juni 2020
Vincerò!
Piotr Beczała & Orquestra de la Comunitat Valenciana o.l.v. Marco Boemi
Tenor Piotr Beczała zingt deze heerlijke selectie aria's met een boeiend openhartige geest van menselijkheid en drama, en vooral een prachtig gewogen, rijkgekleurde stem.
Lezers herinneren zich misschien berichten over een grappig incident in de Wiener Staatsoper in 2016, toen Jonas Kaufmann werd 'in de steek gelaten' door zijn Tosca, Angela Gheorghiu, naar verluidt om hem een lesje te leren nadat hij het had gewaagd om een toegift van 'E lucevan le stelle' te zingen. Er werd veel ophef gemaakt over het recht en onrecht van toegiften, maar de waarheid is dat het Weense publiek er op dit punt meestal een eist. Tijdens de lockdown vanwege de Covid-19-pandemie bood de Staatsoper gratis nachtelijke streams aan, in een poging om het geplande programma te repliceren. Ik heb Margarethe Wallmanns klassieke productie (1958!) van Tosca drie keer bekeken, waarin Piotr Beczała twee keer Cavaradossi zong, een keer zijn roldebuut maakte (februari 2019) en nog eens vier maanden later, waarna hij de felbegeerde titel van Kammersänger kreeg van Dominique Meyer. Beide keren gaf hij een toegift met ‘E lucevan’, dat met enthousiasme werd ontvangen. Het Weense publiek heeft een onberispelijke smaak.
Luister maar eens naar de stralende klank van Beczała's tenor in het openhartige ‘Recondita armonia’ (zonder de Sacristan) waarmee zijn cd opent, getiteld ‘Vincerò!’. Zijn stem klinkt helder en soepel en er zit ook een duidelijke glimlach in – laten we niet vergeten dat Cavaradossi op dit punt een zorgeloze artiest is, die dagdroomt over zijn geliefde in Sant’Andrea della Valle.
Beczała heeft er de tijd voor genomen om zich in dit repertoire te verdiepen – hij was 52 toen hij die eerste Cavaradossi zong – en in de inleiding van het boekje schrijft hij dat zijn lange ervaring met het zingen van lyrische rollen ervoor heeft gezorgd dat hij nu in staat is om verismo ‘met mijn eigen stijl en expressie’ te benaderen. In een tijdperk waarin veel zangers veel te snel worden overgehaald om zwaarder repertoire op zich te nemen, is het verfrissend om te lezen over een artiest die is gewapend met geduld. En het is verfrissend om een tenor dit repertoire met zo'n schijnbaar gemak te horen aanpakken, want dit is een gewoonweg prachtige plaat, gevoelig ondersteund door dirigent Marco Boemi en het Orquestra de la Comunitat Valenciana.
De voor de hand liggende vergelijking is Jonas Kaufmann, wiens compilatie 'The Age of Puccini', nogal provocerend, door Decca werd uitgebracht, slechts enkele dagen voor Sony's 'Nessun dorma - The Puccini Album' (A/15). Beczała heeft de helderdere tenor, met elasticiteit in zijn zinnen, terwijl die van Kaufmann meer gebronsd en baritonaler is. Beczała hoeft nooit onnodig te forceren, maar er zit genoeg emotie in deze lezingen, ook al moet hij de meeste van deze personages nog op het podium zingen. Alleen Cavaradossi, Rinuccio en Maurizio staan op dit moment in zijn repertoire, maar dat zal ongetwijfeld veranderen.
Beczała's toon is scrupuleus schoon, terwijl Kaufmann geneigd is om te overdrijven en snikken toe te voegen. Beczała's manier met 'E lucevan le stelle' - dat begint met de welsprekende cellosolo voor de klarinetsoliloquy - is erg mooi, met een vollere stem dan Kaufmann, die terugvalt op het neuriën van 'Oh, dolci baci, o languide carezze', een frustrerend kenmerk van zijn zang in de afgelopen jaren. Misschien past Kaufmanns donkerdere toon beter bij Dick Johnson in La fanciulla del West, maar de Pool Pinkerton en Des Grieux hoeven geen vergelijking te vrezen, inclusief een charmante 'Donna non vidi mai' die Manon - en het publiek - zou moeten doen zwijmelen. Bonuspunten voor het opnemen van de tenoraria van Edgar en Rinuccio's lofzang op Florence van Gianni Schicchi.
Canio's pijn als de wereld van de clown uit elkaar valt in Pagliacci lijkt heel echt, maar dan zonder de hysterische snikken die er vaak aan worden toegevoegd. De Brindisi van Cavalleria rusticana heeft veel opschepperij (meer dan de nogal beleefde Cor de la Generalitat Valenciana) en Turiddu's afscheid van Mamma Lucia is echt oprecht. De twee aria's van Andrea Chénier worden vurig gezongen, de frasering is - toepasselijk, gezien het personage - poëtisch, met veel vrijheid in de hoge noten. ‘Amor ti vieta’, uit Giordano’s minder uitgevoerde Fedora, is een intense liefdesverklaring, met lang uitgesponnen zinnen, ook al klinkt er een beetje spanning in de hoge A.
In een tijdperk waarin er niet zoveel studio-opnames meer zijn van complete opera’s, is er misschien meer behoefte aan operarecital-cd’s als deze; een kans voor zangers om hun artisticiteit vast te leggen of hun stal uit te zetten voor toekomstige rollen. Dit is de meest bevredigende die ik heb meegemaakt sinds Anna Netrebko’s opmerkelijke ‘Verismo’ vier jaar geleden (DG, 10/16), met onder andere dat baanbrekende ‘In questa reggia’. Netrebko heeft zojuist haar eerste Turandot uitgevoerd, zij het in de Bayerische Staatsoper in München, die Alfano’s voltooiing en het belastende laatste duet weglaat. Of Beczała de rol van Calaf helemaal op zich wil nemen is een tweede, maar hij sluit af met het tenoranthem ‘Nessun dorma’, waar zijn laatste B op ‘vincerò’ klinkend wordt gezongen. Een album om van te smullen, inderdaad.
Readers may recall reports of an amusing incident at the Wiener Staatsoper back in 2016 when Jonas Kaufmann was ‘stood up’ by his Tosca, Angela Gheorghiu, allegedly to teach him a lesson after he dared to sing an encore of ‘E lucevan le stelle’. A big fuss was made about the rights and wrongs of encores, but the truth is that the Viennese public usually demands one at this point. During the Covid 19 pandemic lockdown, the Staatsoper has been offering free nightly streams, trying to replicate its scheduled programme. I watched Margarethe Wallmann’s classic production (1958!) of Tosca three times, where Piotr Beczała twice sang Cavaradossi, once making his role debut (February 2019) and another four months later, after which he was awarded the coveted title of Kammersänger by Dominique Meyer. Both times, he encored ‘E lucevan’, rapturously received. The Viennese audience has impeccable taste.
Just listen to the luminous ring to Beczała's tenor in the open-hearted ‘Recondita armonia’ (minus the Sacristan) that opens his disc, which is entitled ‘Vincerò!’. His voice sounds crisp and supple and there’s a definite smile in there too – let’s not forget that Cavaradossi is a carefree artist at this point, daydreaming about his lover in Sant’Andrea della Valle.
Beczała has taken his time moving into this repertoire – he was 52 when he sang that first Cavaradossi – and in the booklet introduction he writes that his long experience singing lyric roles has meant he is now able to approach verismo ‘with my own style and expression’. In an age when many singers are persuaded to take on heavier repertoire far too soon, it’s refreshing to read of an artist armed with patience. And it’s refreshing to hear a tenor tackle this repertoire with such apparent ease, for this is a simply wonderful disc, sensitively supported by conductor Marco Boemi and the Orquestra de la Comunitat Valenciana.
The obvious comparison is Jonas Kaufmann, whose ‘The Age of Puccini’ compilation was, rather provocatively, released by Decca just days ahead of Sony’s ‘Nessun dorma – The Puccini Album’ (A/15). Beczała has the brighter tenor, with elasticity to his phrases, while Kaufmann’s is more bronzed, more baritonal. Beczała never needs to force unduly, yet there’s plenty of emotion to these readings, even if he’s yet to sing most of these characters on stage. Only Cavaradossi, Rinuccio and Maurizio are in his repertoire at present, but that’s bound to change.
Beczała's tone is scrupulously clean, whereas Kaufmann is inclined to over-emote and add sobs. Beczała's way with ‘E lucevan le stelle’ – which starts with the eloquent cello solo before the clarinet soliloquy – is very beautiful, in fuller voice than Kaufmann, who resorts to crooning ‘Oh, dolci baci, o languide carezze’, a frustrating feature of his singing in recent years. Perhaps Kaufmann’s darker tone is a better fit for Dick Johnson in La fanciulla del West but the Pole’s Pinkerton and Des Grieux need fear no comparison, including a charming ‘Donna non vidi mai’ that should make Manon – and audiences – swoon. Bonus points for including the tenor aria from Edgar and Rinuccio’s paean to Florence from Gianni Schicchi.
Canio’s pain as the clown’s world falls apart in Pagliacci seems very real, yet without the hysterical sobs that are often appended. The Brindisi from Cavalleria rusticana has bags of braggadocio (more so than the rather polite Cor de la Generalitat Valenciana) and Turiddu’s farewell to Mamma Lucia is truly heartfelt. The two arias from Andrea Chénier are ardently sung, the phrasing – appropriately, given the character – poetic, with lots of freedom on top notes. ‘Amor ti vieta’, from Giordano’s less-performed Fedora, is an intense declaration of love, phrases long breathed, even if there’s just a hint of strain on the high A.
In an age where there are no longer that many studio recordings of complete operas, there’s perhaps more of a need for operatic recital discs like this; an opportunity for singers to document their artistry or to set out their stall for roles to come. This has been the most satisfying one to come my way since Anna Netrebko’s remarkable ‘Verismo’ four years ago (DG, 10/16), which included that game-changing ‘In questa reggia’. Netrebko has just performed her first Turandot, albeit at the Bayerische Staatsoper in Munich which excises Alfano’s completion and its taxing final duet. Whether Beczała will want to tackle the complete role of Calaf is another matter, but he closes with the tenor anthem that is ‘Nessun dorma’, where his final B on ‘vincerò’ is resoundingly sung. A winner of an album, indeed.