september 2024

Bruckner: Symphony No. 4 in E-Flat Major, WAB 104

Philharmonie Festiva o.l.v. Gerd Schaller

Een schitterende bijdrage aan Bruckners tweehonderdste geboortejaar van Gerd Schaller, een uitvoering van de Vierde symfonie van de componist die vol poëzie en een krachtig gevoel van reis zit.

Net als Markus Poschners cyclus van de Bruckner-symfonieën voor Capriccio, streeft Gerd Schallers serie opnames voor Profil ernaar om alle verschillende versies van de symfonieën op te nemen. Schallers discografie omvat al de 80 versies van de Vierde symfonie uit 1874 en 1878, maar dit is zijn eerste opname van de definitieve versie uit 1888.

De geschiedenis van de Vierde symfonie loopt parallel met die van de Derde, in die zin dat er door enkele van Bruckners voormalige studenten veranderingen werden aangebracht in de structuur, orkestratie en uitvoeringsmarkeringen. Bruckner accepteerde enkele van deze veranderingen en verwierp andere tijdens zijn eigen gedetailleerde herziening van de partituur. In tegenstelling tot de definitieve versie van de Derde symfonie, die de partituur van keuze was voor Bruckner-dirigenten zoals Böhm, Jochum, Karajan en Wand, werd de definitieve versie van de Vierde jarenlang afgedaan als onecht, grotendeels als gevolg van het feit dat Bruckners wensen verkeerd werden begrepen. Het is nu bekend dat beide partituren de laatste gedachten van de componist voor de symfonieën weergeven, ook al zijn er redenen om de eerdere versies te verkiezen.

Als je Gerd Schallers nieuwe opname van de symfonie hoort, lijken discussies over versies en voorkeuren echter bijna overbodig. Van het wonderbaarlijk suggestieve verslag van de openingshoornsolo tot de vlammende slotperoratie is dit een uitvoering van ongeëvenaarde drive, poëzie en pracht. Ik ben geneigd te denken dat het niet alleen de beste opname is van de versie uit 1888 die nu beschikbaar is, maar ook een van de beste opnames van alle versies van de Vierde symfonie. Profils uitstekende opname, live gemaakt in de ruime akoestiek van Ebrach Abbey, draagt ​​enorm bij aan de luisterervaring. Zelden heb ik de opkomst van de pp tremolo violen bij fig K in het eerste deel (8'48") vanuit de galm van de voorafgaande ff passage magischer horen klinken. Als ik een kritiekpunt heb, is het dat het orkest, of misschien de microfoonplaatsing die noodzakelijk is door de live-opname, ons zelden echt gedempt spel geeft. Die kleine kanttekening terzijde, dit is een uitzonderlijke Bruckner-opname, met gemak de beste die ik tot nu toe heb gehoord tijdens het tweehonderdste geboortejaar van de componist.

As with Markus Poschner’s cycle of the Bruckner symphonies for Capriccio, Gerd Schaller’s series of recordings for Profil aims to include all of the different versions of the symphonies. Schaller’s discography already includes the 1874 and 1878 80 versions of the Fourth Symphony but this is his first recording of the final version from 1888.

The history of the Fourth Symphony parallels that of the Third in that changes were made to its structure, orchestration and performance markings by some of Bruckner’s former students. Bruckner accepted some of these changes and rejected others during his own detailed revision of the score. Unlike the final version of the Third Symphony, however, which was the score of choice for Bruckner conductors such as Böhm, Jochum, Karajan and Wand, the final version of the Fourth was dismissed for many years as being inauthentic, largely as a result of Bruckner’s wishes being misunderstood. It is now known that both scores represent the composer’s final thoughts for the symphonies, even if there are some reasons to prefer the earlier versions.

Hearing Gerd Schaller’s new recording of the symphony makes discussions of versions and preferences seem almost redundant, however. From the wonderfully evocative account of the opening horn solo to the blazing final peroration, this is a performance of surpassing drive, poetry and splendour. I’m inclined to think it’s not only the finest recording of the 1888 version now available but one of the finest recordings of any version of the Fourth Symphony. Profil’s excellent recording, made live in the spacious acoustic of Ebrach Abbey, adds greatly to the listening experience. I have rarely heard the emergence of the pp tremolo violins at fig K in the first movement (8'48") from the reverberation of the preceding ff passage sound more magical. If I have a criticism, it’s that the orchestra, or perhaps the microphone placement necessitated by live recording, rarely gives us truly hushed playing. That minor qualification aside, this is an exceptional Bruckner recording, easily the best I’ve heard so far during the composer’s bicentenary year.