Awards Issue 2020

Mozart: String Quintets K. 515 & 516

Quatuor Van Kuijk & Adrien La Marca

Boeiend kamerspel van het Van Kuijk Kwartet, bijgestaan door altviolist Adrien La Marca, in een lezing van intelligentie, kleur en innemende frisheid.

‘Hij beveelt licht en schaduw’, schreef Busoni over Mozart, ‘maar zijn licht verblindt nooit en zijn duisternis vertoont nog steeds duidelijke contouren.’ Als de twee strijkkwintetten K515 en K516 – bijna gelijktijdig geschreven – de twee emotionele uitersten van het volwassen Mozartiaanse universum belichamen, gaat deze nieuwe opname van het Quatuor Van Kuijk, plus de altvioolspeler Adrian La Marca, zo ver als ik ooit heb gehoord om dat wonder in actie te demonstreren.

Met andere woorden, ze slaan herhaaldelijk een ongelooflijk fijne emotionele balans aan en laten het klinken alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Er is niets kostbaars of overdrevens aan deze verslagen: het zijn opgewekte, intelligente lezingen, levendig vastgelegd met precies het gevoel van een echte, levende kameruitvoering (ademhalingen; af en toe een vingergekletter op hout) dat David Threasher zo verheugde toen hij luisterde naar de opnames van de Van Kuijks van Mozarts ‘Haydn’-kwartetten (12/19). Vibrato wordt gebruikt als een expressief middel, en een plotselinge flits van sul ponticello verlicht het Trio van K516: deze spelers zijn ook niet bang om hun fantasie te volgen.

Toch lijken ze mij keer op keer deze muziek precies te pakken waar het het krachtigst spreekt: perfect in evenwicht – aangrijpend – tussen lachen en tranen. Er zijn schaduwen, evenals ruw gesneden humor, in de finale van K515; zoetheid en strakke, voortstuwende energie in het uitgestrekte eerste deel van hetzelfde werk, en een rusteloos gevoel van de muziek die naar voren leunt in het eerste deel van K516 – evenals een urgente, licht angstige rand die de zonnige G majeur resolutie van het werk in aangrijpend reliëf gooit. Het klinkt allemaal zo fris, zo warm, zo eensgezind – kortom, zo goed.

'He commands light and shade’, wrote Busoni about Mozart, ‘but his light never blinds, and his darkness still shows clear outlines.’ If the two string quintets K515 and K516 – written at almost the same time – embody the two emotional extremes of the mature Mozartian universe, this new recording by the Quatuor Van Kuijk, plus the viola player Adrian La Marca, goes as far as any I’ve heard to demonstrate that miracle in action.

In other words, they repeatedly strike an incredibly fine emotional balance, and make it sound as if it’s the most natural thing in the world. There’s nothing precious or overwrought about these accounts: they’re buoyant, intelligent readings, vividly recorded with exactly the sense of a real, living chamber performance (intakes of breath; the occasional clatter of finger on wood) that so delighted David Threasher when he listened to the Van Kuijks’ recordings of Mozart’s ‘Haydn’ Quartets (12/19). Vibrato is used as an expressive device, and a sudden flash of sul ponticello lights up the Trio of K516: these players aren’t afraid to follow their fantasy, either.

Yet time and again, they seem to me to catch this music exactly where it speaks most powerfully: balanced perfectly – poignantly – between laughter and tears. There are shadows, as well as rough-cut humour, in the finale of K515; sweetness as well as taut, propulsive energy in the same work’s expansive first movement, and a restless sense of the music leaning forwards in the first movement of K516 – as well as an urgent, slightly anxious edge that throws the work’s sunny G major resolution into poignant relief. It all sounds so fresh, so warm, so unanimous – in short, so right.