mei 2024

Ysaÿe: VI Sonatas for Solo Violin, Op. 27

Sergey Khachatryan

Een verbluffende set Ysaÿe’s solosonates van violist Sergey Khachatryan, wiens virtuositeit en kenmerkende stem schitteren in dit meest duivelse repertoire.

De briljante Armeense violist Sergey Khachatryan trakteert ons op nog een fantastische set van de Ysaÿe Solo Sonates, levendig, krachtig, technisch onbevlekt en gespeeld op Ysaÿe's fantastische Guarneri del Gesù viool uit 1740, die Khachatryan bespeelde van oktober 2010 tot mei 2022 (en die Isaac Stern vóór hem bespeelde). Khachatryan richt zich op het persoonlijke karakter van elk stuk (opgedragen aan een andere sterviolist), net zoals Hilary Hahn dat doet op haar fantastische DG-opname (Opname van de maand afgelopen augustus). Beide leveren met maximale intensiteit, maar er zijn ook enkele belangrijke verschillen. In het openingsdeel 'Obsession' van de Tweede Sonate - voor Jacques Thibaud en gebaseerd op het Preludium tot Bachs Derde Solo Sonata - vuurt Khachatryan op een sneller tempo dan Hahn, wat meer bravoure in de heftige respons teweegbrengt (die het 'Dies irae'-motief overneemt). Khachatryan is langzamer, treuriger dan Hahn in het tweede deel van ‘Malinconia’ en kiest voor een messcherpe aanval in de finale van ‘Les furies’ van de Sonate. Hahn komt in de buurt, maar is minder brutaal confronterend.

Beiden storten zich op de Korngoldiaanse ‘Ballade’ Derde Sonate (voor Enescu), maar het is Khachatryan die het meer ongunstige emotionele klimaat oproept, in een iets langzamer tempo. Het uitgestrekte ‘L’Aurore’-deel dat de Vijfde Sonate opent (voor Mathieu Crickboom) trekt een levendiger schaduwrijke uitvoering van Hahn, die de muziek doordrenkt met welgevormde frasering en fantasierijke kleuren. En zo springen deze twee geweldige violisten op en af ​​swings en rotondes gedurende de cyclus, maar ik weet niet welke versie ik prefereer. Beide lijken mij leiders in een recent overvol veld.

Als je al voor Hahn hebt gekozen en geen zin hebt om in een tweede versie te investeren, wees dan gerust dat je een pareltje van een cd in je kast hebt staan. Als je dat niet hebt gedaan en je komt eerst Khachatryans cd tegen, dan kun je die net zo goed gebruiken, vooral omdat hij zo'n speciaal instrument gebruikt. Hij is ook de krachtigste speler en daarin zou het antwoord op een dilemma kunnen liggen. Wat ik zeker weet, is dat Ysaÿe zelf dolblij zou zijn geweest om ze allebei te horen. Wissel ze af in de habanera-finale van de Zesde Sonate (voor Manuel Quiroga), waarbij Hahn meer improvisatorisch klinkt, Khachatryan als een natuurkracht: beide strijken volmondig, meerdere stops en bereiken overal een vlekkeloze intonatie, en beide zijn uitstekend opgenomen. Dus, aan jou.

The brilliant Armenian violinist Sergey Khachatryan treats us to yet another superb set of the Ysaÿe Solo Sonatas, vibrant, forceful, technically unsullied and played on Ysaÿe’s superb 1740 Guarneri del Gesù violin, which Khachatryan played from October 2010 to May 2022 (and which Isaac Stern played before him). Khachatryan focuses on the personalised character of each piece (dedicated to a different star violinist) much as Hilary Hahn does on her superb DG recording (Recording of the Month last August). Both deliver with maximum intensity but there are some significant differences, too. In the opening ‘Obsession’ movement of the Second Sonata – for Jacques Thibaud and based on the Prelude to Bach’s Third Solo Sonata – Khachatryan fires away at a faster tempo than does Hahn, affecting more of a swagger in the vehement response (which commandeers the ‘Dies irae’ motif). Khachatryan is slower, more doleful than Hahn in the ‘Malinconia’ second movement and opts for a razor-sharp attack in the Sonata’s ‘Les furies’ finale. Hahn comes close but is less audaciously confrontational.

Both throw themselves at the Korngoldian ‘Ballade’ Third Sonata (for Enescu) but it’s Khachatryan who summons the more inclement emotional climate, at a marginally slower pace. The expansive ‘L’Aurore’ movement that opens the Fifth Sonata (for Mathieu Crickboom) draws a more vibrantly shaded performance from Hahn, who infuses the music with shapely phrasing and imaginative colouring. And so these two wonderful violinists hop on and off swings and roundabouts throughout the cycle but I’m at a loss as to which version I prefer. Both seem to me leaders in a recently crowded field.

If you’ve already plumped for Hahn and don’t fancy investing in a second version, rest assured that you have a peach of a disc on your shelves. If you haven’t and you encounter Khachatryan’s disc first, you’d be just as well off with that, especially as he employs such a special instrument. He’s also the more forceful player and therein might lie the answer to a quandary. What’s for sure in my mind is that Ysaÿe himself would have been thrilled to hear either. Alternate them in the habanera finale to the Sixth Sonata (for Manuel Quiroga), Hahn sounding more improvisational, Khachatryan like a force of nature: both bow full-bodied multiple stops and achieve spot-on intonation throughout, and both are superbly recorded. So, over to you.