december 2020

Boismortier: Les voyages de l'Amour, Op. 60

Purcell Choir & Orfeo Orchestra o.l.v. György Vashegyi

‘Genoeg om te verleiden’, zoals recensent Richard Wigmore het perfect verwoordt – opnieuw een triomfantelijke opera-zeldzaamheidsopname met dank aan György Vashegyi.

Joseph Bodin de Boismortier, soms ook wel ‘de Franse Telemann’ genoemd, werd zowel bewonderd als bespot om wat een hedendaagse dichter dubbelzinnig zijn vruchtbare pluim noemde. De gratie en gemakkelijke, door Italië beïnvloede melodie van zijn muziek zorgden voor zijn blijvende populariteit – en rijkdom – in het Parijs van Lodewijk XV. Het ballet Les voyages de l’Amour, dat in 1736 in de Opéra werd opgevoerd – hier gegeven met twee alternatieve versies van Act 2 – was een perfect voertuig voor Boismortiers talenten. In het magere plot verlaat de vermomde Cupido zijn liefdeseiland Cythera om te reizen tussen platteland, stad en hof op zoek naar een constante minnaar. Zoals te verwachten was, overheerste pastorale onschuld, in de vorm van de trouwe herderin Daphné, het oppervlakkige cynisme van hof en stad. Geraakt door haar oprechtheid, onthult Cupido zijn ware zelf en vieren ze allemaal hun verbintenis met zang en dans.

Je zou Boismortier nooit van langdradigheid kunnen beschuldigen. Een totaal van 130 tracks op deze twee schijven zegt alles. Je zult in deze première-opname tevergeefs zoeken naar de breedte en het bereik van Rameau's bijna-eigentijdse Les Indes galantes. Maar tussen de reeks kleine vignetten - airs, duetten, dansen en koren - is er genoeg om te betoveren. Met behulp van een breed palet aan instrumentale kleuren, waaronder een draailier, heeft Boismortier een delicaat gevoel voor het pittoreske, met fluiten en fagotten in het bijzonder in de smaak. Weemoedige menuetten, chique gavottes en vrolijke tamboerijnen en rigaudons banen zich op aangename wijze een weg door de partituur. De meest memorabele airs zijn de exquise lome sommeil voor Daphné in de laatste akte, gezongen met slaperige sensualiteit door Judith van Wanroij, die later een vleugje staal in haar heldere toon laat horen als ze haar ogenschijnlijk trouweloze minnaar (Cupido in vermomming) aanklaagt.

De rest van de door sopranen gedomineerde cast, allemaal goed thuis in de Franse barok, zijn even goed, zowel in zang als in levendige declamatie. Ze maken allemaal veel van de tekst. Als een sluwe, uiteindelijk sympathieke Cupido, kan Chantal Santon Jeffery nauwelijks worden overtroffen, of het nu gaat om haar glimlachende solo's in de proloog of het schijnpathos van haar verleiding van Daphné. Katherine Watson kan goed overweg met de hoge tessituur van de solo's voor Cupido's sidekick Zéphire, en verslaat de Italiaanse coloratuuraria vrolijk met blokfluiten 'Les ris, le jeux'. De zoetgevooisde Katia Velletaz is verrukkelijk als de opwaarts mobiele Lucile, aangemoedigd door haar wereldse verpleegster (zout gespeeld door Eléonore Pancrazi) om haar geliefde te dumpen ten gunste van de zoon van Venus. Hoewel hij overdreven optimistisch kan zijn voor lage noten, zingt het enige mannelijke castlid, Thomas Dolié, met stevig genoegen in rollen als een pronkende hof-Lothario en een waarzegger. Hij en Pancrazi zijn vooral indrukwekkend waar Boismortier op zijn meest dramatisch levendig is, in de donkergekleurde orakelscène waarin de waarzegger de génies élémentaires oproept.

Die enthousiaste ontdekkingsreiziger van Franse opera-rariteiten, György Vashegyi, dirigeert zijn Hongaarse troepen met zijn gebruikelijke enthousiasme (het tempo van de dialogen lijkt perfect) en gevoel voor kleur. De vele instrumentale solo's, niet in de laatste plaats de gorgelende fagotten, zijn eersteklas, terwijl het Purcell Choir energiek is in de aanval en altijd ontvankelijk voor de woorden. Er is een uitstekende introductie van Boismortier-geleerde Benoît Dratwicki, plus volledige tekst en vertaling. Als u zin ​​hebt in een gevarieerde dosis Gallische welluidendheid, uitgevoerd met charme en stijl, dan is plezier gegarandeerd.

Sometimes dubbed ‘the French Telemann’, Joseph Bodin de Boismortier was both admired and mocked for what a contemporary versifier ambiguously called his fertile plume. The grace and easy, Italian-influenced melodiousness of his music ensured his abiding popularity – and wealth – in Louis XV’s Paris. Staged at the Opéra in 1736, the ballet Les voyages de l’Amour – given here with two alternative versions of Act 2 – was a perfect vehicle for Boismortier’s talents. In the slender plot, the disguised Cupid leaves his love-island of Cythera to move between country, town and court in search of a constant lover. Predictably, pastoral innocence, in the form of the faithful shepherdess Daphné, prevails over the shallow cynicism of court and city. Touched by her sincerity, Cupid reveals his true self, and all celebrate their union with singing and dancing.

You could never accuse Boismortier of long-windedness. A total of 130 tracks on these two discs says it all. You’ll look in vain in this premiere recording for the breadth and range of Rameau’s near-contemporary Les Indes galantes. But among the series of tiny vignettes – airs, duets, dances and choruses – there is plenty to beguile. Using a wide palette of instrumental colours, including a hurdy-gurdy, Boismortier has a delicate sense of the picturesque, with flutes and bassoons especially favoured. Wistful minuets, chic gavottes and jaunty tambourins and rigaudons thread their way agreeably through the score. Most memorable of the airs is the exquisitely languid sommeil for Daphné in the final act, sung with drowsy sensuality by Judith van Wanroij, who later reveals a touch of steel in her limpid tone as she denounces her apparently faithless lover (Cupid in disguise).

The rest of the soprano-dominated cast, all well-versed in the French Baroque, are equally good, both in song and lively declamation. All make much of the text. As a guileful, ultimately sympathetic Cupid, Chantal Santon Jeffery could hardly be bettered, whether in her smiling solos in the Prologue or the mock-pathos of her wooing of Daphné. Katherine Watson copes well with the high tessitura of the solos for Cupid’s sidekick Zéphire, blithely dispatching the Italianate coloratura aria with recorders ‘Les ris, le jeux’. The sweet-toned Katia Velletaz is delightful as the upwardly mobile Lucile, egged on by her worldly nurse (saltily played by Eléonore Pancrazi) to dump her lover in favour of the son of Venus. Although he can reach over-optimistically for low notes, the one male cast member, Thomas Dolié, sings with sturdy relish in roles that include a preening court Lothario and a soothsayer. He and Pancrazi are specially impressive where Boismortier is at his most dramatically vivid, in the darkly coloured oracle scene in which the soothsayer calls up the génies élémentaires.

That avid explorer of French operatic rarities, György Vashegyi, directs his Hungarian forces with his usual zest (the pacing of the dialogues seems spot on) and feeling for colour. The many instrumental solos, not least the gurgling bassoons, are first-rate, while the Purcell Choir are spirited in attack and always alive to the words. There is an excellent introduction by Boismortier scholar Benoît Dratwicki, plus full text and translation. If you fancy a varied dose of Gallic mellifluousness, performed with charm and style, pleasure is guaranteed.