mei 2020

Homage to Godowsky: Piano Works Dedicated to Leopold Godowsky

Andrey Gugnin

Al deze vele en gevarieerde werken zijn aan Godowsky opgedragen, en in de handen van Andrej Gugnin komt elk werk ‘fris en vol vitaliteit en charme’ tevoorschijn, zoals onze criticus Patrick Rucker het stelt.

Bereid je voor op een verrukkelijk sprankelende potpourri van uitgelezen lekkernijen, vol karakter en charme, het soort dat tegenwoordig vrijwel is verdwenen uit het concertleven, maar dat in de eerste decennia van de 20e eeuw het publiek in vervoering hield. De namen van de verschillende componisten, afkomstig uit heel Europa, het Verenigd Koninkrijk en de VS, zullen pianisten het meest bekend voorkomen; en de rode draad die deze stukken verenigt, is dat ze zijn opgedragen aan Leopold Godowsky (1870-1938), ook wel bekend als 'de pianist van de pianist', wiens 150-jarig jubileum dit jaar is. Het programmaconcept en een groot deel van het repertoire werd voorgesteld door Jeremy Nicholas van Gramophone, die ook de notities in het boekje schrijft. Maar de man die verantwoordelijk is voor het levendig en stijlvol tot leven brengen van deze gevarieerde en in veel opzichten uitdagende muziek, is de Russische pianist Andrey Gugnin.

Deze hartige hapjes zijn te talrijk om in detail te beschrijven, maar hier zijn enkele hoogtepunten. Er zijn vier Character Sketches van Josef Hofmann, de wonderkind-leerling van Anton Rubinstein die opgroeide en een wederzijdse bewonderingsvereniging vormde met Rachmaninov en aan wie Rachmaninov zijn Derde Concerto opdroeg. Mijn favoriet van die set is ‘Jadis’, een pikante mazurka-achtige fantasie, terwijl ‘Kaleidoskop’ beroemd werd opgenomen door de componist, maar ook door Shura Cherkassky en Marc-André Hamelin. Dan is er nog Hofmanns leerling Abram Chasins, wiens korte Prelude, Op 12 nr. 1, veel opvallender elegant is dan zijn ooit populaire Rush Hour in Hong Kong. Ossip Gabrilowitsch, de schoonzoon van Mark Twain, wordt vertegenwoordigd door een bijzonder fijne Étude voor alleen de linkerhand. Troikas en suite worden bijgedragen door zowel Leschetizky als zijn vooraanstaande leerling Ignaz Friedman. De Liszt-school wordt vertegenwoordigd door zijn leerling, Emil Sauers prikkelbare Étude nr. 19 in een levendige uitvoering, evenals Busoni's formidabele arrangement van 'La campanella', hier allemaal speelse klanken. Een van de vele factoren die Gugnins uitvoeringen zo bewonderenswaardig maken, is dat hij elk stuk kan doordringen van zijn eigen, duidelijk herkenbare karakter. Maar nog belangrijker is dat Gugnin deze werken op hun eigen voorwaarden benadert, zodat ze, verre van gedateerd of broos, fris en vol vitaliteit en charme tevoorschijn komen.

Dus voor luisteraars die lijden aan Beethoven-moeheid, of voor degenen die nostalgisch zijn naar vervlogen dagen voordat de planeet ten onder ging - of voor degenen die gewoonweg ongelooflijk goed pianospel willen horen - is dit het album voor u.

Prepare yourself for a deliciously scintillating potpourri of choice delicacies, full of character and charm, the sort that has virtually disappeared from concert life today but which, in the early decades of the 20th century, held audiences in thrall. The names of the various composers, who hail from across Europe, the UK and the US, will be most familiar to pianists; and the common thread uniting these pieces is that they were dedicated to Leopold Godowsky (1870-1938), aka ‘the pianist’s pianist’, whose sesquicentennial is this year. The programme concept and a good deal of the repertoire was suggested by Gramophone’s own Jeremy Nicholas, who also contributes the booklet notes. But the man responsible for bringing this varied and in many ways challenging music vividly and stylishly to life is the Russian pianist Andrey Gugnin.

These savoury morsels are too numerous to describe in detail but here are some of the highlights. There are four Character Sketches by Josef Hofmann, the prodigy pupil of Anton Rubinstein who grew up to form a mutual admiration society with Rachmaninov and to whom Rachmaninov dedicated his Third Concerto. My favourite of that set is ‘Jadis’, a piquant mazurka inflected fantasy, while ‘Kaleidoskop’ was famously recorded by the composer, as well as by Shura Cherkassky and Marc-André Hamelin. Then there’s Hofmann’s pupil Abram Chasins, whose brief Prelude, Op 12 No 1, is far more arrestingly elegant than his once popular Rush Hour in Hong Kong. Ossip Gabrilowitsch, Mark Twain’s son-in-law, is represented by a particularly fine Étude for left hand alone. Troikas en suite are contributed by both Leschetizky and his distinguished pupil Ignaz Friedman. The Liszt school is represented by his pupil, Emil Sauer’s prickly Étude No 19 in a sprightly performance, as well as Busoni’s formidable arrangement of ‘La campanella’, here all playful sonorities. Among many factors that make Gugnin’s performances so admirable is that he’s able to imbue each piece with its own distinctively recognisable character. But even more importantly, Gugnin approaches these works on their own terms so that, far from seeming dated or brittle, they emerge fresh and full of vitality and charm.

So for listeners suffering Beethoven fatigue, or those nostalgic for bygone days before the planet was doomed – or those who would simply like to hear some incredibly good piano-playing – this is the album for you.