mei 2020

Sturm Und Drang, Vol. 1

Chiara Skerath & The Mozartists o.l.v. Ian Page

Ian Page en The Mozartists combineren altijd fascinerende programmering met opwindende muziek, en deze eerste excursie naar het dramatische hart van Sturm und Drang is daarop geen uitzondering.

De projecten van Ian Page met The Mozartists onderscheiden zich niet alleen door voorbeeldige uitvoeringsnormen, maar ook door de ambitie en verbeeldingskracht die eraan ten grondslag liggen. ‘Mozart in London’ (7/18) was een vitale, oorverdovende verkenning van muziek in de Engelse hoofdstad in de jaren 1760 en nu richten Page en zijn muzikanten hun aandacht op ontwikkelingen in opera- en orkestmuziek rond dezelfde tijd in Centraal-Europa.

Dit is de periode waarin de geniale galante stijl plotseling werd geconfronteerd met een nieuwe taal van viscerale kracht en verhoogde emotie, geëxemplificeerd door donkere mineurtoonsoorten, harde strijkeffecten, onsamenhangende melodieën en plotselinge extremen van dynamiek. Haydn is de bekendste van de beoefenaars van Sturm und Drang en wordt hier vertegenwoordigd door een van zijn meest sobere symfonieën, La Passione in f mineur – waarin de balsem van de majeurtoonsoort slechts kort wordt gevoeld in het Trio van het Menuet. Maar deze stijl ontstond op het podium en Glucks muziek voor zijn ballet Don Juan wordt vaak aangehaald als een van de allereerste uitjes. Je kunt meer van het ballet horen in opnames van John Eliot Gardiner (compleet op Erato, 10/82) of bij de lancering van Giovanni Antonini's 'Haydn 2032'-serie (Alpha, 3/15, gekoppeld aan dezelfde Haydn-symfonie), maar deze opname biedt alleen de laatste scène - wat tenslotte het fragment is dat er in deze context toe doet - compleet met toegevoegde windeffecten.

Chiara Skerath ('One to Watch' in het laatste nummer van Gramophone) is passend dramatisch in eerste opnames van aria's uit opera's van Jommelli en Traetta - vooral waardevol, niet in de laatste plaats omdat dit componisten zijn die misschien beter bekend zijn om hun naam of reputatie dan om hun eigenlijke muziek. Een andere aria uit Haydns La canterina maakt gebruik van het geluid – zeer geliefd bij de componist in die periode – van een paar cors anglais. Franz Ignaz Becks symfonie in g mineur heeft een geweldige punch ondanks de inzet van troepen die niet groter zijn dan strijkers en een paar hoorns – maar wat een hoorns (Gavin Edwards en Nick Benz), en met wat een vrijheid worden ze aangemoedigd om hun stempel te drukken! Wat betreft Haydn, de uitgestrekte angst van het openings-Adagio wordt gecounterd door een Allegro di molto en afsluitende Presto die bruisen van woede. Het spel is overal uitstekend en het programma is net zo diep bevredigend als het hele concept van het project.

Ian Page’s projects with The Mozartists are distinguished not only by exemplary standards of performance but also by the ambition and imagination that underpin them. ‘Mozart in London’ (7/18) was a vital, ear-opening exploration of music in the English capital in the 1760s and now Page and his musicians turn their attention to developments in operatic and orchestral music at around the same time in Central Europe.

This is the period during which the genial galant style was suddenly confronted with a new language of visceral power and heightened emotion, exemplified by dark minor keys, stark string effects, disjunct melodies and sudden extremes of dynamics. Haydn is the best known of the practitioners of Sturm und Drang and is represented here by one of his most austere symphonies, La Passione in F minor – in which the balm of the major key is only felt briefly in the Trio of the Minuet. But this style was born onstage, and Gluck’s music for his Don Juan ballet is often cited as one of its very earliest outings. You can hear more of the ballet in recordings by John Eliot Gardiner (complete on Erato, 10/82) or at the launch of Giovanni Antonini’s ‘Haydn 2032’ series (Alpha, 3/15, coupled with the same Haydn symphony), but this recording offers only the final scene – which is, after all, the excerpt that matters in this context – complete with added wind effects.

Chiara Skerath (‘One to Watch’ in the last issue of Gramophone) is suitably dramatic in first recordings of arias from operas by Jommelli and Traetta – especially valuable, not least because these are composers perhaps better known by name or reputation than for their actual music. A further aria from Haydn’s La canterina exploits the sound – much beloved of the composer during this period – of a pair of cors anglais. Franz Ignaz Beck’s Symphony in G minor by packs a terrific punch despite fielding forces no larger than strings and a pair of horns – but what horns (Gavin Edwards and Nick Benz), and with what freedom they are encouraged to make their mark! As for the Haydn, the expansive anguish of the opening Adagio is countered by an Allegro di molto and closing Presto that fizz with fury. The playing throughout is excellent and the programme is as deeply satisfying as the project’s entire conception.