januari 2020

In nomine II

Fretwork

Album na album van gambaconsort Fretwork bevestigt hun status als een ensemble met uitmuntend muzikaal vakmanschap, of ze nu ondergedompeld zijn in het verleden of moderne muziek spelen van onder meer Nico Muhly en Gavin Bryars.

Hoewel Richard Boothby in het boekje schrijft dat dit ‘geen jubileum’ is van hun eerste opname, ‘In nomine’ (Amon Ra, 3/88), is het moeilijk om deze geweldige opname niet te horen als een samenvatting van een geweldig levenswerk. Dat het huidige Fretwork, afgezien van Boothby, bestaat uit totaal andere mensen dan in de begindagen van de groep (hoewel oprichter William Hunt en het eerste lid Susanna Pell zich wel bij het team voegen voor de In nomines in vijf en zes delen) maakt geen enkel verschil: deze release spreekt van een aanhoudende toewijding aan het kernrepertoire van Engelse consortmuziek, terwijl het hedendaagse muziek voor violen verdedigt.

Nico Muhly’s Slow opent de schijf met bliksemsnelle insnijding. Waar is de In nomine, vraagt ​​u zich misschien af, in dit opzwepende geluid van neuronen, deze meedogenloze elektrische trein van het menselijk lichaam? Maar dan vindt er acclimatisatie plaats en maken individuele vonken van moto perpetuo plaats voor een tempo dat niet wordt bepaald door hoe snel de strijkstokken bewegen. We horen de grotere pulseringen van de In nomine hieronder rondgaan; het is een glorieus experiment in tijd, geduld, meditatie door activiteit. Het andere hedendaagse nummer is ook een triomf. Gavin Bryars schrijft prachtig voor het gezelschap: sinistere homofonie treurt op een manier zoals alleen een viola da gamba dat kan, en de tijd zelf vertraagt ​​ook alsof hij respect wil tonen.

De schijf is echter het beste als hij thuishoort in het 16e-eeuwse Engeland. De In nomine in 11/4 van John Bull is werkelijk prachtig. De groep maakt een bedwelmend, luxueus geluid dat, gecombineerd met Bulls ongebruikelijke maatsoort en metrische apparaten, een onophoudelijk gevoel van beweging creëert dat de oren van de luisteraars binnendringt en hun bloedstroom lijkt te overweldigen. De weelderigheid van de In nomine Through All the Parts van Alfonso Ferrabosco II strijdt ook om de hoogste positie. Schitterend contrapunt (ik kan me niet voorstellen hoeveel uren er zijn besteed aan het stemmen en verfijnen van de posities van de frets tijdens het opnameproces – dit is intonatie van heldere wiskunde) en een gedeeld gevoel van adem en lijn tuimelen naadloos tussen secties. Dit is Fretwork op zijn best: historische sympathie en innovatie in grenzen, een onverschrokken poging om door de 21e eeuw te ploegen in al zijn lawaai en lelijkheid met deze oude en fragiele instrumenten die nog steeds zoveel te zeggen hebben.

Though Richard Boothby writes in the booklet notes that this ‘isn’t an anniversary’ of their first recording, ‘In nomine’ (Amon Ra, 3/88), it’s difficult not to listen to this superb recording as a summation of a superb lifetime’s work. That today’s Fretwork, apart from Boothby, is made up of wholly different people to the group’s early days (though founder William Hunt and early member Susanna Pell do join the team for the In nomines in five and six parts) doesn’t make a bit of difference: this release speaks of a sustained commitment to the core repertory of English consort music while championing contemporary music for viols.

Nico Muhly’s Slow opens the disc with lightning incision. Where’s the In nomine, you may ask, in this surging sound of neurons, this relentless electric train of the human body? But then acclimatisation occurs, and individual sparks of moto perpetuo give way to a tempo undetermined by how fast bows are travelling. We hear the larger pulsations of the In nomine passed round below; it’s a glorious experiment in time, patience, meditation through activity. The other contemporary track is also a triumph. Gavin Bryars writes wonderfully for the consort: sinister homophony mourns in the way that only a viola da gamba can, and time itself slows down too as if to pay respect.

The disc, however, is best when at home in 16th-century England. The In nomine in 11/4 by John Bull is truly wonderful. The group make an intoxicating, luxurious sound which, combined with Bull’s unusual time signature and metric devices, creates an unceasing sense of motion that invades listeners’ ears and seems to usurp their very flow of blood. The lusciousness of the In nomine Through All the Parts by Alfonso Ferrabosco II also jousts for top position. Resplendent counterpoint (I can’t begin to imagine how many hours were spent tuning and refining the positions of frets during the recording process – this is intonation of luminous mathematics) and a shared sense of breath and line tumble seamlessly between sections. This is Fretwork at their finest: historical sympathy and innovation in bounds, a fearless endeavour to plough through the 21st century in all its noise and ugliness with these old and fragile instruments that continue to have so much to say.