Awards Issue 2021

Richard Strauss: Eine Alpensinfonie (Live)

Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin o.l.v. Vladimir Jurowski

Nog een prachtig vormgegeven Alpine Symphony van Vladimir Jurowski, dit keer niet met de LPO maar met de zeer responsieve Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin.

Slechts vier jaar na de release van zijn opwindende live LPO-opname van Strauss' Alpensinfonie, komt Vladimir Jurowski met een andere live-opname van het werk. Dit keer met zijn Duitse orkest, het Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin (waarvan hij sinds 2017 chef-dirigent is). Het is een opwindende prestatie, briljant gespeeld en onberispelijk opgenomen door Pentatone, die laat zien hoe de benadering van het werk door de dirigent is veranderd - en hoe niet - in de tussenliggende jaren.

Een duidelijk verschil zit in de speelduur: de nieuwe opname is vier minuten langer dan het Londense verslag. Dat vertaalt zich in een algemene extra ruimtelijkheid, in een gevoel de muziek te geven wat het verdient, waar de eerdere opname af en toe, zo niet gehaast, dan soms licht ongeduldig aanvoelde. Nu is er iets minder onstuimigheid en aantoonbaar minder opwinding in het eerste derde deel van de partituur; de klim is minder atletisch, maar er is meer tijd om de bezienswaardigheden in je op te nemen, allemaal vastgelegd in verbluffende details.

De kwaliteit van de uitvoering en de samenhang van Jurowski's visie worden steeds duidelijker naarmate we de top naderen: het drama wordt briljant opgevoerd als we aankomen bij een ontzagwekkende gletsjer, terwijl de 'Dangerous Moments' levendig worden geëtst. De top zelf is breed en genereus, om nog maar te zwijgen van sonisch spectaculair.

In een boekje schrijft Jurowski prachtig over de twee lagen van het werk - het picturale en het filosofische. Het eerste aspect is uitstekend gerealiseerd: er zijn veel opvallende details (luister bijvoorbeeld naar hoe hij onderscheid maakt tussen forte fagot en piano hobo, na de solo van de althobo, op 1'18" in ‘Elegie’), en er is een meeslepend drama als hij de schroef in de laatste maten van ‘Vision’ aandraait. Hij levert zeker een van de meest opwindende stormen op de plaat af (hoe veelzeggend is ook de manier waarop hij onderscheid maakt tussen ‘gewoon’ ff en een verpletterende volledige fff).

Maar onder dat alles schuilt een diep besef, niet alleen van de overkoepelende structuur van het werk, maar ook van wat er op het spel staat. Dit vertaalt zich in een verslag van de laatste minuten dat wedijvert met Karajans klassieke opname van 40 jaar eerder in het vastleggen van dat ontroerende gevoel van ‘universele harmonie’ (zoals Jurowski het noemt), zelfs als de Berlijnse blaasinstrumenten niet helemaal kunnen tippen aan de krachtige, naadloze legato van hun Berlijnse Philharmonic voorouders. Al met al is dit een Alpensinfonie die op geen enkele lijst met topaanbevelingen mag ontbreken.

Only four years after the release of his thrilling live LPO recording of Strauss’s Alpensinfonie, here comes Vladimir Jurowski with another live recording of the work. This time, it’s with his German orchestra, the Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin (of which he’s been chief conductor since 2017). It’s a thrilling achievement, brilliantly played and immaculately recorded by Pentatone, that shows how the conductor’s approach to the work has changed – and how it hasn’t – in the intervening years.

One obvious difference comes in the running times: the new recording comes in four minutes longer than the London account. That translates to a general extra spaciousness, to a sense of giving the music its due where the earlier recording occasionally felt, if not rushed, then at times mildly impatient. Now there’s a little less impetuosity and arguably less excitement in the score’s first third; the climb is less athletic but there’s more time to take in the sights, all captured in stunning detail.

The quality of the performance and the coherence of Jurowski’s vision become ever clearer as we approach the summit: the drama is ratcheted up brilliantly as we arrive at an awe-inspiring glacier, while the ‘Dangerous Moments’ are vividly etched. The summit itself is broad and generous, not to mention sonically spectacular.

In a booklet note, Jurowski writes beautifully of the two layers of the work – the pictorial and the philosophical. The first aspect is superbly realised: striking details abound (listen to how he delineates between forte bassons and piano oboe, for example, after the cor anglais solo, at 1'18" in ‘Elegie’), and there’s gripping drama as he turns the screw in the final bars of ‘Vision’. He delivers surely one of the most thrilling storms on record (how telling, too, is the way he distinguishes between ‘just’ ff and a shattering full fff).

Underlying all that, though, is a deep sense not only of the work’s overarching structure but also of what’s at stake. This translates into an account of the final minutes that rivals Karajan’s classic recording from 40 years earlier in capturing that moving sense of ‘universal harmony’ (as Jurowski terms it), even if the Berlin winds can’t quite match the powerful, seamless legato of their Berlin Philharmonic forebears. All in all, though, this is an Alpensinfonie to join any list of top recommendations.