Of ga voor een andere kerkelijke smaak naar de magistrale opgewektheid van RV534, dat de gebruikelijke orkestrale openingsritornello inruilt voor een paar hobo's die direct inspringen met een vreugdevol 'Laudamus te'.

Wat de vioolconcerten betreft, kan ik geen genoeg krijgen van Chandler en Oliver Cave's superlijmende ontmoeting van geesten en complementaire tonen op RV516, waar ze elke noot uit het drama, de zwier en de zoetheid persen tot een zinderende ensembleondersteuning die, zoals op het hele album, Vivaldi's kenmerkende bonkende ritmes doordrenkt met verfijnde vormgeving en breed opgevatte richting. Kortom, nog een bruisend tiptop Italiaans feest.

When it comes to explosively vibrant album-opening chords, it takes some doing to top the Red-Bull-meets-fireworks-show shot of musical adrenalin served up each time by Adrian Chandler and La Serenissima. It’s very much business as usual with ‘Vivaldi x2²’, the second instalment in a series devoted to the 55 or so double concertos, mostly for identical pairs of instruments, that Vivaldi wrote for those occasions when a single-instrument concerto didn’t feel quite festive enough.

The first instalment (9/18) was a multi-stylistic, kaleidoscopic affair featuring hunting horns, oboes, bassoons, violin and cello as its star instruments. This second, similarly diverse collection now presents pairs of violins, cellos, oboes, recorders and continuo – bookended by a couple of multi-duo extravaganzas, the first of which, RV557 in C for two violins, two oboes, two recorders, strings and continuo, bursts in with suitably festively glowing, buoyantly sprung and nobly couched celebration. And warm grandeur is indeed very much this programme’s overall modus operandi, as you’ll hear if you compare their closing Concerto RV572 in F, Proteus, or The World Turned Upside Down, with the one recorded a few years ago by Gli Incogniti (Harmonia Mundi, A/22) – because while the French band offer a combination of speed, clipped articulation and semi-unbuttoned vim that calls to mind a Rameau-breathed, folky fairy dance, La Serenissima’s clear humour and bounce are instead couched – gorgeously – in terms of warmth, width and majesty.

Further pleasures: Vivaldi wrote just the one double recorder concerto, RV533 in C, but it’s a peach, and very much so here with Katy Bircher and Flavia Hirte’s gently chirruping virtuosity and mellow blending, and the closeness of their dialogue with earthily radiant-toned continuo cellist Vladimir Waltham – a relationship that’s already spun an expressively poised album highlight of RV557’s stately central continuo-accompanied recorder duet.

Pause, too, to enjoy Waltham truly in the spotlight, alongside fellow cellist Carina Drury, over RV531 in G minor, penned in the 1710s for church use: crisp-edged urgency in the outer moments, and injecting just enough sobriety into its central Largo’s sensuously florid overlappings to sound more sacred than sacrilegious. Or for a differently churchy flavour, head to the magisterial perkiness of RV534, which ditches the usual opening orchestral ritornello in favour of its pair of oboes leaping straight in with a joyous ‘Laudamus te’.

As for the violin concertos, I can’t get enough of Chandler and Oliver Cave’s superglued meeting of minds and complementary tones over RV516, where they squeeze every pip out of its drama, panache and sweetness to zinging ensemble support which, as across the album, imbues Vivaldi’s trademark pounding rhythms with sophisticated shaping and broadly conceived direction. In short, another fizzingly tip-top Italian feast.